Lạ lùng di tích pháo đài Xuân Tảo xây tiền tỷ rồi... “đắp chiếu”

Hoàn thành từ đầu năm 2015, đến nay di tích cách mạng kháng chiến - Pháo đài Xuân Tảo (phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) vẫn chưa thể đưa vào sử dụng và đang có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng.

Dân ngóng chờ được tham quan di tích

Đầu tháng 11, có mặt tại Pháo đài Xuân Tảo, PV Báo Giao thông ghi nhận, hạng mục khẩu pháo (trị giá gần 1 tỷ đồng) được làm bằng đồng nguyên khối, nhưng sau một thời gian hoàn thiện, có biểu hiện nứt vỡ nhiều chỗ, bong tróc nhiều mảng, lộ ra cả cốt nòng pháo bên trong. Nhiều chi tiết bị hoen gỉ, thậm chí đã bị ăn mòn gần hết. Nhà trưng bày các hiện vật liên quan đến di tích pháo đài Xuân Tảo trống không, phủ mờ bụi.

Ông Trần Văn Tuấn (trú phường Xuân Tảo) cho biết: “Sau lễ khánh thành, gắn biển công trình, người dân quanh vùng được vào xem di tích vài lần, sau đó lại thấy khóa cổng suốt. Đây là niềm tự hào của người dân nơi đây, nhìn công trình xuống cấp, hư hỏng, dân rất tiếc”.

Pháo đài Xuân Tảo là một trong các pháo đài đã nã những loạt pháo tiên phong vào quân đội Pháp, mở màn 60 ngày đêm chiến đấu chống thực dân Pháp năm 1946 của quân và dân Thủ đô. Đây cũng là một trong những biểu tượng cho tinh thần “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” thời bấy giờ. Năm 2012, xã Xuân Đỉnh (nay tách thành phường Xuân Đỉnh và phường Xuân Tảo) đã quyết định triển khai dự án cải tạo Di tích lịch sử pháo đài Xuân Tảo, với tổng mức đầu tư hơn 4,7 tỷ đồng, lấy từ nguồn ngân sách của quận Bắc Từ Liêm. Công trình được khởi công ngày 19/11/2012 và hoàn thành vào ngày 20/8/2014.

Ngày 7/10/2014, UBND phường Xuân Tảo đã tiếp nhận công trình, tổ chức lễ gắn biển di tích lịch sử cách mạng cho pháo đài Xuân Tảo và tổ chức kỷ niệm 60 năm ngày Giải phóng Thủ đô tại đây. Theo người dân phản ánh, từ đó đến nay, khu Di tích vẫn luôn trong tình trạng “cửa đóng, then cài”, chưa được mở cửa để người dân có thể vào tham quan.

“Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị với các đơn vị chức năng để mong muốn được hiểu rõ vì sao công trình di tích lịch sử rất có ý nghĩa này lại vẫn chưa được nghiệm thu. Hầu như, công trình vẫn đang bị bỏ không và có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng”, ông Tuấn cho hay.

Có hạng mục bị “ăn bớt” gần 50% vật liệu

Theo tìm hiểu của PV, dự án cải tạo pháo đài Xuân Tảo do xã Xuân Đỉnh làm chủ đầu tư. Thời điểm đó, thay vì phải tổ chức đấu thầu công khai dự án như quy định, thì chủ đầu tư đã chỉ định thầu cho Công ty CP Đầu tư xây dựng, thương mại tổng hợp và Kinh doanh bất động sản thực hiện.

Đầu năm 2018, UBND phường Xuân Đỉnh đã ký hợp đồng thuê Công ty CP Khoa học công nghệ xây dựng số 1 thực hiện công việc kiểm định chất lượng khẩu pháo của khu di tích. Kết quả kiểm định cho thấy, công tác quản lý chất lượng vật liệu xây dựng sử dụng chưa có kết quả thí nghiệm vật liệu đầu vào. Hạng mục đúc đồng khẩu pháo chưa có hồ sơ hoàn công, chưa có các kết quả thí nghiệm kiểm định chất lượng tương ứng với hạng mục… Đặc biệt, thành phần chính của khẩu pháo theo phân tích chi phí vật liệu trong hồ sơ dự toán là đồng chiếm tỷ lệ 95%, thiếc pha đồng tỷ lệ 5%. Tuy nhiên qua công tác kiểm tra thực tế cho thấy tỷ lệ đồng chỉ chiếm 51,53%, kẽm chiếm 42,79 % và một số tạp chất khác.

Từ kết quả kiểm tra, đơn vị chức năng kiến nghị UBND phường Xuân Đỉnh nội dung, việc lập và thẩm tra hồ sơ dự toán trong khi không có hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công đối với hạng mục đúc đồng khẩu pháo là chưa phù hợp.

Trao đổi với PV, ông Quách Anh Tuấn, Phó chủ tịch UBND phường Xuân Tảo cho biết, phường chỉ là đơn vị tiếp quản lại di tích này. Hiện tại nhà trưng bày đồ lưu niệm của di tích vẫn chưa thể mở cửa đón du khách vì thiếu trang thiết bị và hiện vật. “UBND phường Xuân Tảo đã có tờ trình về việc cải tạo, chỉnh trang khuôn viên và Đề án sưu tầm, trưng bày hiện vật nhằm bảo tồn và phát huy giá trị Di tích pháo đài Xuân Tảo đến UBND quận Bắc Từ Liêm nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt”, ông Tuấn cho biết.

Cháu nội vua Mèo nói gì về việc tạm đóng cửa di tích dinh thự vua Mèo?