Mùng 1 Tết vẫn có tin tố giác biếu quà

Ông Phạm Trọng Đạt

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Phạm Trọng Đạt, Cục trưởng Cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ - TTCP) cho biết, đêm Giao thừa, sáng mùng 1, người dân vẫn liên tục gọi vào đường dây nóng báo tin về tham nhũng, tiêu cực và biếu, tặng quà Tết. Tuy số lượng tin tố giác về tham nhũng nói chung và tặng, biếu quà Tết trái quy định nói riêng năm nay đã giảm hơn, nhưng chất lượng của các nguồn tin này lại cao hơn, có cơ sở và sát thực tế hơn.

23 tin tố giác đưa, nhận quà Tết trái quy định

Tính đến thời điểm hiện tại, ông có thể thông tin về số liệu các tin báo tham nhũng, tiêu cực nói chung và việc biếu, tặng quà Tết trái quy định nói riêng trong dịp Tết vừa qua?

Thời điểm giáp Tết, bình quân mỗi ngày cả 3 số điện thoại đường dây nóng nhận được khoảng 20 tin báo, chủ yếu phản ánh về việc biếu, nhận quà Tết trái quy định. 

Tính riêng trong những ngày “cao điểm”, là 10 ngày trước, trong và sau Tết (chủ yếu là trước Tết), đường dây nóng tiếp nhận tin phản ánh về tham nhũng của Thanh tra Chính phủ đã nhận được 56 nguồn tin phản ánh về các hiện tượng tiêu cực, tham nhũng nói chung. Các nguồn tin đến bằng nhiều hình thức như: Gọi điện trực tiếp, nhắn tin, fax, gửi thư hỏa tốc... Trong số 56 nguồn tin đó, có 23 nguồn tin phản ánh việc biếu, tặng, nhận quà Tết trái quy định. Ngay sau khi tiếp nhận 23 tin này, TTCP đã xử lý 19 tin chuyển cho lãnh đạo đứng đầu các bộ, ngành, địa phương để kiểm tra, xác minh, xử lý và báo cáo lại. Riêng 4 trường hợp còn lại, TTCP giữ lại nghiên cứu và đề xuất năm nay phối hợp cùng với các cuộc thanh, kiểm tra khác để làm rõ mức độ chính xác của nguồn tin, từ đó có hướng xử lý phù hợp.

Cần nhấn mạnh rằng, tất cả các nguồn tin báo chỉ là thông tin về mặt hình thức, còn để khẳng định tính chính xác của nguồn tin đó cần cả quá trình kiểm tra, giám sát, xác minh của các cơ quan chức năng, sau đó mới có thể kết luận. Dù thế nào, quan trọng nhất là ngăn chặn được các hành vi tiêu cực, tham nhũng hay biếu, tặng quà Tết trái quy định. Điều đáng mừng là các cơ quan, địa phương nơi có phản ánh xảy ra tình trạng tham nhũng, tiêu cực, biếu quà Tết trái quy định, khi nhận được nguồn tin từ TTCP, họ đều rất hoan nghênh và cam kết sẽ tiếp nhận, kiểm tra, xử lý và báo cáo lại.

Là người trực tiếp cầm 2/3 số điện thoại đường dây nóng, ông nhận định chất lượng tin báo phản ánh về tham nhũng, tiêu cực hay biếu tặng quà Tết năm nay ra sao so với vài năm trước?

Từ các nguồn tin nắm được qua đường dây nóng cho thấy, số lượng tin tố giác năm nay đã giảm hơn so với các năm trước, nhưng chất lượng, hiệu quả, tính xác thực và độ tin tưởng cao hơn, cụ thể và sát thực tế hơn. Năm nay, cũng có nhiều điểm tiến bộ, đó là người dân phản ánh khá nhiều thông tin lạc quan. Bên cạnh đó, các cơ quan sử dụng ngân sách Nhà nước báo cáo cũng chưa phát hiện trường hợp dùng ngân sách để lập danh sách chi cho lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương.

Tết năm nay, nhờ quán triệt nghiêm túc nên tình trạng các tỉnh, địa phương về Hà Nội chúc Tết lãnh đạo T.Ư giảm hẳn. Người dân cũng phản ánh nhà của các lãnh đạo T.Ư năm nay xe và người đến giảm hẳn, không còn tình trạng xếp hàng rồng rắn chờ vào tặng quà, đi Tết nữa.

Tuy nhiên, nhiều người dân khuyến cáo rằng, cần xem xét kỹ vì rất có thể việc giảm tin báo về tham nhũng, tiêu cực chỉ là hình thức, còn sâu bên trong đó vẫn tồn tại không ít hình thức biếu tặng quà Tết như: Chuyển khoản, chia hoa hồng dự án, tặng nhà chung cư.... Vì thế, chúng ta cần có giám sát chặt chẽ.

Năm nay phải nhận thức cho đúng thực tế, phải thay đổi phương pháp, cách làm cho hiệu quả, cùng với đó là phải có thay đổi về luật. Thời kỳ đặc biệt phải có phương pháp quản lý đặc biệt mà ở đó, trách nhiệm người đứng đầu cần rõ ràng, thẳng thắn hơn...

Lo các báo cáo đều lại “đẹp” như mọi năm

Vậy những tin nhắn tố giác về tham nhũng hay biếu, tặng quà Tết trái quy định có đến đường dây nóng vào những “dịp đặc biệt” như đêm Giao thừa, hay ngày mùng 1 Tết không, thưa ông?

Những nguồn tin này hầu như đến vào thời điểm trước Tết, nhưng những ngày chúng ta coi là đặc biệt trong dịp Tết như đêm Giao thừa hay ngày mùng 1 Tết, đường dây nóng do tôi cầm vẫn nhận được các nguồn tin tố giác, nhưng họ “tế nhị” hơn bằng cách không gọi điện trực tiếp mà gửi tin nhắn, vừa chúc mừng năm mới, vừa thông tin phản ánh.

Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, chúng tôi đều có đánh giá, nếu nguồn tin có cơ sở sẽ ngay lập tức gọi điện trao đổi với người cung cấp thông tin, sau đó chuyển cho người đứng đầu các cơ quan, địa phương liên quan để họ kiểm tra và có biện pháp chấn chỉnh, xử lý. Hạn cuối để tất cả các cơ quan, bộ ngành trên cả nước gửi số liệu chính thức về việc biếu, tặng quà Tết trái quy định là ngày 6/2, nhưng tôi dự đoán năm nay có thể sẽ không có nhiều thay đổi, có khi các báo cáo lại đều “đẹp” hết.

Như ông lo ngại các báo cáo đều sẽ “đẹp” hết, vậy với những báo cáo không trung thực, cơ chế xử lý thế nào?

Đương nhiên là ngoài báo cáo của các bộ, ngành, địa phương, nếu cơ quan chức năng nhận được thông tin khác với kết quả trong báo cáo thì vẫn sẽ tiến hành kiểm tra nếu có cơ sở. Qua kiểm tra, nếu phát hiện báo cáo không đúng, người đứng đầu đơn vị biết việc vi phạm đó mà vẫn cố tình báo cáo không trung thực thì kiến nghị xử lý nghiêm. Hành vi cố tình bao che, bưng bít sai phạm chắc chắn sẽ bị xử lý. Cơ chế giám sát, quy định pháp luật, mọi thứ của chúng ta đầy đủ lắm rồi, giờ chỉ cần người thực hiện nghiêm túc.

Ngoài ra, đối với các trường hợp đưa, nhận quà Tết trái quy định, chúng ta cần siết chặt quy định xử lý. Ở nước ngoài, nếu tặng và nhận quà trái quy định sẽ bị kết tội đưa và nhận hối lộ, còn ở nước ta vẫn chủ yếu là phạt hành chính nên tính răn đe chưa cao, cho nên tới đây khi sửa Luật, cần tính đến việc hình sự hoá hành vi này, tạo ra một chế tài chặt chẽ, nghiêm khắc hơn, nếu không sẽ ngày càng biến tướng theo chiều hướng nguy hiểm.

Lâu nay, người dân vẫn băn khoăn việc có nhiều tin nhắn tố giác nhưng số lượng phát hiện và xử lý quá ít. Vì sao lại có sự đối nghịch này, thưa ông?

Không hẳn là như vậy. Bởi, thực chất Cục Chống tham nhũng chỉ là cơ quan tiếp nhận tin nhắn, tổng hợp, phân tích và xử lý những nguồn tin tố giác, chứ không phải cơ quan giải quyết và xử lý. Đối với mỗi nguồn tin được phản ánh đến đường dây nóng, xét thấy thông tin đó liên quan đến bộ, ngành nào, thuộc chức năng bộ, ngành nào, chúng tôi sẽ chuyển cho họ kiểm tra, xử lý. Ví dụ đối tượng được phản ánh tặng hoặc nhận quà Tết trái quy định do T.Ư quản lý thì phải chuyển cho Ủy ban Kiểm tra T.Ư, đối tượng thuộc quản lý của Bộ trưởng, Bí thư Tỉnh ủy thì chuyển cho Bí thư, Bộ trưởng xử lý, chứ Cục Chống tham nhũng có mấy chục con người không thể làm hết được, chỉ làm những việc liên quan đến chức năng của Cục, sau đó báo cáo Tổng TTCP, báo cáo Chính phủ để cho thanh tra, kiểm tra, làm rõ nguồn tin.

Cảm ơn ông!

Tặng quà Tết trăm triệu “vì tình cảm”, ai tin?