Kỳ cuối: Tự đổi mới làm chỗ dựa của người lao động

Những phong trào thi đua do công đoàn các đơn vị phát động đã khiến năng suất lao động tăng cao (Trong ảnh: Công nhân Công ty CP ĐTPT và XDGT 208 khẩn trương bảo trì tuyến Pháp Vân - Cầu giẽ) - Ảnh: Tạ Tôn

Cùng với mở ra đường lối đổi mới, khẳng định GTVT phải đi trước một bước đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước, Đại hội VI (tháng 12/1986) của Đảng cũng chỉ rõ, Công đoàn và tổ chức quần chúng phải đổi mới nội dung và phương pháp hoạt động, hướng mạnh về cơ sở, thu hút đông đảo nhân dân tham gia các phong trào cách mạng.

Vừa làm vừa học để vươn lên

Việc khó nhất là nhận thức, trước tiên là đổi mới tư duy kinh tế, đổi mới cách nghĩ và cách làm. Chưa có khuôn mẫu nào, đổi mới hoạt động công đoàn phải vừa làm, vừa học để vươn lên. Những năm đầu, từ cơ quan Công đoàn ngành tới cơ sở rất lúng túng, đời sống vật chất, tinh thần của người lao động còn nhiều khó khăn, tình trạng thiếu việc làm, thu nhập không ổn định, tệ nạn xã hội, những tiêu cực trong sản xuất kinh doanh và xã hội tác động lớn đến đội ngũ CNLĐ.

Tiếp thu tinh thần đổi mới, năm 1988, Công đoàn Ngành xây dựng chương trình hành động, vận động CNVC đi đầu trong đổi mới cơ chế quản lý, thực hiện 3 chương trình phát triển kinh tế của Đảng và thực hiện hạch toán kinh doanh của ngành GTVT. Sau 5 năm, đến năm 1993, Công đoàn Ngành đã xây dựng và ban hành 3 chương trình công tác lớn là: Việc làm với phong trào chống thất nghiệp giảm nghèo trong CNVCLĐ; Đổi mới công tác tuyên truyền giáo dục, xây dựng đội ngũ CNVCLĐ không ngừng lớn mạnh và trưởng thành; Đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động công đoàn, phát triển công đoàn ngoài quốc doanh, công đoàn ngành nghề, phát triển đoàn viên, xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh.

Để thực hiện hiệu quả 3 chương trình đó, nhiệm vụ cấp bách là phải tập trung đổi mới tư duy quản lý, cải cách hành chính, đổi mới sắp xếp doanh nghiệp nhà nước, thực hiện cổ phần hóa, đổi mới quản trị doanh nghiệp, bố trí sắp xếp lao động, tiếp thị, tiếp nhận các dự án đầu tư trong nước và quốc tế, đầu tư máy móc thiết bị, đào tạo sử dụng nguồn nhân lực, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động; Tổ chức phong trào thi đua rộng khắp trong toàn ngành cả khối giao thông trung ương và địa phương; Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục gắn với đổi mới nội dung hoạt động phù hợp với thực tế.

Để tạo thêm việc làm, khoanh, dãn nợ BHXH cho một số doanh nghiệp đặc biệt khó khăn, Công đoàn GTVT đã có nhiều giải pháp trước mắt, lâu dài tháo gỡ về vốn, dự án xây dựng phát triển hạ tầng giao thông, quản lý điều hành tạo thế ổn định và phát triển đồng bộ. Trong đó, Công đoàn trực tiếp tham gia với chính quyền và tổ chức công đoàn đồng cấp chăm lo đời sống xã hội cho người lao động như: chế độ ăn ca, trang bị bảo hộ lao động, xây dựng lán trại, nhà công trường, nhà điều hành,... Một số doanh nghiệp đặc biệt khó khăn, Công đoàn GTVT Việt nam đã tham gia, chia sẻ và kiên trì bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của người lao động.

Đơn cử trong vòng hơn 10 năm (1993-2003), Công đoàn Ngành đã khởi kiện Liên doanh Viet Solighter phá sản ra tòa lao động thành phố Hồ Chí Minh, tiếp nhận 1,5 tỷ đồng về Hải phòng chi trả cho hơn 100 công nhân. Nhận được những đồng tiền chính đáng đó, nhiều công nhân cảm kích, thêm tin vào công đoàn.

Cũng trong khoảng thời gian này, nhiều công đoàn trực thuộc có cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả, như công đoàn Đường bộ Việt Nam phối hợp với chính quyền các Khu quản lý và các Sở GTVT hưởng ứng cuộc thi Con đường đẹp Việt nam (1998-2000); đầu tư, sửa chữa, nâng cấp hệ thống quốc lộ, tỉnh lộ êm thuận, an toàn,... Ngành đường thủy với các hội thi Thuyền trưởng gỏi, Lái tàu an toàn; Công đoàn các tổng công ty có phong trào thi đua lao động sáng tạo, xây dựng nhà lán trại, ban điều hành dự án, công trường, tác phong làm việc công nghiệp, văn minh, hiện đại, luyện tay nghề thi thợ giỏi.

Tâm thế mới

Từ những kết quả thực hiện sáng kiến, sáng tạo trong hoạt động ngành nghề, Công đoàn GTVT Việt Nam được Tổng Liên đoàn chọn làm thường trực, cụm trưởng trong các hoạt động phối hợp. Trong đó, Công đoàn Ngành được chọn là cơ quan thường trực tham mưu đề xuất với Bộ GTVT, Tổng Liên đoàn, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức phong trào thi đua 4 nhất (tiến độ nhanh nhất, chất lượng tốt nhất, an toàn lao động, ATGT tốt nhất và hiệu quả nhất) để xây dựng đường Hồ Chí Minh giai đoạn 1 (2000-2007). Với sự tham gia của hàng trăm doanh nghiệp của ngành Giao thông, Xây dựng, Nông nghiệp, Quân đội đã làm việc ngày đêm, hoàn thành khối lượng công việc khổng lồ, hình thành con đường hiện đại từ Bắc vào Nam, con đường phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Cùng đó, Công đoàn còn là thường trực giúp Ủy ban ATGT Quốc gia, Tổng Liên đoàn tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền và hội thi tìm hiểu pháp luật lao động, ATGT.

Từ năm 2010 tới nay, Công đoàn GTVT làm cụm trưởng và luân phiên cụm trưởng thi đua liên kết giữa các công đoàn ngành Trung ương và các liên đoàn lao động địa phương thực hiện có hiệu quả 4 chương trình công tác của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam là: Nâng cao chất lượng, thương lượng, ký kết và thực hiện hiệu quả Thỏa ước lao động tập thể; Nâng cao kỹ năng nghề nghiệp của đoàn viên và người lao động; Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ công đoàn và Phát triển đoàn viên giai đoạn 2013 - 2018 góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội XI của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết 13 về đột phá xây dựng hạ tầng.

Tiến tới kỷ niệm 50 năm thành lập, đội ngũ CNLĐ và cán bộ Công đoàn GTVT tự hào về truyền thống 71 năm ngành GTVT đi trước mở đường, với tâm thế mới thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng.

 Nguyên Trưởng ban tuyên giáo Công đoàn GTVT Việt Nam

50 năm đồng hành cùng người lao động ngành GTVT