Hiểm họa ngồi phòng máy lạnh

BỆNH CỘT SỐNG ĐE DỌA DÂN VĂN PHÒNG

Bác sỹ Li Yung Hua - chuyên gia phẫu thuật chấn thương chỉnh hình, bệnh viện Mount Elizabeth, Singapore

Những công việc buộc phải ngồi quá lâu có thể khiến mắc bệnh trầm trọng về cột sống hay không thưa bác sỹ?

Rất nhiều nhân viên văn phòng do thói quen ngồi lâu một chỗ hàng giờ liền đã mắc phải các tổn thương vùng cổ như đau cổ, mỏi cổ, cổ không linh hoạt, đau vai… Không những thế nó còn làm thoái hóa sụn đệm cột sống chèn ép rễ dây thần kinh, tủy sống hoặc động mạch cột sống, từ đó dẫn đến ra các loại bệnh như đau đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm... thiểu năng tuần hoàn não, rất nguy hiểm.

Năm 2000, thế giới có 1 tỷ người mắc bệnh đau lưng và đây là nguyên nhân đứng hàng thứ 2 sau cảm cúm làm mất ngày công lao động ở những người dưới 45 tuổi. 

Khi có những triệu chứng nào thì người bệnh nên đi khám?

Khi bạn cảm thấy đau lưng, hoặc đau cổ thường xuyên. Việc đau cổ sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động của vai và tay, còn việc đau lưng sẽ ảnh hưởng đến chân. Ngoài ra khi bạn cảm thấy quay đi, quay lại rất khó khăn hay tê tay, các ngón tay buồn bực, tay yếu... cũng cần đến bệnh viện kiểm tra cột sống.

Bác sĩ có lời khuyên gì đối với dân văn phòng để phòng tránh các bệnh liên quan đến cột sống?

Lời khuyên tốt nhất là mọi người hãy biết tự bảo vệ mình. Bắt đầu từ làm việc đúng tư thế, không nhấc những vật quá nặng, không để mình quá béo... Và quan trọng là luyện tập thể thao thường xuyên để các cơ được chắc khỏe.

Đối với nhân viên văn phòng, khi ngồi lâu cần dựa lưng vào ghế để cơ lưng có chỗ dựa, giảm mỏi lưng. Nếu đau lưng mọi người có thể đi bơi hoặc là tập những động tác thể dục giảm mỏi cho lưng và bụng.

Trong trường hợp bệnh nhân cảm thấy đau lưng, khó cử động cần đi kiểm tra sớm để xem cột sống có vấn đề gì không.

NHIỀU NGƯỜI BỊ THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM MÀ KHÔNG BIẾT

Bệnh thoát vị đĩa đệm (Ảnh minh hoạ)

Một căn bệnh khác về cột sống cũng rất phổ biến hiện nay là thoát vị đĩa đệm. Vậy làm thế nào để biết mình bị thoát vị đĩa đệm thưa bác sĩ?

Ngày nay thoát vị đĩa đệm đang rất phổ biến, tôi ước tính bệnh này chiếm đến 10% trong số các bệnh nhân mắc bệnh về cột sống.

Các dấu hiệu mắc bệnh thoát vị đĩa đệm hầu như rất mơ hồ, đôi khi chúng ta nghĩ chỉ là những cơn đau lưng, đau mông đột ngột, đơn giản nhưng thực tế lại là những triệu chứng báo hiệu giai đoạn đầu của thoát vị đĩa đệm.

Bạn chỉ cần bê chậu hoa hơi nặng không đúng tư thế cũng có thể bị đau buốt sống lưng, cơn đau lan xuống chân. Càng ngày chân càng đau, càng tê, khi đi khám thì phát hiện bị thoát vị đĩa đệm.

Để chuẩn đoán thoát vị đĩa đệm thường phải chụp cộng hưởng từ.

Phẫu thuật thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm?

Đối với thoát vị đĩa đệm, chỉ 5% các bệnh nhân phải phẫu thuật bởi thoát vị nhiều người ta mới tiến hành phẫu thuật. 

Trong trường hợp  thoát vị ít phương pháp được áp dụng sẽ là vật lý trị liệu, hoặc tập thể dụng. Nếu tập luyện không đỡ người ta sẽ tiêm huyết tương để giảm đau và cải thiện tình hình.

Nhiều người lo ngại về những biến chứng khi phẫu thuật thoát vị đĩa đệm có thể bị liệt hay dẫn đến tử vong, theo tôi nếu có trường hợp như vậy xảy ra là do bác sĩ không tốt.

Với trình độ khoa học kỹ thuật và máy móc hiện nay tại bệnh viện Parkway, tôi chưa chưa gặp một trường hợp tử vong hay di chứng vĩnh viễn nào.

TRẺ NHỎ CẦN ĐƯỢC KIỂM TRA VỀ CONG VẸO CỘT SỐNG 

Bệnh về cột sống không chỉ gặp ở người lớn mà có cả ở trẻ em. Vậy làm thế nào để phụ huynh biết được trẻ mắc bệnh này?

Bệnh cột sống thường gặp ở trẻ em là cong vẹo cột sống.  Bệnh này có 2 loại là bẩm sinh (không phổ biến) và tự phát. Cong vẹo cột sống bẩm sinh là do cấu tạo xương của trẻ, từ trong bụng mẹ

Trong trường hợp cong vẹo cột sống tự phát có một phần là do gen và nhiều trường hợp không rõ nguyên nhân. Các bé gái từ 11-12 tuổi, bé trai 13-14 tuổi là độ tuổi dễ mắc bệnh. Có thể do các bé lớn nhanh quá, xương không bắt kịp được tốc độ phát triển dẫn đến cột sống bị cong dần. 

Việc kiểm tra được thực hiện bằng cách yêu cầu bệnh nhân cúi xuống, khi đó xương cột sống sẽ nhô lên và các bác sĩ sẽ có thể kiểm tra được xương cột sống cong hay thẳng.

Nếu có dấu hiệu cột sống bị cong, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân chụp X-quang để xác định mức độ cong . Ở Singapore tất cả các bé từ 11-12 tuổi đều được kiểm tra về cong vẹo cột sống.

Trẻ em bị cong vẹo cột sống (Ảnh minh họa)

Phụ huynh cần phải làm gì để phòng và điều trị cho các bé là gì thưa bác sĩ?

Căn bệnh này không phụ thuộc vào tiền sử gia đình hay thiếu canxi nên chỉ có cách để phát hiện và chữa trị tốt nhất và kiểm tra thường xuyên cột sống.

Các bé cong vẹo cột sống dưới 25 độ thì chỉ cần tập luyện thể dục. Trong trường hợp mức độ cong từ 25-45 độ thì sẽ phải mặc áo chằng đến khi cơ thể các bé không phát triển nữa. Còn nếu cong vẹo trên 45 độ thì phải phẫu thuật đưa nẹp cột sống vào.

Đối với cong vẹo cột sống bẩm sinh (hiếm gặp), nếu lớn lên độ cong vẫn giữ nguyên thì không cần can thiệp. Trong trường hợp độ cong quá nhanh thì cần phẫu thuật ngay.

Những bé đã bị cong vẹo cột sống, nếu phải mang cặp nặng, bệnh sẽ càng nặng. Với các bé cột sống bình thường, về lý thuyết việc mang cặp nặng nhưng đúng tư thế sẽ không ảnh hưởng đến cột sống của các bé. Tuy nhiên tôi cũng khuyến cáo phụ huynh không nên để các bé mang cặp nặng hay ngồi sai tư thế để hạn chế việc các bé bị đau lưng.

Ngọc Lê