Ngân hàng Thế giới: Việt Nam là điểm đến hấp dẫn với nhà đầu tư toàn cầu

Đẩy mạnh đầu tư công để thúc đẩy tăng trưởng

Ngân hàng Thế giới đánh giá sự phục hồi của xuất khẩu, được thúc đẩy nhờ nhu cầu toàn cầu đối với các sản phẩm công nghệ, đã hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2024. Tuy nhiên, đà tăng trưởng dự kiến sẽ chậm lại trong năm nay. Những bất ổn chính đối với triển vọng tăng trưởng bắt nguồn từ tăng trưởng toàn cầu chậm hơn dự kiến và gián đoạn thương mại, đặc biệt là giữa các đối tác thương mại chính của Việt Nam.

Những biến động này, trong đó có sự gia tăng bất ổn do điều chỉnh chính sách thương mại và căng thẳng thương mại leo thang, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu hàng chế biến, chế tạo, sản lượng công nghiệp và tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.

Báo cáo "Hành trình bứt phá: Chuyển đổi sang xe điện tại Việt Nam" khuyến nghị, để ứng phó với những bất ổn gia tăng, Việt Nam cần triển khai các chiến lược duy trì tăng trưởng, bao gồm đẩy mạnh đầu tư công, khắc phục những điểm yếu trong lĩnh vực tài chính, nâng cao khả năng chống chịu của ngành năng lượng và thúc đẩy cải cách cơ cấu.

Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam dự kiến sẽ duy trì ổn định ở mức khoảng 25 tỷ USD, cho thấy Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư toàn cầu. Đầu tư công tăng và sự phục hồi nhanh chóng của thị trường bất động sản, nhờ việc giải phóng dự án nhanh hơn, có thể hỗ trợ nhu cầu trong nước, bù đắp một phần rủi ro bên ngoài.

Để ứng phó với những bất ổn ngày càng gia tăng, báo cáo khuyến nghị các chiến lược duy trì tăng trưởng, bao gồm tăng cường đầu tư công, giải quyết các điểm yếu của khu vực tài chính, tăng cường khả năng phục hồi năng lượng và thúc đẩy các cải cách cơ cấu.

"Việt Nam được dự báo sẽ duy trì tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong hai năm tới, nhưng có thể sử dụng dư địa tài khóa để chuẩn bị tốt hơn cho những bất ổn gia tăng. Đầu tư công thúc đẩy tăng trưởng, đặc biệt là hạ tầng đô thị, giao thông và năng lượng, sẽ rất quan trọng trong điều kiện chính phủ có thể mở rộng quy mô và đảm bảo chi tiêu hiệu quả", bà Mariam Sherman - Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Campuchia và Lào cho biết.

Chuyển đổi xanh trong giao thông

Báo cáo WB nhấn mạnh việc Việt Nam thúc đẩy di chuyển bằng xe điện là một bước quan trọng trong việc tạo ra một ngành giao thông xanh hơn và giảm ô nhiễm không khí.

Việt Nam đã đặt mục tiêu đầy tham vọng liên quan đến việc khử carbon trong nền kinh tế vào năm 2050. Sau cam kết của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc năm 2021 (COP26) về phát thải ròng bằng 0 (net-zero) trên toàn bộ nền kinh tế vào năm 2050, các kế hoạch cắt giảm khí thải carbon trong lĩnh vực giao thông vận tải đã được triển khai.

Phát thải khí nhà kính là nguồn lớn nhất, trong đó giao thông vận tải đóng vai trò quan trọng dẫn đến việc gia tăng mức phát thải. Nếu không có các biện pháp khử carbon, tỷ lệ đóng góp của lĩnh vực này sẽ tiếp tục tăng mạnh do nhu cầu sử dụng ô tô cá nhân ngày càng gia tăng.

Trong khi đó, Chương 2 của báo cáo với tiêu đề "Chuyển đổi sang xe điện" nhấn mạnh việc thúc đẩy chuyển đổi các phương tiện dùng động cơ đốt trong sang xe điện là một bước quan trọng hướng đến mục tiêu giảm phát thải, đồng thời tạo ra những cơ hội phát triển kinh tế trên toàn bộ chuỗi giá trị.

Năm 2021, lượng phát thải từ ngành giao thông là 32,9 triệu tấn CO2 tương đương CO2e), tương đương 7,2% tổng lượng khí thải nhà kính của cả nước. Để đạt mục tiêu khí phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam cần ưu tiên điện khí hóa phương tiện. Việc chuyển đổi sang xe điện (EV) có thể giúp giảm lượng khí phát thải ròng 2,2 triệu tấn CO2e vào năm 2050, ngay cả với hệ thống lưới điện hiện tại.

Xu hướng chuyển đổi này cũng có thể giúp Việt Nam tạo ra 6,5 triệu việc làm vào năm 2050, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất pin và phát triển hạ tầng sạc.

Để đẩy nhanh việc áp dụng EV trong phân khúc xe hai bánh, báo cáo khuyến nghị thực hiện các tiêu chuẩn an toàn mạnh mẽ, khuyến khích sử dụng pin hiệu suất cao, mở rộng trạm sạc và hoán đổi pin, đồng thời giới thiệu các lựa chọn tài chính, ưu đãi bù đắp chi phí trả trước bên cạnh những cách thức khác.

Mở đường cho việc áp dụng xe điện quy mô lớn dự kiến sau năm 2035, WB khuyến cáo Việt Nam cần chuẩn bị hệ thống điện để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng và thiết lập mạng lưới sạc nhanh trong thập kỷ tới.