Hạ tầng nông thôn mới ở Hải Phòng: Thành quả của sự sáng tạo, quyết đoán

Năm 2021, thành phố Hải Phòng đề ra chủ đề hành động “Đẩy mạnh chỉnh trang, hiện đại hóa đô thị - Xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu”.

Trong đó, hạ tầng giao thông là một trong những nội dung quan trọng, tiếp tục giữ vai trò cốt lõi trong quá trình triển khai thực hiện mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới của thành phố.

Chủ trương đúng, hợp lòng dân

Theo Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng, địa bàn thành phố có 139 xã trên tổng số 143 xã thuộc 7 huyện triển khai xây dựng nông thôn mới (4 xã chưa triển khai nằm trong quy hoạch phát triển khác).

Dân số ở khu vực này là hơn 1 triệu người, chiếm 58% dân số thành phố, trên diện tích tự nhiên gần 126.000ha, chiếm khoảng 82% diện tích đất thành phố.

Có thể nói, nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới đã được thành phố triển khai rất quyết liệt, với sự vào cuộc của toàn xã hội, nhưng vì nhiều nguyên nhân khác nhau, trong giai đoạn đầu kết quả chưa thực sự rõ nét.

Thời điểm trước Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XV (2015), Hải Phòng mới có 41 xã cơ bản hoàn thành xây dựng nông thôn mới.

Chính vì vậy, trong quá trình nghiên cứu, xây dựng, lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XV, có quan điểm đề xuất trong giai đoạn 2015 - 2020, thành phố chỉ nên đặt mục tiêu phấn đấu 70% trên tổng số xã hoàn thành xây dựng nông thôn mới.

Tuy nhiên, tại Đại hội XV, nội dung này đã được thảo luận với tinh thần trách nhiệm cao, trên cơ sở rà soát, đánh giá tổng hợp và tổng lực, Đại hội đã quyết sách phấn đấu đạt chỉ tiêu đến năm 2020 toàn thành phố hoàn thành 100% số xã nông thôn mới.

Đây là một quyết sách thể hiện quyết tâm rất cao, với niềm tin và khát vọng, dựa trên những phân tích khoa học, tương xứng với tiềm năng vị thế cũng như truyền thống dám nghĩ, dám làm của thành phố Hải Phòng.

Trên tinh thần đó, Nghị quyết Đại hội XV được ban hành đã tạo ra làn gió mới, thúc đẩy phong trào xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố.

Thành phố Hải Phòng đã xác định hạ tầng giao thông là điểm đột phá. Phó Thủ tướng Lê Văn Thành (khi còn giữ cương vị Bí thư Thành ủy Hải Phòng) đã khẳng định: “Giao thông là cốt lõi, là động lực để phát triển nông thôn, nếu không đầu tư cải tạo, xây dựng tốt hạ tầng giao thông thì không thể thành công trong xây dựng nông thôn mới…”.

Từ quan điểm đó, thành phố đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, một mặt rà soát quy hoạch, định hình chiến lược phát triển hạ tầng giao thông nông thôn, một mặt đẩy mạnh vận động nhân dân hiến đất làm đường, đồng thời hiện thực hóa sự sáng tạo thành các chính sách thiết thực.

Việc phân bổ kế hoạch vốn được ưu tiên với hàng trăm công trình, quyết tâm tập trung đủ vốn để về đích nông thôn mới đúng hẹn, kết quả đã đạt vượt hơn sự mong đợi.

Xây dựng nông thôn mới được tập trung cao với nhiều cách làm mới và hiệu quả, tổng vốn huy động xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn 2015 - 2020 đạt 35.800 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn nhân dân đóng góp chiếm 12% (4.031 tỷ đồng).

Đến năm 2019, đã có 100% số xã (139/139 xã) đạt chuẩn nông thôn mới, hoàn thành mục tiêu đề ra trước một năm (bình quân cả nước có 50% số xã); năm 2020 có 100% số huyện đạt chuẩn nông thôn mới, tạo tiền đề để thành phố bắt tay xây dựng 8 mô hình thí điểm xã nông thôn mới kiểu mẫu.

Đáng chú ý, với việc ban hành Nghị quyết số 136/2016/NQ-HĐND ngày 22/8/2016 của Hội đồng nhân dân thành phố, Hải Phòng đã trở thành địa phương đi đầu cả nước về đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn.

Trong đó, điểm nhấn là hỗ trợ 100% giá trị quyết toán công trình xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn mới; 100% xi măng làm đường giao thông nội đồng, thôn xóm; 100% lãi suất vốn vay ưu đãi cho doanh nghiệp đầu tư thi công các công trình liên quan.

Trong 5 năm qua, kể từ khi Nghị quyết được triển khai, thành phố đã hoàn thành 2.677km đường giao thông nông thôn các loại.

Nổi bật, cơ chế thành phố hỗ trợ xi măng, nhân dân tự đóng góp vật tư, nhân công, mặt bằng đã phát huy vai trò làm chủ thực sự của người dân trong xây dựng nông thôn mới, đem lại hiệu quả thiết thực, nhanh chóng làm thay đổi cơ bản diện mạo nông thôn.

Riêng chương trình hỗ trợ xi măng đã xây dựng 10.000 tuyến đường (nội đồng, thôn xóm) với tổng chiều dài 1.695km. Về tiêu chuẩn và quy mô, toàn bộ tuyến giao thông nông thôn Hải Phòng đều được bê tông hóa hoặc nhựa hóa, không chỉ đáp ứng yêu cầu giao thông phát triển kinh tế, tiện ích cộng đồng, mà còn sẵn sàng cho những tình huống cấp bách như cháy nổ, cứu thương, khi phương tiện cứu hộ có thể đến tận từng nhà dân.

Nông thôn Hải Phòng “thay da đổi thịt”

Trở lại với nội dung thực hiện chủ đề năm 2021, theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ, bước đầu thành phố lựa chọn 8 xã trên địa bàn thí điểm xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Trong tổng số 201 công trình xây dựng được đầu tư, có tới 197 công trình giao thông nông thôn, với chiều dài tổng cộng 129,13km (gồm: 15,67km đường 9m; 17,67km đường 7m; 38,28km đường 5,5m và 57,51km đường 3,5m). Thành phố đã ưu tiên dành nguồn lực, với việc bố trí 1.083,79 tỷ đồng cho các xã để triển khai.

Nói đến quá trình đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông nông thôn mới của Hải Phòng, không thể không kể đến phong trào vận động người dân hiến đất mở đường, đây là thành quả tích cực của các mô hình “dân vận khéo” mang đậm màu sắc Hải Phòng.

Trong cả giai đoạn kể từ khi triển khai xây dựng nông thôn mới, thành phố đã tiếp nhận hàng trăm hecta đất của hàng vạn người dân tự nguyện hiến tặng, tất cả vì mục tiêu cải tạo diện mạo giao thông nông thôn.

Riêng quá trình thực hiện xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, toàn thành phố đã có hơn 4.000 hộ dân hiến tặng 117.000m2 đất (gồm 67.000m2 đất ở, 50.000m2 đất nông nghiệp).

Điển hình như xã Tân Dân (huyện An Lão), các hộ dân đã hiến 32.704m2 đất, tương ứng với kinh phí gần 80 tỷ đồng tính theo giá thị trường thời điểm hiện tại.

Bà Nguyễn Thị Hoài, ở xã Gia Đức, huyện Thủy Nguyên cho biết: Nhờ có nông thôn mới, diện mạo làng quê như “thay da đổi thịt”. Các tuyến đường chính được trải nhựa rộng từ 6 - 10m; các tuyến đường ngõ cũng được bê tông hóa mở rộng.

Khu ngõ nhà tôi trước đó chỉ rộng gần 2m, nhưng sau khi có chủ trương làm đường nông thôn mới với sự giúp đỡ của Nhà nước, hiến đất và công sức đóng góp của người dân, con ngõ được mở rộng tới 6m, hệ thống thoát nước, điện chiếu sáng cũng được xây dựng và lắp đặt.

Không còn thấy cảnh lụt lội. Điện đường để suốt đêm, an ninh vì thế cũng được đảm bảo.

Kết quả xây dựng hạ tầng giao thông nông thôn của thành phố Hải Phòng đã phản ánh đúng lộ trình được Thành ủy - HĐND thành phố đề ra, dưới sự điều hành quyết liệt của UBND thành phố và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Quan trọng nhất là khẳng định vai trò chủ thể của người dân, với tinh thần “của dân, do dân và vì dân”.

Tin tưởng rằng, với truyền thống “Trung dũng - Quyết thắng”, không ngừng sáng tạo và quyết đoán, Hải Phòng sẽ về đích đúng hẹn, hoàn thành xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trước năm 2025 như tinh thần Nghị quyết Đại hội XVI Đảng bộ thành phố đề ra. Để “Nông thôn Hải Phòng thực sự là miền quê đáng sống”, như kỳ vọng của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, trong một chuyến thăm làm việc tại Hải Phòng khi giữ cương vị Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng: Xây dựng nông thôn mới rất được lòng dân