Khó bàn giao mặt bằng sạch cao tốc Bắc - Nam qua Quảng Bình theo mốc chỉ đạo của Chính phủ

Mặt bằng "xôi đỗ" làm khó nhà thầu

Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đến ngày 31/12, các địa phương phải hoàn thành bàn giao 100% mặt bằng sạch cho chủ đầu tư để nhà thầu triển khai thi công. 

Tuy nhiên, tại tỉnh Quảng Bình, theo báo cáo của Sở GTVT, tính đến ngày 30/11, toàn tỉnh có 26 khu TĐC dành cho 580 hộ dân bị ảnh hưởng bởi tuyến cao tốc, đến thời điểm này mới chỉ có 2 khu TĐC thi công hoàn thành và bàn giao cho người dân.

Ghi nhận của PV, tại dự án thành phần Vũng Áng – Bùng, nhiều vị trí tồn tại, vướng mắc về mặt bằng đang được địa phương tập trung tháo gỡ. Tuy nhiên, phần mặt bằng này chủ yếu là đất nông nghiệp và các loại đất khác. Phần đất thổ cư, đất vườn và các công trình hạ tầng công cộng đến thời điểm hiện tại vẫn ngổn ngang.

Tại gói thầu XL02 do liên danh Công ty cổ phần Đầu tư và xây dựng giao thông Phương Thành và Công ty cổ phần Lizen thi công gói thầu XL 02 đoạn Km 600+700 – Km 624+228.79 đang đối mặt với khó khăn do vướng đất thổ cư, đất vườn của các hộ dân. Do mặt bằng "xôi đỗ", nhiều hạng mục trên dự án chưa thể thi công hoặc thi công không liền mạch.

Ông Trần Hoàng Tùng (Công ty Phương Thành) thông tin, tại vị trí từ Km 600 + 700 thuộc địa phận xã Quảng Thạch, huyện Quảng Trạch, vì vướng đất thổ cư của các hộ dân nên nhà thầu chỉ triển khai các mũi thi công cầu, cống, hầm chui.

Tại các xã Quảng Thạch, Quảng Lưu, Quảng Thanh, Quảng Phương đoạn từ Km 600 +700 – Km 606 + 400 còn vướng các khu dân cư chờ tái định cư, khu dân cư chờ đền bù.

Đoạn từ Km 615+900 – Km 624+228 đi qua địa bàn huyện Bố Trạch cũng vướng các hộ dân do chưa có khu tái định cư; các công trình công cộng, hệ thống đường dây điện…

Tương tự, tại gói thầu XL-01, dự án thành phần Bùng - Vạn Ninh, theo báo cáo của chủ đầu tư là BQLDA 6, hiện địa phương đã bàn giao 90% mặt bằng trên tổng chiều dài 48,84km, đi qua huyện Bố Trạch, Quảng Ninh và TP Đồng Hới. Tuy nhiên, do còn một số vị trí mặt bằng chưa xong nên việc thi công chưa thể liền mạch.

Theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án 6, đơn vị mong muốn địa phương ưu tiên nguồn lực tập trung GPMB các vị trí "điểm nghẽn" từ lâu như: Phạm vi mố phía Bắc cầu Dũng Cảm tại Km 638+830 thuộc thị trấn Nông trường Việt Trung; đoạn tuyến Km 643+500 - Km 643+800; Km 644+300 - Km 644+430 (đoạn cắt qua quốc lộ 9E), thuộc thị trấn Nông trường Việt Trung.

"Nhà thầu đang bố trí máy móc, thiết bị đẩy nhanh công tác đào đắp các vị trí đã có mặt bằng. Cùng với đó phối hợp Ban 6 và Ban GPMB làm việc với người dân để mở thông đường công vụ vào vị trí xử lý nền đất yếu (đào thay đất) Km 643+700-Km 644+000 để khi thời tiết thuận lợi có thể tiến hành thi công tại khu vực này.

Tại các vị trí đã được Bàn giao mặt bằng từ Km645 - Km648 có nhiều vị trí là nền đường đào, khối lượng đào lớn do đó cần phải có thêm mặt bằng đắp để điều phối đất dọc tuyến, đẩy nhanh tiến độ thi công…" chỉ huy trưởng tập đoàn Cienco4 thông tin.

Ông Phạm Đình Tài, chỉ huy trưởng Tổng công ty 36 thi công tại dự án Bùng – Vạn Ninh cho biết, diện tích mặt bằng được bàn giao cho đơn vị đạt hơn 70%, còn khoảng 1,2km, song thực tế mặt bằng bị chia làm 2-3 đoạn "xôi đỗ". Việc vận chuyển vật tư, vật liệu phải vòng ra đường Hồ Chí Minh, phát sinh đáng kể chi phí.

Nếu được giao 1,2km còn vướng mặt bằng thì sẽ làm luôn phần việc đắp đất nền vì thời điểm này đơn vị đã thi công gần như hết các vị trí được giao mặt bằng. Sau mùa mưa đến giai đoạn thảm móng mặt đường.

"Tại xã Tây Trạch, huyện Bố Trạch còn có 7 hộ dân bị ảnh hưởng đất thổ cư, nhà cửa. Lý do mặt bằng "xôi đỗ" là do chưa bố trí khu TĐC cho người dân" ông Tài thông tin.

Khó GPMB vì chậm xây dựng khu tái định cư

Theo báo cáo của Sở GTVT tỉnh Quảng Bình, tính đến ngày 30/11/2023, các huyện, thị xã, thành phố đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB với tổng giá trị hơn 1.129 tỷ đồng và đã chi trả được hơn 1.098 tỷ đồng, đạt 97,3%.

Tổng chiều dài các đoạn tuyến mà tỉnh đã bàn giao cho các chủ đầu tư đạt hơn 110km trong tổng số hơn 126km, đạt gần 90%. Việc di dời công trình hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội cơ bản hoàn thành; các mỏ vật liệu xây dựng bảo đảm nhu cầu của các dự án thành phần.

Giám đốc Sở GTVT Quảng Bình - Phạm Văn Năm cho biết, phần diện tích mặt bằng còn lại chưa được bàn giao chủ yếu vướng đất thổ cư do chưa xây dựng xong các khu tái định cư; ngoài ra việc di dời lăng mộ với khối lượng lớn, trải dài trên địa bàn toàn tỉnh cũng đang gặp khó khăn.

Hiện tại, tỉnh Quảng Bình đang chỉ đạo khẩn trương thi công hoàn thành các khu TĐC, khu nghĩa trang, nghĩa địa để người dân chuyển ra vị trí mới và bàn giao phần diện tích mặt bằng còn lại trong năm 2023 đúng theo yêu cầu của Chính phủ.

Lý giải nguyên nhân thủ tục xây dựng các khu tái định cư chậm, ảnh hưởng đến tiến độ GPMB, lãnh đạo tỉnh Quảng Bình cho rằng, theo quy định hiện hành, muốn thực hiện dự án khu tái định cư phải thông qua trình tự từng bước như các dự án thông thường. Ngoài ra, một số khu tái định cư còn phải trải qua trình tự 2 bước (giá trị hợp đồng trên 15 tỉ), thủ tục báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), phòng cháy chữa cháy….

Trong chuyến đi kiểm tra công tác GPMB dự án cao tốc đoạn qua địa phận huyện Quảng Ninh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình Trần Thắng đã yêu cầu, các sở, ngành, địa phương trong tỉnh theo chức năng, thẩm quyền được giao tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư, đơn vị thi công để sớm giải quyết, tháo gỡ. 

Đặc biệt, phải tập trung hoàn thành công tác TĐC, xây dựng khu nghĩa trang, nghĩa địa, hoàn thành bàn giao 100% mặt bằng sạch dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn đi qua tỉnh Quảng Bình trước 31/12 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.