Lần đầu tiên Oscar “mở cửa” với phim bom tấn thương mại

Việc “mở cửa” với phim thương mại tạo cơ hội cho phim bom tấn có khả năng giành giải thưởng Oscar danh giá

Cơ hội cho “bom tấn phòng vé”

Ra đời từ năm 1928, giải thưởng điện ảnh Oscar vẫn luôn nổi tiếng với những bộ phim đậm chất nghệ thuật theo những tiêu chí của giải thưởng này nhắm đến. Hiếm có khi nào, những bộ phim bom tấn thương mại “có cửa” tại giải thưởng danh giá này. Thế nhưng vừa qua, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (AMPAS) bất ngờ thông báo, kể từ năm 2019, Oscar sẽ có thêm hạng mục “Phim đại chúng xuất sắc” nhằm vinh danh những bộ phim được công chúng đón nhận nhiệt tình. Như vậy, số hạng mục trao giải tại Oscar sẽ tăng lên con số 25.

Tờ US Today gọi đây là động thái táo bạo mang tính “viết lại lịch sử”, bởi 90 năm qua chưa từng có tiền lệ. Các bộ phim bom tấn sẽ có cơ hội giành chiến thắng trong đêm trao giải. Có thể thấy với hành động này, Oscar đang “mở cửa” cho các bộ phim thương mại, cũng như là một cách khôn ngoan để tiếp cận, thu hút được thêm nhiều khán giả theo dõi lễ trao giải. Vì trên thực tế, những năm có “bom tấn phòng vé” tham gia giải thưởng đều thu về lượng người xem lớn hơn những năm không có phim đạt thành công phòng vé.

Đơn cử, năm 1998 có sự tham gia tranh giải của Titanic đã thu hút hơn 57,25 triệu người xem lễ trao giải. Lễ trao giải lần thứ 76 vào năm 2004 thu hút 43,56 triệu người xem - năm bom tấn Chúa tể của những chiếc nhẫn: Sự trở lại của nhà vua giành được 11 giải thưởng trong các hạng mục đề cử của Oscar. Gần đây nhất, năm bộ phim La la Land chiến thắng 6 đề cử cũng có lượt xem lên tới 33 triệu tại Mỹ. Thế nhưng, tỷ lệ giảm xuống ở những năm không có phim bom tấn nào được tôn vinh như năm 2018, lễ trao giải chỉ thu hút 26,5 triệu lượt xem, giảm gần 20% so với năm trước đó.

Tới hiện tại, tiêu chí cụ thể cũng như các điều kiện để một phim tham gia hạng mục này vẫn chưa được công bố. Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (AMPAS) cũng từ chối mọi cuộc phỏng vấn về vấn đề này. Tuy nhiên, công chúng đã đặt ra nhiều cái tên sáng giá cho hạng mục này như: Incredibles 2, Mission Impossible: Fallout, Avengers: Infinity War… Trong đó, bộ phim Black Panther đang được công chúng và giới phê bình dự đoán là ứng viên sáng giá nhất cho giải thưởng này.

Có phải ý tưởng tệ hại?

Năm 2016, La La Land trượt hạng mục Phim xuất sắc nhất tại Oscar đã được giới chuyên môn phân tích kỹ càng. Nguyên do là nếu phim chiến thắng thì sẽ mở đường cho dòng phim thương mại ở giải thưởng mang tính hàn lâm này. Do đó, khi hạng mục mới được công bố, nỗi lo lắng này đang dần tăng. Không ít ý kiến của giới chuyên môn phản đối quyết định này và cho rằng, BTC Oscar đang bị tiền làm mờ mắt. Việc đưa phim giải trí vào tranh giải sẽ làm giảm uy tín của giải thưởng điện ảnh danh giá bậc nhất thế giới này. Trên Twitter cá nhân, nhà phê bình Manohla Dargis của tờ New York Times bức xúc gọi đây là một thay đổi “ngu ngốc, gây xúc phạm”.

Cây viết Tim Grierson chia sẻ trên RollingStone: “Hạng mục mới đi sai tiêu chí hoạt động của giải thưởng. Tất nhiên, điều này sẽ là tốt hơn hoặc tồi tệ hơn với những người chịu trách nhiệm bỏ phiếu cho giải Oscar, bởi họ là người cho công chúng biết một bộ phim hay nhất là như thế nào”. Tim Grierson cho rằng, đây chỉ là cách kinh doanh của Hollywood. Ông cũng cho biết, trường hợp BTC thêm hạng mục để tăng người xem cũng là sai lầm. Bởi, một báo cáo phân tích tỷ lệ người xem đã cho thấy, bất kể là Oscar, Grammy hay Super Bowl đều bị giảm lượt người xem. Số lượng người đã xem giải Oscar có thể gây thất vọng hơn so với những năm trước, nhưng thực tế vẫn gấp 2, 3 lần lượt người xem trong cùng một ngày của những chương trình được đánh giá cao nhất trên truyền hình.

Trong khi đó, nhà phê bình nổi tiếng Matt Singer của trang web ScreenCrush.com cũng đưa ra những phân tích để khẳng định việc đề ra hạng mục này là một ý tưởng tồi tệ. Theo đó, khi một bộ phim được gắn nhãn là “phổ biến” đồng nghĩa cho rằng phim khác là không phổ biến. Điều này sẽ gây ra sự tổn thương tới các nhà làm phim “không phổ biến”. Mặt khác, giải Oscar thường được coi như cái danh để bán vé cho một phim thì nếu có hạng mục này, những bộ phim giải trí cũng có cái danh này để bán vé. Từ đó, làm giảm cơ hội bán vé cho các phim còn lại. Thêm vào đó, hạng mục Phim xuất sắc nhất trước nay là thương hiệu mạnh nhất của Oscar. Có thêm một hạng mục khác tương đương sẽ làm “loãng” thương hiệu này. “Như một giải thưởng có hai người chiến thắng vậy”, Matt Singer khẳng định.

Cũng có những phân tích chỉ ra, đây giống như một sự hoảng sợ của BTC giải thưởng trước những sức ép của thế lực nào đó. Giống như năm 2009, BTC Oscar đã vấp phải phản ứng dữ dội từ công chúng và giới chuyên môn khi không đưa bom tấn The Dark Knight (doanh thu phòng vé 1 tỷ USD) vào danh sách đề cử Phim xuất sắc nhất. Trước sức ép này, Viện Hàn lâm điện ảnh Mỹ năm 2009 đã phải mở rộng đề cử của hạng mục này từ 5 lên 10 phim - trường hợp đầu tiên có trong lịch sử Oscar. “Lần này, giống như một động thái hoảng loạn của Viện Hàn lâm khi lo bộ phim Black Panther năm nay sẽ không được đề cử cho Phim xuất sắc nhất vậy”, tạp chí VOX nhấn mạnh. 

Sốc: Tượng vàng Oscar bị mất ngay sau đêm trao giải