Kiến nghị đưa vào luật hình sự tội tham nhũng nhà công vụ

ĐBQH tỉnh Quảng Trị - Lê Như Tiến

Giống như những lần phát biểu trước trên diễn đàn QH, vị ĐBQH tỉnh Quảng Trị này tiếp tục đề cập đến một vấn đề cũ nhưng vẫn luôn mang tính thời sự - đó là vấn đề tham nhũng mà ông Tiến gọi là "căn bệnh hoành tráng, làm nghèo ngân sách".

"Nhiều công trình dự án tiêu tốn hàng nghìn tỷ đồng song hiệu quả và công năng sử dụng rất khiêm tốn, vừa khai trương đã khai tử, bỏ hoang hóa, hư hỏng, sử dụng không đúng mục đích, cho thuê làm dịch vụ phi văn hóa, phi lợi ích công. Người dân không được thụ hưởng những công trình mà ý nghĩa ban đầu rất hay ho là "phục vụ mục đích dân sinh", ông Tiến nói.

Vị ĐB này cũng cho rằng, thường thì chỉ có một số người quyết định đầu tư, chủ quản đầu tư, trúng thầu xây dựng, ban quản lý dự án công trình là được hưởng lợi. "Họ thích vẽ ra những dự án hoành tráng vì công trình dự án càng lớn thì phần trăm chảy vào túi cá nhân càng nhiều theo tỷ lệ thuận".

Đề cập đến vấn đề quản lý sử dụng nhà công vụ, biệt thự công, ông Tiến cho rằng, đây là những tài sản công, tài sản nhà nước, tài sản quốc gia - được nhà nước đầu tư bằng tiền ngân sách để ưu tiên cho một số ít đối tượng sử dụng theo quy định của pháp luật. Tính đến thời điểm cuối tháng 9/2014, tổng quỹ nhà ở công vụ trong cả nước là 1.603.000m². Trong đó có hàng trăm biệt thự công, hàng chục nghìn căn hộ chung cư và 55.966 nhà ở liền kề.

"Trong những năm qua, nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng và nhà nước đã rất gương mẫu trả biệt thự công hoặc nhà công vụ ngay sau khi thôi giữ chức vụ lãnh đạo quản lý. Song có không ít cán bộ lãnh đạo quản lý khi không giữ chức vụ nữa vẫn tự cho mình quyền giữ lại và "quên" không trả nhà công vụ. Thực chất là cố tình biến nhà công vụ thành nhà tư vụ. Có người tuy không ở nhưng đã lỡ mang theo chìa khóa nhà công vụ về địa phương, thụ hưởng biệt thự mà các doanh nghiệp thuộc diện đàn em đã xây sẵn. Có người còn cho con cháu mượn nhà công vụ theo cơ chế ở nhờ, giữ hộ. Có người "thông minh" hơn cho thuê nhà công vụ để hàng tháng lĩnh một khoản tiền trời cho lớn hơn nhiều lần tiền lương", ông Tiến nói.

Ông Tiến nhấn mạnh, vô hình chung chính sách nhà công vụ của chúng ta đã tạo sự bất bình đẳng, mất công bằng giữa các cán bộ lãnh đạo quản lý với nhau và giữa cán bộ trung ương và địa phương trong hệ thống chính trị.

ĐBQH tỉnh Quảng Trị tiếp tục gay gắt khi cho rằng, nhà công vụ, biệt thự công thường tọa lạc ở những vị trí đắc địa, đất vàng, đất ngọc, mỗi mét vuông trị giá hàng trăm triệu đồng. Song nhiều tòa nhà đã bị chia nhỏ, cơi nới, chắp vá, làm mất thẩm mỹ, phá vỡ kiến trúc không gian, kiến trúc đô thị. Biến biệt thự công, nhà công vụ thành chung cư gia đình của nhiều thế hệ. Có biệt thự công nằm ở vùng lõi của di sản văn hóa thế giới, chủ sở hữu đã mất từ lâu, song cho đến nay chưa thể giải tỏa được.

Nếu chính phủ có giải pháp quản lý sử dụng đúng mục đích, bố trí hợp lý quỹ đất, thì hàng trăm biệt thự công, hàng chục nghìn nhà công vụ đang sử dụng sai mục đích có thể được thu hồi, bán đấu giá hoặc cho thuê sẽ ngày ngày "đẻ trứng vàng" cho ngân sách nhà nước. Đồng thời, kiên quyết cắt giảm hàng trăm công trình chưa cần thiết, điều chỉnh hàng nghìn công trình quá hoành tráng, chống thất thoát, lãng phí, tham nhũng trong đầu tư xây dựng cơ bản, sẽ có thêm hàng chục nghìn tỷ đồng cho ngân sách nhà nước.

"Đây là nguồn quan trọng để đầu tư cho phát triển, cải cách tiền lương theo lộ trình mà chúng ta đã lỗi hẹn với cử tri hơn 2 năm qua chỉ vì thiếu nguồn", ông Tiến cho hay.

Trên cơ sở những phân tích này, ĐB đề nghị: Có lẽ đã đến lúc nên nhận dạng và đưa vào Bộ luật Hình sự một tội danh tham nhũng mới - đó là tham nhũng nhà công vụ. "Chúng ta lên án và xử lý rất nghiêm khắc một số cán bộ, công chức nhận lót tay, quà biếu trị giá vài trăm nghìn hoặc vài triệu đồng. Song từ trước tới nay, chưa xử ai tham nhũng nhà công vụ trị giá nhiều tỷ đồng. Nếu coi cán bộ lãnh đạo quản lý là tài sản quốc gia, cần có chính sách đãi ngộ đặc biệt, tôi tán thành với quan điểm này. Nhưng nhà công vụ, biệt thự công cũng là tài sản quốc gia. Không thể để tài sản quốc gia này chiếm đoạt tài sản quốc gia khác", ông Tiến nói.

ĐB Lê Như Tiến đề nghị Chính phủ cần ưu tiên đầu tư ngân sách nhà nước xây dựng nhà công vụ cho giáo viên, ý bác sỹ, lực lượng vũ trang, những người được điều động luân chuyển hoặc tự nguyện đến công tác tại vùng biên giới, vùng sâu, vùng xa hoặc vùng đặc biệt khó khăn. Song song với đó cần có chế tài nghiêm khắc cưỡng chế, công khai danh tính, xử lý vi phạm hành chính, xử lý vi phạm hình sự đối với người chiếm đoạt tài sản công, trong đó có chiếm đoạt nhà công vụ. "Có như thế, công cuộc phòng, chống tham nhũng mới hiệu quả, thiết thực và sẽ xóa được hoài nghi là chúng ta chỉ "tắm từ vai trở xuống", ĐB nói.

Bình Minh