Loại năng lượng đặc biệt có thể hỗ trợ lộ trình giảm thải của Việt Nam

Vì sao hydro xanh hữu ích trong lộ trình giảm thải của Việt Nam?

Sáng 23/2, tại hội thảo tham vấn “Đánh giá tổng thể về sản xuất hydro xanh từ các nguồn năng lượng mặt trời và năng lượng gió và tiềm năng sử dụng ở Việt Nam”, ông Patrick Haverman - Phó trưởng đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho biết: Chính phủ Việt Nam đã đưa ra một loạt cam kết rất được thế giới hoan nghênh như đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại COP26, tăng 4 lần công suất năng lượng mặt trời và gió, tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo trong sản xuất điện, giảm lượng than đá tối đa.

Trong khi đó, để đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp lớn mạnh của Việt Nam, nền kinh tế lại gặp các thách thức vì nhu cầu tiêu thụ năng lượng tăng với tốc độ khoảng 10 đến 12% hàng năm.

Than đá và dầu sẽ tiếp tục là các loại nhiên liệu chính trong sản xuất điện thập kỉ tới và đây là các tác nhân chính của khủng hoảng khí hậu. Do đó, ngành năng lượng vẫn sẽ phát thải tới khoảng 70% tổng lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2030.

Trong bối cảnh này, để đạt được mục tiêu kể trên, cần tận dụng tốt các nguồn năng lượng thay thế hữu hiệu trong đó có hydro xanh từ mặt trời và gió.

Hydro xanh được coi là năng lượng không carbon, có thể lưu trữ năng lượng, sau đó được giải phóng một cách có kiểm soát ở nơi khác giống như với pin lithium lưu trữ điện.

Hydro xanh rất hữu ích trong việc chống lại biến đổi khí hậu vì có thể thay thế nhiên liệu hóa thạch trong các ứng dụng mà quá trình khử carbon phức tạp như vận tải hàng hải và hàng không hoặc các quy trình công nghiệp nhất định.

Hơn nữa, có tiềm năng lớn như một hệ thống lưu trữ năng lượng theo mùa (dài hạn), có thể tích lũy năng lượng trong một thời gian dài, sau đó sử dụng theo nhu cầu.

Ông Patrick đánh giá: “Việt Nam là một trong những nước có ưu thế vì là quốc gia với tiềm năng năng lượng tái tạo lớn, các mối quan hệ thương mại ưu đãi, chính trị ổn định và gần các nhà xuất khẩu lớn ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nên sẽ hưởng lợi.

Sản xuất và sử dụng hydro xanh vẫn còn là lĩnh vực mới ở Việt Nam nhưng đang được quan tâm nhiều hơn.

Đáng chú ý là Công ty TNHH TGS Green Hydrogen đang dự định xây dựng nhà máy điện phân đầu tiên với nguồn đầu tư 840 triệu USD, báo hiệu rằng cần sớm có các nỗ lực xây dựng chiến lược quốc gia chặt chẽ.

Ba phát hiện chính

UNDP và Viện Năng lượng đã có nghiên cứu chung tiềm năng sản xuất hydro xanh ở 2 vùng tiềm năng là vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và Khu vực Tây Nam Bộ, tiềm năng giảm phát thải CO2 khi sử dụng hydro xanh đến năm 2050 cho lĩnh vực năng lượng.

Theo đánh giá sơ bộ, UNDP và Viện Năng lượng có 3 phát hiện chính: với 3 kịch bản chính, dựa trên năng lượng tái tạo được cung cấp từ nguồn tạo năng lượng mặt trời và gió phi tập trung, từ nguồn cung cấp năng và nguồn cung cấp năng lượng hỗn hợp bao gồm từ điện lưới và từ nhà máy điện mặt trời và điện gió xa bờ, khi các máy điện phân chạy 90% công suất liên tục năm thì có thể sản xuất được ít nhất 11,49 triệu tấn hydrogen xanh trong năm 2020, và đến 2050 có thể lên đến 18,78 triệu tấn.

Chi phí sản xuất hydrogen dự báo sẽ giảm, xuất phát từ chi phí các công nghệ đầu vào chủ chốt giảm mạnh như pin trữ điện.

Thứ 3 là cần nhấn mạnh vai trò quan trọng của các chính phủ quốc gia trong việc đặt các mục tiêu, xây dựng chiến lược, quy định và cung cấp các ưu đãi dựa trên thị trường để giảm carbon.

Tại hội thảo, Phó viện trưởng Viện Năng lượng Lê Việt Cường đánh giá việc thực hiện nghiên cứu "Đánh giá tổng thể việc sản xuất hydro xanh từ các nguồn năng lượng mặt trời và năng lượng gió và các tiềm năng sử dụng hydro xanh ở Việt Nam" sẽ hỗ trợ cho các bên liên quan của Việt Nam như cơ quan quản lý Nhà nước, nhà đầu tư và các tổ chức trung gian, nhà tài trợ, chuyên gia… có thêm được góc nhìn tổng thể về vai trò của hydro xanh, cùng các luận cứ cần thiết khi đưa ra quyết định.

Thủ tướng: Việt Nam sẽ nỗ lực để đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào 2050