Israel có thể vi phạm luật pháp quốc tế khi dùng vũ khí Mỹ ở Gaza

Theo Reuters, nhận định trên được Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra trong bản báo cáo gửi cho Quốc hội Mỹ theo Biên bản Ghi nhớ về An ninh Quốc gia mới mà Tổng thống Mỹ Joe Biden ban hành hồi đầu tháng 2 (viết tắt là NSM-20).

Tuy nhiên, bản báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ được cho là có những điểm mâu thuẫn như: Báo cáo nêu rất chi tiết những trường hợp dân thường bị thương vong và nhấn mạnh Israel ban đầu không chịu hợp tác với Wahsington để thúc đẩy hoạt động nhân đạo trong khu vực Gaza nhưng lại thừa nhận không thể đưa quyết định chính xác liệu Israel có vi phạm luật pháp quốc tế trong những trường hợp nói trên hay không.

"Vì Israel phụ thuộc phần lớn vào các sản phẩm quốc phòng do Mỹ cung cấp nên sẽ là hoàn toàn hợp lý khi đánh giá, những sản phẩm quốc phòng được nêu trong NSM-20 mà lực lượng an ninh Israel sử dụng kể từ ngày 7/10 trong nhiều trường hợp đã bị dùng theo cách không tuân thủ quy định về nhân đạo quốc tế hoặc không thiết lập tốt nhất những gì cần làm để giảm thiểu thương vong cho dân thường.

Israel đã không chia sẻ đầy đủ thông tin để xác định liệu sản phẩm quốc phòng do Mỹ cung cấp được nêu trong NSM-20 có sử dụng trong những hành động nghi là vi phạm luật nhân đạo quốc tế hoặc luật nhân đạo tại Gaza, khu Bờ Tây và Đông Jerusalem trong suốt thời gian mà bản báo cáo đề cập", cũng theo báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ.

Đây cũng chính là lý do khiến chính quyền Mỹ cho biết họ chưa thể đưa ra khẳng định chắc chắn và viện dẫn tình trạng hỗn loạn trong cuộc chiến ở Gaza nên không thể xem xét chi tiết từng trường hợp cụ thể. Chính quyền Mỹ cũng tin tưởng vào lời trấn an của Israel rằng nước này đang sử dụng vũ khí Mỹ theo đúng quy định của luật pháp quốc tế.

Dù vậy, nhận định do Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra được cho là vẫn sẽ khiến mối quan hệ giữa Mỹ và Israel thêm căng thẳng trong bối cảnh nhiều đồng minh của Israel đang phản đối mạnh mẽ kế hoạch tấn công vào Rafah của Israel mà bản thân Washington cũng nhiều lần cảnh báo Israel không nên làm như vậy.

Tổng thống Mỹ Joe Biden hiện đã ngừng việc cung cấp một gói viện trợ vũ khí cho Israel và cảnh báo sẽ cân nhắc những gói viện trợ tiếp theo dù trước đó cam kết sẽ ủng hộ lâu dài cho nhà nước Do Thái.

Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Chris Van Hollen đã lên tiếng chỉ trích Chính phủ Mỹ "né tránh những câu hỏi khó nhằn" và không chịu xem xét kỹ lưỡng liệu những hành vi của Israel có đáng bị ngừng viện trợ quân sự hay không.

"Tự thân bản báo cáo này đã mâu thuẫn bởi đưa ra kết luận có lý do hợp lý để nhận định đã có sự vi phạm luật pháp quốc tế nhưng đồng thời tuyên bố không tìm thấy trường hợp nào không tuân thủ luật pháp quốc tế", ông Chris Van Hollen nhấn mạnh.