Ngăn thuốc lá điện tử tấn công trường học

Nhà sản xuất nhắm vào giới trẻ

Theo Bộ Y tế, các kết quả nghiên cứu cho thấy, trong khi tỷ lệ hút thuốc lá điếu thông thường giảm thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử gia tăng nhanh chóng, đặc biệt ở lứa tuổi trẻ.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Phó chủ tịch Hội đồng y khoa quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh kiêm Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá cho biết, thuốc lá điện tử được thiết kế đa đạng với nhiều kiểu dáng và nhiều hương vị, chủ yếu nhằm vào giới trẻ.

Điều này dẫn đến việc sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh tăng nhanh. Điều tra năm 2019 của Tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 15 - 17 tuổi tại Việt Nam là 2,6%. Còn điều tra tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh năm 2022 cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử với học sinh độ tuổi 13 - 15 là 3,5%.

Theo ông Khuê, nguyên nhân của vấn đề trên một phần do sự thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc lá điện tử. Cùng đó là việc tiếp cận mua bán sản phẩm dễ dàng và bị chi phối bởi những nguồn thông tin quảng cáo sai lệch từ nhà sản xuất, người bán hàng.

"Ngăn ngừa hút thuốc lá trong giới trẻ là một trong những mục tiêu ưu tiên trong các chính sách về phòng, chống tác hại của thuốc lá và cũng là nội dung quan trọng mà Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá đã hỗ trợ các tỉnh, thành phố nhằm xây dựng trường học không khói thuốc lá trong thời gian qua", ông Khuê cho hay.

Cần nhiều giải pháp

Trước thực trạng giới trẻ sử dụng thuốc lá điện tử tăng mạnh, Bộ Y tế khuyến nghị nhiều trường học trên cả nước tổ chức chương trình ngoại khóa nhằm cung cấp kiến thức khoa học cho học sinh về tác hại của thuốc lá điện tử. Đồng thời, mở ra cơ hội để các em được thể hiện ý kiến, quan điểm về các sản phẩm này.

Trong tháng 10, có 5 trường THCS & THPT trên địa bàn TP Hà Nội hưởng ứng hoạt động ngoại khóa với chủ đề "Loại bỏ thuốc lá điện tử trong môi trường học đường" là THCS Chương Dương, THCS Trưng Vương, THPT Kim Liên và THCS & THPT Wellspring.

Tại các phần thảo luận, phần lớn học sinh cho biết, từng nghe hoặc nhìn thấy thuốc lá điện tử. Thế nhưng, cho đến khi tham gia buổi ngoại khóa, rất nhiều học sinh mới lần đầu tiên được tiếp cận những thông tin khoa học chính xác về hàng nghìn hóa chất độc hại có trong sản phẩm này.

"Những quảng cáo trên mạng không hề nhắc tới hoặc có cảnh báo về hóa chất trong thuốc lá điện tử cũng như nguy cơ bệnh tật cho người dùng. Chỉ đến khi tham dự buổi ngoại khóa, nghe chia sẻ của các chuyên gia em mới biết được trong thuốc lá điện tử có chứa cả thành phần như thuốc chống đông, thuốc diệt chuột, chất tẩy", một học sinh lớp 8 trường THCS Wellspring chia sẻ.

Về giải pháp nhằm loại bỏ thuốc lá điện tử trong môi trường học đường, theo các em học sinh, việc nâng cao nhận thức về thuốc lá điện tử là cần thiết nhưng chưa đủ để ngăn chặn sự tấn công của loại thuốc lá mới nổi này.

Thuốc lá điện tử xuất hiện tràn lan, được bày bán từ ở trong những cửa hàng hiện đại cho đến vỉa hè, vị trí thường rất gần địa điểm vui chơi cho thanh thiếu niên hoặc khu vực trường học. Do đó, học sinh có thể mua và sử dụng thuốc lá điện tử một cách dễ dàng mặc dù đây là các sản phẩm bất hợp pháp.

"Em mong muốn loại bỏ hoàn toàn thuốc lá điện tử ra khỏi xã hội. Nói không với thuốc lá điện tử không chỉ thể hiện qua lời nói mà cần phải hành động", một học sinh lớp 12 trường THPT Wellspring thể hiện quan điểm.

Ông Nguyễn Thanh Hiếu, Trưởng phòng Nghiệp vụ Y dược, Cục Y tế GTVT cho biết, rất nhiều các quốc gia trong nhóm thu nhập thấp và trung bình theo chính sách cấm các sản phẩm thuốc lá mới đã ghi nhận những kết quả khả quan. Nhằm ngăn chặn nguy cơ tạo ra một "thế hệ nghiện nicotine", Bộ Y tế đã kiến nghị cấm toàn bộ việc nhập khẩu, lưu thông thuốc lá điện tử tại Việt Nam.

Đây cũng là quan điểm nhận được sự đồng thuận của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội và các chuyên gia, nhà giáo dục, nhà khoa học trong tọa đàm về tác hại của thuốc lá mới đối với thanh thiếu niên được tổ chức trong tháng 10 vừa qua.

"Các đại biểu đề nghị Việt Nam nên học tập kinh nghiệm quốc tế, trong đó có 5 quốc gia trong khu vực ASEAN đã cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử là Thái Lan, Singapore, Lào, Brunei, Campuchia, từ đó sớm ban hành chính sách, quy định về các sản phẩm này", ông Hiếu chia sẻ.