Loạt khó khăn "bủa vây" trung tâm đăng kiểm

Chồng chất khó khăn

Tại Hội nghị đánh giá tình hình hoạt động kiểm định phương tiện giao thông cơ giới  đường bộ, đề xuất giải pháp phòng ngừa nguy cơ ùn tắc phương tiện kiểm định vào những tháng cuối năm 2023 và trong năm 2024, tiếp tục triển khai  thực hiện Nghị định số 30/2023/NĐ-CP, ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, hiện vẫn còn nhiều trung tâm đăng kiểm (TTĐK) đang bị cơ quan công an các địa phương điều tra, xác minh.

Do đó, thời gian tới có thể sẽ có thêm các lãnh đạo và đăng kiểm viên (ĐKV) bị khởi tố, thậm chí có thể bị tạm giam, nên số lượng ĐKV trong thời gian tới có thể tiếp tục bị thiếu hụt và khả năng đáp ứng nhu cầu kiểm định phương tiện của người dân sẽ bị sụt giảm.

Bên cạnh đó, khi các ĐKV bị đưa ra xét xử cũng sẽ tạo tâm lý bất ổn, áp lực cho những ĐKV khác đang làm việc, dẫn đến năng suất, hiệu suất kiểm định bị suy giảm, thậm chí còn góp phần cho việc gia tăng nguy cơ bị ùn tắc phương tiện vào kiểm định. 

Tâm lý bất ổn, lo sợ ở hầu hết các đăng kiểm viên và trung tâm đăng kiểm là một trong những nguyên nhân làm suy giảm hiệu suất, năng suất làm việc của hệ thống đăng kiểm, thậm chí còn khiến gia tăng nguy cơ bị ùn tắc phương tiện vào kiểm định.

Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam

Ngoài ra, các trung tâm đăng kiểm còn bị sụt giảm nguồn thu do một lượng lớn các phương tiện được miễm kiểm định lần đầu, kéo dài thời gian chu kỳ kiểm định, được gia hạn tự động ngay chu kỳ kiểm định mới mà không phải đưa xe đến kiểm định. Trong khi đó, giá dịch vụ kiểm định hiện tại được ban hành cách đây đã 10 năm, chưa có quy định về giá thu cho việc cấp miễn kiểm định lần đầu, in, cấp lại Giấy chứng nhận, Tem  kiểm định bị hỏng mất..., gây ảnh hưởng lớn đến nguồn thu và kế hoạch tài chính của các TTĐK, nhiều TTĐK nguồn thu không đủ bù đắp chi phí. 

Ông An cho biết thêm, theo báo cáo của các Sở GTVT, hiện nay chi phí cho kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị, dụng cụ kiểm tra của TTĐK rất nhiều và không đồng nhất việc chi trả tiền kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị kiểm tra gây khó khăn cho các TTĐK.

Được biết, việc này trước đây do Cục ĐKVN thực hiện và thu giá theo quy định tại Thông tư số 238/2016 chỉ có 450 nghìn đồng/1 thiết bị.

Trong khi giá kiểm định thiết bị đo phân tích khí xả của các đơn vị kiểm định được chỉ định (theo thông báo ngày 16/8/2023 của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng -Bộ Khoa học và Công nghệ) thu giá không đồng nhất từ  8 – 11,5 triệu đồng/1 thiết bị hoặc như thước đo khi mua chỉ có giá  300 nghìn đồng/1 thước đo nhưng giá kiểm định từ 800 nghìn đồng đến 1,5 triệu đồng/1 thước đo 20m, 750 nghìn đồng/1 thước đo 5m.

Các đơn vị kiểm định, hiệu chuẩn các dụng cụ, thiết bị đo nhóm 2 do Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cung cấp vừa không trực tiếp đến TTĐK để thực hiện, vừa không có khả năng thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn được hết tất cả các thiết bị, dụng cụ đo (có đơn vị chỉ có chức năng kiểm định hiệu chuẩn 1 thiết bị, có đơn vị chỉ có chức năng kiểm định được 1 thiết bị và 1 dụng cụ), vừa không có mật khẩu và thiết bị giải mã để mở vào các phần mềm của thiết bị kiểm tra để phục vụ cho việc  kiểm định, hiệu chuẩn (mật khẩu và thiết bị giải mã này chỉ có nhà cung cấp thiết bị mới có). 

Điều này đã khiến các TTĐK gặp nhiều khó khăn khi thực hiện quy định về kiểm định, hiệu chuẩn các thiết bị trong dây chuyền kiểm định.

Bên cạnh đó, một số TTĐK phải sửa chữa lại cơ sở vật chất (máy móc, thiết bị, mặt bằng xưởng kiểm  định, khu vực kiểm tra) và đầu tư một số dụng cụ kiểm tra, đánh giá thiết bị kiểm tra do trước đây chưa làm đúng theo quy định của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) về đơn vị đăng kiểm; máy móc, thiết bị chưa được quan tâm, chăm sóc, bảo dưỡng, sửa chữa theo hướng dẫn của nhà sản xuất.  

Đề xuất ban hành Thông tư riêng về giá dịch vụ lập hồ sơ cho xe miễn kiểm định lần đầu

Theo ông Nguyễn Tô An, nắm bắt được khó khăn của các TTĐK, Cục ĐKVN đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong hoạt động kiểm định xe cơ giới, đồng thời, tổ chức đi kiểm tra, động viên một số TTĐK ở các địa phương, tổ chức nhiều cuộc họp trực tiếp, trực tuyến với các TTĐK trong toàn quốc để giải đáp thắc mắc, khích lệ, động viên tinh thần cho các ĐKV thực hiện  đúng các quy định của pháp luật để yên tâm công tác, cùng đoàn kết, tương thân, tương ái vượt qua giai đoạn khó khăn, không hèn nhát, yếu đuối, ích kỷ tự bỏ việc, nghỉ việc mà không có lý do chính đáng.

Về giá dịch vụ kiểm định xe cơ giới, Cục ĐKVN đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT báo cáo Chính phủ sớm ban hành Nghị định cho phép Bộ GTVT ban hành giá dịch vụ kiểm định xe cơ giới đang lưu hành theo hình thức giá tối đa. Trên cơ sở đó, Bộ GTVT sớm ban hành thông tư điều chỉnh mức giá dịch vụ kiểm định xe cơ giới đang lưu hành nhằm tháo gỡ khó khăn cho các TTĐK hiện nay.

Cùng với đó, đề xuất Bộ GTVT xem xét nội dung dự thảo thông tư quy định giá dịch vụ lập hồ sơ phương tiện được miễn kiểm định lần đầu và dịch vụ in lại Giấy chứng nhận và Tem kiểm định để sớm được ban hành.

Về sửa chữa cơ sở vật chất (máy móc, thiết bị, mặt bằng xưởng kiểm định  và khu vực kiểm tra), trang bị các dụng cụ kiểm tra, đánh giá tình trạng hoạt động  của các thiết bị kiểm tra, Cục ĐKVN đã nghiên cứu, tìm hiểu và phối hợp với các nhà cung cấp thiết  bị, chỉ đạo rà soát, kiểm tra, đánh giá các thiết bị kiểm tra, tình trạng lắp đặt, mặt bằng khu vực kiểm tra để hướng dẫn và yêu cầu các TTĐK thực hiện chưa đúng chủ động khắc phục như phải sửa chữa, thay thế các thiết bị cũ không còn chuẩn, sửa chữa mặt bằng nhà xưởng, đặc biệt là tại các khu vực kiểm tra có mặt bằng, khoảng cách không chuẩn; đã đề nghị các đơn vị cung cấp dụng cụ kiểm tra, đánh giá tình trạng hoạt động của thiết bị kiểm tra cung cấp cho TTĐK với giá phù hợp (thấp hơn so với báo giá ban đầu).

Ngoài ra, đã đề xuất Bộ GTVT điều chỉnh sửa đổi, bổ  sung quy định về nội dung này trong dự thảo QCVN về đơn vị đăng kiểm xe cơ giới thay thế QCVN 103:2019/BGTVT, theo hướng phù hợp với thực tế và giảm  nhẹ việc bắt buộc phải đầu tư một số dụng cụ, thiết bị để cho TTĐK không phải mất nhiều chi phí đầu tư mua sắm. 

Đối với việc kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị kiểm tra nhóm 2 theo quy định pháp luật đo lường, Cục ĐKVN đã đề xuất Bộ GTVT có văn bản đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo Tổng cục Tiêu  chuẩn Đo lường Chất lượng yêu cầu các đơn vị cung cấp dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn các dụng cụ, thiết bị đo nhóm 2 cho các TTĐK thống nhất mặt bằng giá dịch vụ thu đối với từng thiết bị, dụng cụ đo phải kiểm định, hiệu chuẩn.

Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các TTĐK khi thực hiện, rút ngắn thời gian thực hiện thấp nhất có thể để các TTĐK nhanh chóng đưa được các thiết bị, dụng cụ vào hoạt động (hạn chế việc TTĐK bị dừng hoạt động do phải mang thiết bị đi kiểm định, hiệu chuẩn và chờ  đợi nhiều ngày).