Một người hiến tạng cứu sống 5 bệnh nhân

Ca ghép hai phổi từ người cho chết não được thực hiện bởi ekip bác sĩ người Việt tại Bệnh viện Việt Đức

Lần đầu tiên các bác sĩ tại Việt Nam thực hiện lấy đồng thời 5 tạng để ghép từ một người cho chết não. Đây cũng là câu chuyện đầy cảm động của một người trước khi lâm chung, đã nguyện hiến cơ thể mình cho những người bệnh ở lại…

Quyết định trước phút tử biệt

Anh D.H.Q. (ngoài 40 tuổi, Ninh Bình) vốn có tiền sử khỏe mạnh, bất ngờ phát hiện bị phình mạch não, dù điều trị tích cực ở BV Bạch Mai nhưng không có kết quả. Khi biết mình không qua khỏi, anh Q. đã gọi các thành viên trong gia đình và đề nghị được hiến tạng để cứu sống người khác.

Trong những ngày chồng nằm viện, vợ anh Q. vẫn luôn hy vọng điều kỳ diệu sẽ tới, nên nhất quyết không đồng ý với nguyện vọng của chồng. Thế nhưng, đến giờ phút biết anh không qua khỏi, chị lại chính là người gắng gượng, kết nối với Hội Chữ thập đỏ tỉnh Ninh Bình, thay chồng bày tỏ nguyện vọng được hiến tạng, để anh an lòng ra đi.

Giây phút cuối trước khi để chồng nhường lại sự sống cho những người bệnh khác, chị nhẹ nhàng nắm tay, hôn tạm biệt chồng. Nói tạm biệt là bởi chị tâm niệm, chồng mình đã tiếp tục “sống”, nhưng “theo một cách khác”...

Ngay sau khi nhận được thông tin, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia đã làm thủ tục điều phối bệnh nhân về Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để hiến tạng. Các bác sĩ đã tiến hành ghép 6 tạng từ người hiến cho 5 bệnh nhân, bao gồm 1 tim (ghép cho một bệnh nhân nam 60 tuổi bị bệnh cơ tim giãn nở giai đoạn cuối, nguy cơ tử vong rất cao trong vòng 1 tháng nếu không có tim hiến để ghép), 2 phổi, 1 gan (ghép cho một bệnh nhân nữ 63 tuổi bị mắc bệnh u gan), 1 thận (cho bệnh nhân nam 41 tuổi bị suy thận giai đoạn cuối). Một quả thận còn lại, đã được Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia hỗ trợ điều phối “xuyên Việt” để ghép cho một bệnh nhi nam (15 tuổi, suy thận giai đoạn cuối tại BV Nhi Đồng II (TP HCM).

Như vậy, đây là lần đầu tiên ở Việt Nam thực hiện ghép 5 tạng cùng một thời điểm cho 5 bệnh nhân. Theo các số liệu thống kê, kỷ lục lấy và ghép nhiều tạng nhất là 5 tạng (26/2/2018); có 2 ca ghép phổi đã được thực hiện tại Bệnh viện Quân y 103 (21/2/2017) và Bệnh viện T.Ư Quân đội 108 (26/2/2018) với kíp phẫu thuật là các thầy thuốc Việt Nam và các chuyên gia nước ngoài về ghép phổi.

Thực hiện thành công ca ghép 2 phổi

Bệnh nhân nhận hai lá phổi của anh D.H.Q. là N.V.Đ. (nam, 17 tuổi). Bệnh nhân Đ. chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức từ Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng rất nặng. Bệnh nhân phải nằm trên giường thở ô xy liên tục, tình trạng suy dinh dưỡng rất nặng. Các bác sĩ chẩn đoán, bệnh nhân Đ. mắc bệnh mô bào ở phổi (Langerhans) giai đoạn cuối, tiên lượng tử vong rất cao trong một vài tháng. Trước đó, bệnh nhân này đã bị nhiễm trùng phổi rất nặng và phải bơm thuốc, truyền hóa chất điều trị nhiều lần tại BV Nhi Trung ương và BV Bạch Mai nhưng không triệt để. Giải pháp điều trị duy nhất trên thế giới là phẫu thuật ghép hai phổi.

Ngày 12/12, từ 10h30 - 12h30, cuộc chạy đua của các bác sĩ bắt đầu khi tiến hành đồng thời lấy hai phổi và tim, gan, 2 thận từ người cho chết não. Song song với quá trình lấy tạng, đúng 9h, các bác sĩ tại Bệnh viện Việt Đức đã tiến hành ghép phổi cho bệnh nhân N.V.Đ.

Ca ghép phổi kéo dài 14 tiếng. Sau hai ngày phẫu thuật, sức khỏe của bệnh nhân đã ổn định, hoạt động phổi ghép tốt. Hiện nay, các thông số chuyên môn liên quan tới phổi ghép đều tiến triển khả quan, chứng tỏ ca ghép hai phổi đã thành công về kỹ thuật. Tuy nhiên, diễn biến hậu phẫu phức tạp do bệnh nhân đã quá suy kiệt và tổn thương phối hợp ở cơ quan khác.

Điều đáng nói là sau ca ghép, tất cả các bệnh nhân đều đang ổn định sức khỏe. BS. Nguyễn Hữu Ước (BV Việt Đức) đánh giá, đây là một ca hiến - ghép tạng thành công, bởi hiếm khi người ghép và người cho có các chỉ số hòa hợp nhiều đến như vậy. “Ca ghép phổi tại BV Việt Đức vừa qua cũng đã góp phần hoàn chỉnh kỹ thuật ghép phổi tại BV Việt Đức, đưa kỹ thuật này thành thường quy”, BS. Ước nói.

Chuyện “dở khóc, dở cười” ở trung tâm hiến tạng