Khi sức mạnh của đội bóng nằm ở “đôi cánh”

Bằng chứng là những đội bóng lớn đều phải sở hữu ít nhất hai cầu thủ chơi biên hiệu quả nếu muốn tranh chấp danh hiệu.

Hậu vệ cánh không chỉ biết phòng ngự

Sau thất bại 1-3 trước Crystal Palace trong trận ra quân tại Ngoại hạng Anh, MU gần như tức tốc bắt tay vào việc đàm phán chiêu mộ hậu vệ cánh trái Alex Telles của Porto. HLV Ole Solskjaer dường như không còn kiên nhẫn với Luke Shaw, cái tên vốn chơi kém ổn định từ mùa trước.

Động thái của đội chủ sân Old Trafford cho thấy, vai trò của hậu vệ cánh trong bóng đá hiện đại rất quan trọng. Nói theo cách trực diện hơn, MU hiểu rằng, muốn cạnh tranh danh hiệu, họ buộc phải có thêm một hậu vệ cánh trái giỏi, bên cạnh Aaron Wan-Bissaka phía đối diện.

Đây là thực tế đã được chứng minh qua nhiều mùa giải gần đây. Những đội bóng mạnh thống trị các giải đấu hàng đầu châu Âu đều sở hữu ít nhất hai hậu vệ cánh đẳng cấp. Dễ dàng kể ra đây như Liverpool có Alexander Arnold - Andrew Robertson, Bayern Munich có Alphonso Davies - Benjamin Pavard/Joshua Kimmich, Real Madrid có Daniel Carvajal - Marcelo/Mendy, Juventus có Alex Sandro - Danilo…

Đặc biệt, bộ đôi Daniel Carvajal - Marcelo của Real Madrid đóng vai trò quan trọng trong ba danh hiệu Champions League liên tiếp vào các năm 2016, 2017, 2018. Giai đoạn Barcelona hưng thịnh cũng gắn liền với tên tuổi bộ đôi hậu vệ cánh Jordi Alba - Dani Alves.

Nếu như trước đây, hậu vệ cánh thường đơn thuần làm nhiệm vụ phòng ngự thì hiện tại, vị trí này sẽ trở thành mũi nhọn trong tấn công nhờ sở hữu tốc độ và kỹ thuật.

Theo thống kê của Whoscore, mùa giải 2019 - 2020, Arnold và Robertson có tổng cộng 25 pha kiến tạo cùng 7 bàn thắng cho Liverpool. Bởi vậy, không ngạc nhiên khi bộ đôi trên được đánh giá là cặp hậu vệ cánh toàn diện nhất Ngoại hạng Anh và The Kop là đội tấn công biên hay nhất giải đấu số 1 xứ sương mù.

Alex Telles, cái tên MU đang theo đuổi cũng sở hữu những con số rất ấn tượng. Mùa trước, chỉ tính riêng tại Giải vô địch quốc gia Bồ Đào Nha, hậu vệ Brasil đã ghi tới 11 bàn, 8 lần kiến tạo.

Bayern Munich, đội vô địch Champions League mùa trước hưởng lợi rất nhiều từ sự sắc sảo của “đôi cánh”. Cụ thể, Kimmich/Pavard và Davies có tổng cộng 9 đường kiến tạo. Riêng Kimmich sở hữu 4 lần “dọn cỗ” cho đồng đội, nằm trong Top 5 cầu thủ kiến tạo nhiều nhất giải đấu.

Vì sao hậu vệ cánh ngày một quan trọng?

Đã từng có giai đoạn, giới chuyên môn cũng như người hâm mộ không đánh giá cao các hậu vệ cánh. “Thời của tôi, các hậu vệ cánh là người thất bại. Anh không chơi được tiền vệ cánh hoặc trung vệ thì phải đá hậu vệ cánh. Mọi người mặc định rằng hậu vệ cánh không đủ năng lực để tỏa sáng ở những vị trí hào nhoáng hơn. Garry Neville từng là hậu vệ cánh số 1 Ngoại hạng Anh nhưng không nhiều đứa trẻ muốn trở thành Neville, hầu hết đều muốn trở thành Wayne Rooney, David Beckham hay Steven Gerrard”, cựu danh thủ Liverpool Jamie Carragher chia sẻ.

Mặc dù vậy, theo Carragher, mọi thứ đã thay đổi và giờ đây hậu vệ cánh có thể làm được mọi việc từ phòng ngự tới tấn công, kiến tạo và ghi bàn.

“Trong tất cả những sự biến đổi của bóng đá, tôi cho rằng, sự biến đổi của hậu vệ cánh là rõ ràng và mạnh mẽ nhất. Chúng ta dễ dàng tìm kiếm những cầu thủ đá cánh xuất sắc ở mọi giải đấu, mọi CLB, đặc biệt là tại Ngoại hạng Anh, nơi vốn đề cao yếu tố tốc độ. Với đội tuyển Anh, vị trí cạnh tranh nhất chắc hẳn là hai bên cánh hàng thủ bởi HLV Gareth Southgate đang có quá nhiều lựa chọn”, cựu danh thủ Liverpool nhận xét.

Cây bút Sam Dean của Telegraph thì cho rằng, tại các học viện bóng đá, việc huấn luyện một chọi một và xây dựng lối chơi từ tuyến dưới đang được chú trọng hơn bao giờ hết. Trong đó, các hậu vệ cánh có tốc độ, biết chuyền bóng là điều tối cần thiết.

“Chính bởi nhu cầu như vậy, nhiều trung tâm huấn luyện lớn trên thế giới đã chú trọng hơn tới việc lựa chọn đầu vào cho vị trí hậu vệ cánh, đó là lý do tại sao nhiều cầu thủ xuất sắc ở vị trí này được giới thiệu”, Sam Dean nói.

Trong khi đó, HLV Graham Potter của CLB Brighton & Hove Albion (Ngoại hạng Anh) phân tích, sở dĩ hậu vệ cánh ngày càng đóng vai trò quan trọng là do vị trí tiền vệ cánh không còn được sử dụng phổ biến.

“Xu hướng chiến thuật đóng vai trò quan trọng giúp hậu vệ cánh trở nên nổi bật. Các cầu thủ chạy cánh kiểu cũ dần thay thế bằng tiền đạo lùi, chơi cao và khoét sâu vào vòng cấm đối phương. Khi đó, hậu vệ cánh sẽ dâng cao để hỗ trợ tấn công cũng như phòng ngự từ xa, tức phạm vi hoạt động mở rộng hơn. Việc có nhiều đất diễn hơn giúp hậu vệ cánh tiến hóa theo chiều hướng tích cực hoặc buộc phải thích nghi để tồn tại. Đa phần các CLB lớn đều đang chơi theo cách như vậy, vận hành cùng sơ đồ 4-3-3 hoặc 4-2-3-1 mang tính cơ động cao”, ông Graham Potter phân tích.

Quế Ngọc Hải nằm trong danh sách hậu vệ đáng xem nhất Asian Cup