Mâm cúng Giao thừa Tết Tân Sửu 2021 cần chuẩn bị những gì?

Theo quan niệm dân gian, lễ cúng Giao thừa là lễ quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên đán, do vậy mâm cỗ cúng Giao thừa luôn được mọi nhà chuẩn bị chu đáo, trang trọng và đầy đủ.

Trao đổi với PV Báo Giao thông, TS. Phạm Văn Tuấn, Viện Nghiên cứu Hán nôm cho rằng, lễ vật cúng tùy thuộc vào hoàn cảnh kinh tế gia chủ, tùy thuộc những sản vật sẵn có của địa phương nơi gia chủ cư trú. Nhưng dù giàu, nghèo thế nào thì trong lễ vật dân gian cúng tổ tiên không thể thiếu trầu cau, hoa quả, chén nước trong hoặc rượu. Các lễ vật dâng luôn là đồ ngon nhất của các thức ăn, đồ uống mà gia chủ có.

Mâm cúng Giao thừa thường được các gia đình chuẩn bị như sau:

Mâm cúng giao thừa ngoài trời:

Lễ cúng Giao thừa ngoài trời được gọi là lễ cúng tiễn vi thần cựu vương hành khiển (vị thần chịu trách nhiệm coi sóc dân và cai quản hạ giới) của năm cũ đi và đón thần mới về.

Mâm cỗ cúng giao thừa ngoài trời gồm có lễ chay, chính là ngũ quả, với ý ghĩa tượng trưng cho ngũ phúc "Phúc - Lộc - Thọ - Khang - Ninh".

Lễ mặn gồm có xôi hoặc bánh chưng, gà trống thường được ngậm bông hoa có màu đỏ hoặc hồng để thêm phần may mắn (có những nơi dùng thủ lợn), hoa tươi, trầu cau, rượu, trà.

Ngoài ra, phải có 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối, 5 ngọn nến, hương (3 nén hoặc 5 nén). Một số nơi người ta dùng 3 cây nhang lớn; có sớ viết cẩn thận; Mũ chuồn Tiền vàng phải có đủ cho quan hành khiển, quan phán quan, ngũ phương long mạch linh thần.

Lưu ý là tất cả các đồ cúng trong mâm cúng giao thừa cần phải được chuẩn bị đầy đủ và bê ra trước giờ giao thừa.

Với lễ cúng giao thừa ngoài trời, mâm lễ nên đặt ở hướng Bắc hoặc là hướng Đông tùy theo từng gia đình. Sở dĩ như vậy vì hướng Bắc là hướng để cúng Thượng Đế còn hướng Đông để cúng Thiên Tử là vua.

Mâm cúng giao thừa trong nhà

Lễ cúng giao thừa trong nhà là lễ cúng Tổ tiên, lễ cúng Thổ Công, vị thần cai quản trong nhà.

Mâm cỗ cúng giao thừa trong nhà tương tự như lễ cúng giao thừa ngoài trời, tuy nhiên sẽ bỏ mũ chuồn. Thường thì ở một số gia đình sẽ có thêm cả các món chè như chè hoa cau, chè kho,… để cúng giao thừa.

Tùy theo mỗi vùng miền mà mâm cỗ cúng Giao thừa cũng có những sự khác biệt riêng. Nếu như miền Bắc mâm cỗ rất đầy đủ các món mặn, đặc biệt không thể thiếu gà luộc thì miền Nam thì mâm cỗ cúng có thể đơn giản hơn với mâm ngũ quả, hoa cúc vạn thọ, lư hương, hai cây nến, giấy tiền vàng và một quả dừa tươi đã chặt sẵn.

Vì sao có tục cúng ông Công ông Táo?