Nga chi mạnh cho ngành hàng không để vượt trừng phạt của phương Tây

Gấp đôi ngân sách hỗ trợ hàng không trong dịch Covid-19

Trước tình hình xung đột tại Ukraine, từ tháng 3/2022, các nhà sản xuất máy bay phương Tây như Airbus và Boeing đã ngừng cung cấp dịch vụ và phụ tùng thay thế, đồng thời ngừng hỗ trợ bảo trì thường xuyên cho các hãng hàng không Nga.

Kể từ thời điểm này, Liên bang Nga đã chi 1,09 nghìn tỷ rúp (hơn 12 tỷ USD) để hỗ trợ ngành hàng không dân dụng, bao gồm sản xuất máy bay và hỗ trợ tài chính cho các hãng hàng không trong nước.

Số liệu được hãng tin Reuters tính toán dựa trên thông tin từ Bộ Tài chính và Phòng Kế toán, cơ quan giám sát việc thực hiện ngân sách nước này.

Khoản chi này gần gấp đôi so với khoản ngân sách 547 tỷ rúp trong năm 2020-2021, khi đại dịch Covid-19 bùng phát khiến lượng khách di chuyển bằng hàng không sụt giảm, buộc Chính phủ Nga phải nỗ lực vào cuộc kiểm soát ngành hàng không.

Hãng tin Reuters cho rằng, Nga đối mặt với thách thức lớn khi vừa phát triển ngành hàng không chỉ bằng phụ tùng có sẵn trong nước, vừa mua máy bay từ các bên cho thuê để tránh bị tịch thu nhiều đội tàu bay.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuần qua cho biết: “Đội tàu bay của Nga đang quá tải với các máy bay do nước ngoài sản xuất. Chúng tôi đã có kế hoạch tự sản xuất hơn 1.000 máy bay vào năm 2030".

Theo thông tin từ Cơ quan tình báo hàng không Thụy Sĩ, các hãng hàng không Nga hiện đang khai thác 991 máy bay, trong đó 405 chiếc được sản xuất tại Nga.

Trong đó bao gồm 133 chiếc Superjets do tập đoàn nhà nước United Aircraft Corporation sản xuất. Các máy bay khác như Tupolev, Ykovlev và Ilyushin hiếm khi được sử dụng cho các chuyến bay thương mại.

Nỗ lực tự chủ công nghệ máy bay

Bộ Công nghiệp và Thương mại Nga cho biết, các khoản hỗ trợ cho ngành công nghiệp hàng không sẽ được duy trì trong nhiều năm tới.

Theo Reuters, ngành công nghiệp hàng không đóng vai trò đặc biệt quan trọng với Nga, trong vận tải hành khách và hành hóa xuyên qua lãnh thổ rộng lớn của nước này, đồng thời củng cố quan điểm của Moscow rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây chỉ có tác động không đáng kể.

Song các nhà nghiên cứu hàng không phương Tây cho rằng, tuy các khoản hỗ trợ sẽ giúp đội bay tiếp tục hoạt động nhưng không chắc khi nào máy bay Nga có thể quay trở lại các nước phương Tây, ngay cả sau khi xung đột kết thúc.

Hiện, Nga đã sử dụng quỹ dự trữ để chi 110 tỷ rúp (hơn 1,2 tỷ USD) trong năm 2022 để bồi thường cho các hãng bay bị thiệt hại do chi phí nhiên liệu tăng cao. Năm 2023, Quỹ Tài sản Quốc gia (NWF) đã thu hút gần 400 tỷ rúp cho hàng không.

Bên cạnh đó, Nga đã chi thêm 2,3 nghìn tỷ rúp (hơn 25,2 tỷ USD) trong năm 2022-2023 để phát triển các lĩnh vực giao thông vận tải ngoài hàng không.

Bộ trưởng Giao thông vận tải Vitaly Savelyev ước tính, có thể trong năm 2023, Nga đã sử dụng tới 300 tỷ rúp để mua máy bay từ các bên cho thuê nước ngoài.

Theo thông tin từ Reuters dựa trên tài liệu của chính phủ Nga về chiến lược chi tiêu cho ngành hàng không, Nga sẽ phải chi ít nhất 711 tỷ rúp để tiến tới xây dựng công nghệ hàng không độc lập trong nước, thoát khỏi sự lệ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài.