Mục tiêu giảm biên chế thất bại toàn tập

Trưởng ban Tổ chức T.Ư  Phạm Minh Chính trình bày, phân tích Nghị quyết số 18

Ngày 29/11, Ban Bí thư T.Ư Đảng tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc học tập, quán triệt Nghị quyết T.Ư 6, khóa XII. Đề cập đến vấn đề tinh giản biên chế, Trưởng ban Tổ chức T.Ư Phạm Minh Chính cho rằng, dù là chủ trương của Đảng nhưng thực tế lâu nay chưa thấy ai được khen vì làm tốt, cũng chưa có ai bị kỷ luật vì để tăng biên chế.

Biên chế, tổ chức hành chính đều tăng

Trong buổi sáng, Trưởng ban Tổ chức T.Ư Phạm Minh Chính trình bày, phân tích Nghị quyết số 18 về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Theo Trưởng ban Tổ chức T.Ư, 30 năm qua, chúng ta đổi mới kinh tế đi đôi với đổi mới hệ thống chính trị, góp phần thúc đẩy đất nước phát triển trên mọi mặt. Tuy nhiên, tổ chức bộ máy còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, nhiều đầu mối, nhất là số đầu mối bên trong của các cơ quan trong hệ thống chính trị ngày càng phình ra, hiệu lực hiệu quả chưa đáp ứng yêu cầu.

Ông dẫn chứng, cả nước có 42 tổng cục, tăng 2 lần so với năm 2011; có 826 cục, vụ thuộc các tổng cục, tăng 4,7%; 7.280 phòng trong tổng cục, tăng 4,7% so với năm 2011; 750 vụ, cục và tương đương thuộc bộ, tăng 13,6%; 3.970 phòng trực thuộc bộ, tăng 13% so với năm 2011. Số liệu này chưa kể quân đội và công an. Ngoài ra, các cơ quan giúp việc của T.Ư tăng 23 đầu mối, 21,9% và 40 đầu mối cấp vụ, tăng 21%; đầu mối cấp phòng tăng 37,4%. Các cơ quan tham mưu giúp việc các tỉnh cũng tăng 162 đầu mối cấp phòng…

Về số bộ, ngành thuộc Chính phủ, dù đã có nhiều đổi mới nhưng vẫn còn đến 30 đầu mối, trong khi ở Nhật Bản con số này chỉ là 11, Singapore là 15, Trung Quốc là 20… So với các nước châu Âu, Việt Nam cao hơn rất nhiều.

Về đơn vị hành chính cấp địa phương, năm 1986 chỉ có 44 đơn vị hành chính cấp tỉnh, nhưng đến nay đã tăng thành 63 đơn vị cấp tỉnh. Như vậy, sau 30 năm đổi mới, cả nước đã tăng thêm 19 tỉnh, 178 huyện, 1.136 xã… Trong 10 năm qua, chỉ giảm duy nhất được một tỉnh là việc sáp nhập Hà Tây vào Hà Nội, còn lại chỉ có xu hướng là phải tách ra chứ không có nhập vào.

Bên cạnh đó, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn còn chồng chéo giữa một số cơ quan tham mưu của Đảng với cơ quan chuyên môn Nhà nước như: Ban Tổ chức, Ủy ban Kiểm tra, Ban Tuyên giáo… với cơ quan nội vụ, thanh tra, thông tin - truyền thông của Nhà nước. Điển hình như việc quản lý nợ công, có 3 bộ, ngành gồm Bộ: KH-ĐT, Tài chính, NHNN quản lý với nhiều cán bộ tham gia nhưng phối hợp không chặt chẽ, có những vấn đề không kiểm soát được.

Lạm phát lãnh đạo

Một nghịch lý khác trong câu chuyện tinh giản biên chế được ông Chính nêu ra là hiện nay chúng ta có quá nhiều người hưởng lương từ ngân sách, tính đến ngày 1/3/2017, có khoảng 4 triệu người, chưa tính lực lượng quân đội và công an. Đặc biệt, sau 2 năm thực hiện Nghị quyết 39 về tinh giản bộ máy thì số người hưởng lương, phụ cấp không giảm mà tăng lên. “Theo Nghị quyết 39, mỗi năm ta phải tinh giản 70.000 người, sau 2 năm thực hiện phải giảm 140.000 - 150.000 người, nhưng thực tế không giảm được mà còn tăng thêm 96.000 người. Đây là một mâu thuẫn”, ông Chính nhấn mạnh.

So sánh với các nước, ông cho biết, tỷ lệ công nhân, viên chức hưởng lương trên 1.000 dân thì Việt Nam có 43 người chưa kể quân đội và công an. Trong khi đó, một số nước trong khu vực tính cả quân đội, công an như Philippines 1.000 dân có 13 cán bộ, công viên chức; Ấn Độ có 16 người; Indonesia 17 người, Đông Ti Mo có 18 người; Singapore có 25 người… Dù Nghị quyết của T.Ư và Quốc hội đều đã đề cập rõ tình trạng, nguyên nhân và đưa ra giải pháp, nhưng Trưởng ban Tổ chức còn băn khoăn khi qua rà soát chưa thấy ai được khen vì làm tốt, chưa thấy ai bị kỷ luật vì để tăng biên chế. “Chủ trương của Đảng mà khi thực hiện không có khen, có chê, có kỷ luật thì rất khó”, ông Chính nói.

Đặc biệt, ông Chính thẳng thắn thừa nhận bất cập là số lượng lãnh đạo, cấp phó trong các cơ quan Nhà nước chiếm tỷ lệ cao, nhưng nhiều nơi lại không đủ cấp phó để đi họp. Từ thực tế đó, ông Chính cho rằng, chúng ta phải đổi mới đồng bộ cơ chế vận hành, tổ chức bộ máy, cán bộ. Cán bộ phải tốt, cơ chế vận hành linh hoạt, giảm các cuộc họp… thì lúc đó mới giảm cấp phó được.

Một thực tế khác là phát sinh cái gọi là "hàm" bên cạnh lãnh đạo đơn vị đến hưởng phụ cấp. Có vụ có 6 hàm vụ trưởng, 19 hàm phó vụ trưởng, có cả hàm trưởng phòng, phó trưởng phòng.

Ông Phạm Minh Chính: "Bắt giảm 140.000, lại tăng 96.000 biên chế"