Hàng không ASEAN tăng trưởng 270% nhờ một “bầu trời mở”

Thúc đẩy hợp tác vận tải hàng không là ưu tiên hàng đầu trong hợp tác GTVT giữa các nước ASEAN để thúc đẩy giao thương, du lịch và phát triển kinh tế toàn khối. Các nước đang tích cực hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một “bầu trời mở” khu vực ASEAN.

Lợi ích chung, tiềm năng lớn

Ông Vũ Phạm Nguyên Tùng, Giám đốc dự án và phát triển kinh doanh của hãng hàng không Vietjet Air cho biết, doanh nghiệp này hiện đang liên doanh với một hãng bay Thái Lan để khai thác các đường bay nội địa Thái Lan và từ Thái Lan đi quốc tế. “Chúng tôi đang có các đường bay đến các nước trong khối ASEAN và trong tương lai gần tiếp tục mở rộng thị trường khu vực. Khu vực kinh tế này năng động, nhu cầu giao thương, đi lại giữa các nước ngày càng lớn nên nhiều cơ hội để mở thêm đường bay mới, tăng tần suất khai thác các đường bay và hợp tác với hãng bay các nước”, ông Tùng nói.

Cũng theo ông Tùng, cơ hội phát triển hàng không trong nước và khu vực ngày càng tốt hơn qua những định hướng chính sách kết nối, hợp tác phát triển lĩnh vực hàng không được thông qua tại các hội nghị bộ trưởng, quan chức cấp cao GTVT trong khối ASEAN. Theo ông Tùng và đại diện một số hãng hàng không trong nước, tại các hội nghị quan chức GTVT khối ASEAN gần đây đều mời các hãng hàng không trong khu vực tham gia nhằm tư vấn định hướng chính sách chung của khu vực, hỗ trợ hãng bay phát triển.

Ông Lưu Văn Đoan, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế, Cục Hàng không VN cho biết, giai đoạn 2010 - 2018, lưu lượng hành khách hàng không nội khối ASEAN tăng trưởng với tốc độ trung bình hàng năm là 9%. Đến nay, có hơn 40 hãng hàng không được các quốc gia thành viên ASEAN chỉ định để khai thác vận tải trong nội vùng ASEAN trên cơ sở các hiệp định đa bên đã được ký kết. Đối với hàng không trong nước, giai đoạn từ năm 2015 đến nay, tăng thêm gần 10 cặp đường bay giữa Việt Nam và ASEAN, đạt tổng số hơn 30 đường bay giữa Việt Nam và ASEAN do các hãng hàng không trong nước và ASEAN khai thác.

“Các thỏa thuận chung về xây dựng và khai thác thị trường hàng không ASEAN thống nhất, tự do trong thời gian qua đã kích thích sự gia tăng kết nối trong ASEAN, chi phí đi lại thấp hơn. Với sự xuất hiện của các hãng hàng không mới, các quốc gia thành viên ASEAN có ngành hàng không đang trên đà phát triển như: Campuchia, Lào và Myanmar cũng được hưởng lợi. Mức tăng trưởng lưu lượng vận chuyển hàng không trong khối đạt mức trung bình 270%”, ông Đoan cho biết.

Xây dựng thị trường thống nhất

Ông Lê Tuấn Anh, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ GTVT) cho biết, hàng không là lĩnh vực được đặc biệt chú trọng trong hợp tác GTVT các nước ASEAN, giữa ASEAN với các nước là đối tác với khu vực trong thời gian qua. Đây được xem là lĩnh vực hợp tác vận tải xương sống và nhân tố quan trọng trong thúc đẩy giao thương và du lịch, phát triển kinh tế và kết nối con người. Các nước ASEAN, kể cả các nước đối tác luôn tìm kiếm các cơ hội thúc đẩy hợp tác hàng không, hướng tới mục tiêu “Bầu trời mở” ASEAN.

Từ năm 2007 ASEAN đã thông qua sáng kiến thành lập một thị trường hàng không thống nhất ASEAN vào năm 2015 nhằm hỗ trợ cho việc phát triển cộng đồng kinh tế khu vực. Năm 2011, các Bộ trưởng GTVT ASEAN thông qua khung thực hiện thị trường hàng không thống nhất ASEAN. Mục tiêu là tạo ra một thị trường vận tải hàng không mở cửa quyền tiếp cận thị trường, hướng tới một môi trường kinh doanh cạnh tranh và linh hoạt.

Đến nay, các nước ASEAN đã ký kết một số và đang tiếp tục đàm phán để hoàn tất mở cửa 13 phân ngành của dịch vụ vận tải hàng không; trong đó Việt Nam đã mở cửa 8 phân ngành dịch vụ (bán và tiếp thị sản phẩm hàng không, đặt giữ chỗ bằng máy tính, thuê tàu bay kèm tổ bay...).

“Việc mở cửa bầu trời ASEAN đối với các hãng hàng không trong khu vực ASEAN, trong đó có hàng không Việt Nam sẽ tạo ra môi trường cạnh tranh, mở ra khả năng lựa chọn lớn hơn cho các hãng về thị trường, nguồn khách, tạo ra các loại hình hợp tác giữa các hãng hàng không trong khu vực, tăng năng lực phục vụ, mở rộng mạng đường bay, giúp cho người tiêu dùng có nhiều cơ hội sử dụng dịch vụ vận chuyến hàng không”, ông Tuấn Anh nói.

Cũng theo ông Tuấn Anh, việc “mở cửa bầu trời” ASEAN, dù cạnh tranh sẽ khốc liệt hơn nhưng cũng là điều kiện để các hãng hàng không Việt Nam tự khẳng định mình và phát triển. Các hãng hàng không của Việt Nam buộc phải nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm giá thành; phát triển đội tàu bay hiện đại, chú trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực, đảm bảo tốt an ninh, an toàn cho hoạt động khai thác.

Theo Cục Hàng không VN, hiện có hơn 40 hãng hàng không ASEAN được chỉ định khai thác các điểm, đường bay tại 10 quốc gia thành viên trong khối. Trong đó, các hãng bay của Việt Nam được đánh giá hội nhập nhanh, hiệu quả. Bộ GTVT đặt mục tiêu đến năm 2020, vận tải hàng không trở thành loại hình giao thông phổ biến, có vai trò quan trọng đối với việc phát triển kinh tế - xã hội, thị trường vận tải hàng không Việt Nam đứng thứ 5 trong ASEAN.

Hành khách được lợi lớn từ “Bầu trời mở ASEAN”