Không thu được tài sản đừng nói chống tham nhũng hiệu quả

Một góc biệt phủ của gia đình Giám đốc Sở TN&MT Yên Bái Phạm Sỹ Quý

Dự báo năm 2018 tham nhũng sẽ giảm

Chiều 5/9, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 7. Góp ý kiến vào báo cáo công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) năm 2017, ĐBQH Nguyễn Bá Sơn cho rằng, mục tiêu của chống tham nhũng là phải thu hồi được tài sản tham nhũng. Tuy nhiên, trong rất nhiều năm, chúng ta chưa thực hiện được việc này.

Theo báo cáo về công tác PCTN năm 2017 của Chính phủ, qua kiểm tra tại 3.622 cơ quan tổ chức đơn vị, đã phát hiện 22 đơn vị có vi phạm. Cùng với đó, còn tình trạng lạm dụng quy định về bí mật Nhà nước để không công khai những nội dung cần phải công khai, minh bạch hoặc thu hẹp đối tượng, hình thức công khai, gây khó khăn cho việc tiếp cận thông tin của người dân và doanh nghiệp.

Về minh bạch tài sản, thu nhập, số người đã kê khai tài sản, thu nhập năm 2016 là hơn 1,1 triệu người, tỷ lệ kê khai và công khai đều trên 99,8%. Trong đó, có 77 người được xác minh tài sản, thu nhập, bao gồm ở Bộ: NN&PTNT, Quốc phòng, Công thương, TP Hà Nội. Qua việc xác minh tài sản, thu nhập của cơ quan có thẩm quyền đã phát hiện và xử lý 3 trường hợp vi phạm về kê khai tài sản, thu nhập. Tuy nhiên, trường hợp cụ thể đó là những ai thì không được chỉ rõ. Đã có 4 trường hợp người đứng đầu thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng bị xử lý kỷ luật (Quảng Nam 1 người, Kiên Giang 3 người). Thanh tra Chính phủ nhận định vẫn còn lúng túng trong việc xác định mức độ trách nhiệm của người đứng đầu, hoặc trong trường hợp sai phạm liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều cơ quan, đơn vị, bộ phận.

Đánh giá kết quả PCTN thời gian qua đã có tác dụng răn đe nhất định và góp phần làm giảm tham nhũng, tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ cho rằng, dù tạo được sự thay đổi tích cực, nhưng vẫn chưa thực sự mang tính đột phá, tham nhũng nhìn chung vẫn diễn ra nghiêm trọng, phức tạp, tinh vi.

Thanh tra Chính phủ cũng nhìn nhận, tình hình tham nhũng năm 2018 dự báo sẽ tiếp tục có dấu hiệu giảm nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Chỉ đạo T.Ư về PCTN, sự nỗ lực của các cơ quan chức năng trong PCTN, nhất là việc kiên quyết điều tra, xử lý nghiêm các vụ án kinh tế, tham nhũng nghiêm trọng sẽ củng cố tốt hơn nữa niềm tin trong nhân dân, có tác dụng răn đe rõ rệt, vừa cảnh tỉnh, cảnh báo, ngăn chặn tham nhũng vừa khích lệ các nhân tố tích cực tham gia PCTN.

Phải thu hồi được tài sản

Góp ý vào báo cáo, ĐB Nguyễn Bá Sơn, ủy viên Ủy ban Tư pháp nhận định còn nhiều vấn đề tồn tại từ lâu nhưng chưa được nêu trong báo cáo. Ông Sơn cho rằng, mỗi khi nhân dân, cử tri phản ánh về biệt phủ của quan chức thì thường đó là ở những tỉnh nghèo, vẫn phải nhận hỗ trợ ngân sách từ T.Ư. Đặc biệt, khi có vấn đề, các cơ quan thanh tra vào cuộc, cán bộ lại có những giải thích coi thường dư luận, coi thường nhân dân như “bán chổi đót, đi nuôi heo mà có biệt phủ”. “Đây chính là thái độ khinh nhờn pháp luật, coi thường nhân dân. Nếu giải thích thế thì cách đây 30 năm tôi thành đại gia rồi”, ông Sơn thẳng thắn, đồng thời cho rằng, mục tiêu của PCTN là phải thu hồi được tài sản tham nhũng. Thế nhưng trong rất nhiều năm, chúng ta chưa thực hiện được việc này.

Đồng tình, ĐB Nguyễn Đức Sáu (TP.HCM) cũng cho rằng, cách lý giải “nhiều tiền là nhờ bán chổi, nuôi heo”, chỉ cần nghe thì ai cũng bình luận rằng họ đang coi thường tổ chức, coi thường dư luận. “Có những cán bộ lúc làm hồ sơ xin cấp đất thì trình bày là khó khăn về chỗ ở, đến khi phát hiện tài sản “khủng” thì trả lời là do mẹ nuôi, em nuôi tặng. Dư luận họ đâu có “mù” mà tin vào những giải thích như vậy?”, ông Sáu lưu ý.

Chưa chỉ rõ địa chỉ, cá nhân tham nhũng

Trong khi đó, ông Ngô Sách Thực, Phó chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam trăn trở về đánh giá “tham nhũng năm 2017 giảm và năm 2018 tiếp tục giảm”. “Tham nhũng vẫn rất phức tạp. Chúng tôi đi tiếp xúc cử tri thì thấy người dân nhìn vào cán bộ có gì đó không tin tưởng, nhất là với cán bộ có chức có quyền. Vì vậy, đề nghị cần có đánh giá rất sâu ở chỗ này”, ông Thực nói và cho rằng, thanh bảo kiếm trong PCTN là công khai, nhưng chỉ riêng việc công khai các kết luận thanh tra vẫn còn vấn đề. Tuy pháp luật đã quy định, nhưng vẫn còn tình trạng ngại công khai, cứ sợ công khai ra thì tình hình phức tạp.

Nên đọc

Chống tham nhũng cần nói thẳng

Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đánh giá báo cáo “quá cô đọng”, chưa phản ánh đúng tình hình tham nhũng. “T.Ư vẫn nhận định tình hình tham nhũng còn phức tạp, tinh vi, phòng chống chưa đạt được mục tiêu đề ra, chưa đáp ứng mong mỏi của người dân. Nhưng báo cáo của Chính phủ đang có những chỗ chưa phân tích một cách toàn diện sâu sắc, chưa phản ánh được toàn diện vấn đề này. Ở đây có 7 nhóm nguyên nhân tham nhũng, nhưng nguyên nhân chính cơ bản làm tình hình tham nhũng phức tạp là vấn đề gì thì chưa nói được”, ông Lưu nói.

Theo Phó chủ tịch Quốc hội, nguyên nhân không phải do thể chế, do chủ trương, pháp luật của ta thiếu, nhiều sơ hở nên dẫn đến tham nhũng, mà nguyên nhân chính là ở khâu tổ chức thực hiện và kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm minh. “Việc tham nhũng ở ta tinh vi, rất phức tạp, giằng xé rất nhiều quan hệ, nhóm lợi ích nên nếu không mạnh dạn đi vào thực chất vấn đề thì cũng lặp đi lặp lại giống như trước đây. Chúng ta phải tìm được cái gì mới ở đây để trả lời với dư luận, nhân dân. Chỉ rõ địa chỉ nơi nào, người nào vi phạm, như thế mới có tính thực chất, răn đe”, Phó chủ tịch Quốc hội nói.

"Quân hùng tướng mạnh" chống tham nhũng có hiệu quả bằng một PV?