Hai “ông lớn” hàng không Mỹ - Trung bắt tay nhau

American Airlines và China Southern Airlines đang đàm phán để xây dựng mối quan hệ hợp tác chiến lược lớn nhất

Bắt tay hợp tác

Tin đồn hai ông lớn ngành Hàng không Mỹ - Trung sẽ hợp tác với nhau rộ lên từ nhiều tháng trước. Tuy nhiên, sau thông báo của China Southern Airlines (CSA) vào cuối tuần qua, thông tin này chính thức được xác nhận. Hãng hàng không lớn và nổi tiếng nhất Trung Quốc China Southern cho biết, họ đang đàm phán với American Airlines về một thỏa thuận “hợp tác chiến lược lớn nhất”.

Trong đó, có khả năng, hai bên sẽ bán cổ phần hoặc thực hiện hợp tác kinh doanh khác. Hãng tin Bloomberg dẫn lời nhiều nguồn tin cho biết, hãng American Airlines của Mỹ sẽ đầu tư khoảng 200 triệu USD để mua cổ phiếu của CSA. American Airlines sẽ đề xuất bổ nhiệm một người của hãng vào vị trí thành viên quan sát, không có quyền bỏ phiếu tại hội đồng quản trị của hãng CSA.

Nếu thành hiện thực, thỏa thuận hợp tác này sẽ gắn kết một thành viên trong nhóm “Tam Đại” hàng không tại Mỹ với một trong ba hãng hàng không Nhà nước lớn nhất Trung Quốc. Theo China Southern Airlines, thỏa thuận này cần được sự đồng thuận từ Hội đồng quản trị và Chính phủ hai nước.

Ngay trước mắt, sau thông báo, cổ phiếu của CSA trong ngày giao dịch đầu tuần (27/3) trên sàn chứng khoán Hong Kong tăng vọt 0,7% lên 5,49 đô-la Hong Kong, mức cao nhất kể từ ngày 16/8/2016.

Ngoài ra, theo nhận định của chuyên gia, thỏa thuận là cách để hãng hàng không hàng đầu Trung Quốc tăng cường hiện diện tại Mỹ. Đồng thời, mối quan hệ này sẽ giúp CSA tiếp cận thị trường nước ngoài rộng lớn, cạnh tranh với các đối thủ mạnh khác tại Trung Quốc như Air China và China Eastern nhằm hút lợi nhuận từ nước ngoài.

Hai bên được lợi gì?

Về phía Mỹ, các chuyên gia hàng không nhận định, nếu thỏa thuận thành công, Hãng hàng không American Airlines có trụ sở tại Fort Worth, sẽ chỉ mua được một lượng nhỏ cổ phần tại Southern Airlines. Tuy nhiên, thỏa thuận này có thể giúp American mở rộng hoạt động vận tải giữa Mỹ và Trung Quốc thông qua hợp tác liên danh - thỏa thuận đối tác cho phép hành khách có thể dễ dàng đặt vé tại hai hãng hàng không và lên các chuyến bay của nhau.

Ông Geoffrey Cheng, người đứng đầu cơ quan nghiên cứu giao thông và công nghiệp tại Công ty Bocom International, Hong Kong cho biết: “Thỏa thuận này tựa như một loại mỹ phẩm (để đánh bóng thương hiệu) vì tất cả những lợi ích hai bên đạt được chỉ là đối tác liên danh, đưa khách từ Trung Quốc lên máy bay của Mỹ”.

Bằng chứng là United Airlines trở thành hãng hàng không uy tín nhất vì là đối tác với Air China - hãng hàng không lớn thứ 3 Trung Quốc, có trụ sở tại Bắc Kinh. United hiện có khoảng 20% tuyến bay chia sẻ còn hãng American chỉ có khoảng 8%. Phần lớn sự phát triển này đến từ phía Trung Quốc nơi có lưu lượng vận tải từ khách du lịch nước ngoài tăng hơn 2 lần trong giai đoạn 2010-2015.

Nếu xét về cán cân lợi thế, các hãng hàng không Trung Quốc có thế mạnh hơn để khai thác thị trường bay liên danh Mỹ - Trung vì là hàng không nội địa và hệ thống chân rết trải khắp từ vùng sâu, vùng xa đến các trung tâm hàng không lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải và Quảng Châu. Thực tế, các hãng hàng không Trung Quốc đang chiếm hơn 60% các tuyến bay đã được chuyển nhượng giữa Trung Quốc và Mỹ - bà Corrine Png, nhà phân tích công nghiệp vận tải lâu năm tại Singapore cho biết.

Một lý do khác đó là, các hãng hàng không Mỹ không chỉ thiếu hụt các hệ thống ở nội địa Trung Quốc, mà còn vật lộn để tăng thêm tuyến mới tới các trung tâm hàng không quốc tế lớn của Bắc Kinh vì hạn chế về năng lực. Nhiều năm gần đây, lưu lượng giao thông tại các sân bay ở các thành phố như Bắc Kinh, Thượng Hải đang tăng chóng mặt.

Trung Quốc hiện là thị trường cung cấp nguồn khách du lịch lớn thứ 5 tại Mỹ và lượng khách du lịch Trung Quốc tới Mỹ sẽ tăng gấp đôi tính đến năm 2021, ước tính của Chính phủ Mỹ cho biết. Tính đến thời điểm đó, Trung Quốc sẽ trở thành thị trường nước ngoài lớn thứ 3 đối với Mỹ, chỉ sau Mexico và Canada.

Như vậy, việc cạnh tranh để giành slot hạ cánh tại các sân bay của Trung Quốc vào giờ đẹp sẽ ngày càng khốc liệt. Kết quả, “các hãng hàng không Mỹ tìm cách để sớm tiếp cận thị trường này và một trong số đó là đầu tư vào các hãng hàng không Trung Quốc”, bà Png nhận định. 

Hậu Brexit, nhiều hãng hàng không phải bỏ trụ sở tại Anh