Cây trám là giống cây bản địa, mọc hoang hoặc được trồng nhiều ở vùng miền núi và trung du, thường thấy ở vùng núi miền Trung, miền Bắc. Trám có hai loại gồm trám trắng và trám đen. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu về quả trám đen và những công dụng của nó.
Từ tháng 10 đến tháng 12 hàng năm là mùa thu hoạch quả trám.
Trước đây, cây trám mọc trong tự nhiên và được người dân khai thác thân để lấy gỗ, quả để làm thực phẩm, lấy tinh dầu và làm vị thuốc chữa bệnh. Ngày nay, cây trám được trồng tại nhiều địa phương, là giống cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao. Từ tháng 10 đến tháng 12 hàng năm là mùa thu hoạch quả trám.
Quả trám đen không độc hại như lời đồn thổi
Quả trám đen có hình dáng khá giống quả oliu. Vì vậy, tên tiếng Anh của trám đen là Chinese black olive.
Trước đây, cây trám đen mọc nhiều trong tự nhiên. Thân cây trám được khai thác lấy gỗ để làm nhà và phục vụ xây dựng. Quả trám được dùng làm thực phẩm và dùng làm vị thuốc trong nhiều bài thuốc Đông y. Công dụng và lợi ích của quả trám đen thì vẫn được cả đông y lẫn y học hiện đại công nhận.
Trái trám đen cung cấp chất bột đường, chất béo, chất xơ cho cơ thể. Loại quả này cũng chứa nhiều vitamin (E, nhóm B, P) và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể (sắt, phốt pho, kali, canxi, kẽm).
Theo Y học cổ truyền, quả trám đen có tính bình, vị chua, hơi ngọt và hơi đắng. Đông y dùng quả trám đen trong các bài thuốc thanh nhiệt, giải độc, thông họng, lợi phế... Còn rất nhiều bài thuốc chữa ho, trị cảm, chữa kiết lị, chữa ngộ độc,... từ quả trám còn lưu truyền đến ngày nay.
Y học hiện đại tìm thấy trong quả trám đen một bảng thành phần dinh dưỡng đa dạng và dồi dào.
Trái trám đen cung cấp chất bột đường, chất béo, chất xơ cho cơ thể. Loại quả này cũng chứa nhiều vitamin (E, nhóm B, P) và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể (sắt, phốt pho, kali, canxi, kẽm). Đặc biệt, quả trám đen không độc như một số lời đồn thổi.
Quả trám đen tốt cho sức khỏe và có tác dụng chữa bệnh
Tác dụng trị bệnh của quả trám đen
Ngoài dùng làm thực phẩm, quả trám đen còn là thành phần không thể thiếu trong nhiều bài thuốc Đông y. Trám đen có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh hay vấn đề sức khỏe thường gặp như:
Hỗ trợ điều trị chứng khàn giọng, viêm họng
Người bị viêm họng cấp, khàn giọng có thể sử dụng bài thuốc sau để chữa trị mà chưa cần dùng đến kháng sinh: Dùng 60g quả trám đen ninh kỹ với nước. Khi nước sánh đặc thì cho thêm 30g đường phèn, nếu thành dạng cao đặc. Mỗi ngày dùng 9g, mỗi lần 3g.
Hỗ trợ trị bệnh viêm phế quản mãn tính
Người bị viêm phế quản mạn, kể cả trẻ em có thể dùng bài thuốc sau: Quả trám đen 6g cho vào đun sôi cùng nước trong vòng 5 phút. Sau đó cho tiếp 6g trà xanh vào đun sôi trong 15 phút. Sau khi nấu xong bạn chắt lấy nước, để nguội bớt rồi thêm vào 1 thìa mật ong trước khi uống. Người bệnh nên chia thành 3 lần, uống khi thuốc ấm và uống trong ngày.
Trám đen giúp giải rượu, bảo vệ gan
Muốn giải rượu, bạn có thể ăn sống quả trám đen và một chút phèn chua. Bạn cũng có thể dùng 12 quả trám đen cùng 1,5g phèn chua nấu lấy nước uống. Nước trám đen phèn chua nên đun đến khi có độ sệt như siro là được. Các gia đình có thể nấu sẵn loại nước này để dùng dần. Mỗi lần uống rượu dùng khoảng 2 thìa cà phê sẽ giúp giải rượu, giảm tác động của cồn lên gan, bảo vệ các tế bào gan.
Trám đen vừa dùng làm thực phẩm vừa dùng để chữa bệnh
Giảm ốm nghén cho thai phụ
Phụ nữ khi mang thai dễ bị ốm nghén với triệu chứng phổ biến nhất là buồn nôn, nôn khan. Muốn giảm triệu chứng này, mẹ bầu dùng 12g trám đen cùng 9g vỏ quýt mang hấp cách thủy. Khi chín, bà bầu có thể dùng cả cái lẫn nước. Các thành phần dinh dưỡng trong quả trám đen cũng rất tốt cho bầu.
Chữa đau nhức răng, sâu răng
Để chữa đau nhức hay sâu răng, bạn có thể mang quả trám đen nướng cháy thành than. Than này bạn mang tán mịn thành bột, trộn cùng một ít xạ hương. Hỗn hợp bột này bạn mang đắp trực tiếp lên chỗ đau hoặc sâu. Kiên trì áp dụng triệu chứng đau nhức sẽ giảm đáng kể.
Chữa bệnh kiết lỵ, đi ngoài ra máu
Để chữa đi ngoài ra máu, kiết lỵ, người bệnh dùng quả trám tươi sắc lấy nước và chia thành 3 lần uống trong ngày. Để bệnh nhanh khỏi, trong quá trình uống nước thuốc, người bệnh nên kiêng đồ ăn tanh như lòng trắng trứng, hải sản, thủy sản,...
Chữa chướng bụng, đau bụng do cảm phong hàn
Để chữa đau bụng, chướng bụng do cảm phong hàn, người bệnh dùng 60g quả trám tươi đã tách hạt cùng 10g gừng tươi, 10g tô tử, 15g hành tươi mang sắc cùng 1,2 lít nước. Sắc thuốc đến khi nước thuốc cô lại còn nữa lít thì dừng. Bạn cho thêm một chút muối hạt vào, khuấy tan rồi chắt nước thuốc ra uống khi còn ấm.
Nếu bị hóc xương cá, bạn có thể lấy cùi của quả trám đen, nhai nát trong miệng và nuốt dần. Các thành phần trong quả trám sẽ làm xương cá mềm ra và dễ dàng đi xuống dạ dày.
Chữa hóc xương cá bằng trám đen
Nếu bị hóc xương cá, bạn có thể lấy cùi của quả trám đen, nhai nát trong miệng và nuốt dần. Các thành phần trong quả trám sẽ làm xương cá mềm ra và dễ dàng đi xuống dạ dày. Cách này hiệu quả khi bị hóc xương nhỏ và xương mềm. Nếu hóc xương lớn và cứng, bạn cần đến cơ sở y tế để gắp.
Trên đây là những thông tin về đặc điểm và tác dụng của quả trám đen. Mùa trám thường bắt đầu sớm từ tháng 8 và kết thúc vào tháng 12 hàng năm. Nếu yêu thích hương vị bùi bùi của trám, bạn có thể mua loại quả này để chế biến các món ăn chiêu đãi gia đình.
Xôi trám đen là món đặc sản Cao Bằng với hương vị thơm, bùi đặc trưng của quả trám.
Trám đen kết hợp với thịt để làm món thịt om trám đen, vị béo ngậy của thịt ba chỉ cùng vị bùi bùi của quả trám đen sẽ là món ăn lạ miệng, đưa cơm. Món cá kho trám, xôi trám... ăn vào mùa lạnh để cảm nhận được hương vị thơm, bùi.
Một lưu ý nhỏ khi om trám, bạn đun nước nóng tầm 80 độ, sau đó cho trám vào và tắt bếp, ngâm trong nồi 20 phút, trám sẽ mềm ngon bùi và rất dễ tách lớp vỏ bên ngoài.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận