Nghệ sĩ Việt điêu đứng bởi tài khoản facebook mạo danh

Facebook giả tên tuổi Minh Hằngđể bán hàng, quảng cáo

Bị tài khoản ảo bịa đặt, bôi nhọ

Thời gian vừa qua, thông tin nghệ sĩ Quang Tèo bị một tài khoản facebook ở nước ngoài có tên Jose Calos Depre tố buôn lậu ngà voi khiến dư luận sửng sốt. Tài khoản này đăng một bức ảnh có nghệ sĩ Quang Tèo, nghệ sĩ Hán Văn Tình cùng dòng chữ: “Người đàn ông rất giàu có trong chiếc áo xanh kia đã buôn lậu ngà voi từ châu Phi sang châu Á trong cả một thập kỷ qua... Người đeo kính còn lại không có gì quan trọng”.

Thông tin giới thiệu trên trang cá nhân cho thấy, facebooker này là Giám đốc Tổ chức Cứu hộ động vật tại Ấn Độ và Nam Phi. Trước sự việc này, nghệ sĩ Quang Tèo khẳng định, những thông tin đó là bịa đặt, anh khổ sở giải thích: “Ai chẳng biết tôi là người nông dân mộc mạc, chân chất, lấy đâu ra ngà voi để buôn”.

Thực tế, Quang Tèo không phải nạn nhân đầu tiên bị các tài khoản ảo bôi nhọ trên facebook. Nhiều nghệ sĩ khác như: Hoài Linh, Hồ Ngọc Hà, Đàm Vĩnh Hưng, Uyên Linh, Minh Hằng, hoa hậu Đặng Thu Thảo, Mai Phương Thúy… từng bị lợi dụng hình ảnh, tên tuổi để câu like. Thậm chí, có kẻ còn mạo danh nghệ sĩ để lừa đảo người hâm mộ bằng cách kêu gọi ủng hộ từ thiện trên trang cá nhân, hoặc đăng tải những thông tin bịa đặt, bôi nhọ người khác khiến các nghệ sĩ gặp nhiều rắc rối.

Năm 2012, Uyên Linh từng điêu đứng trước một tài khoản giả mạo cô, đăng tải những chia sẻ và ngôn ngữ thiếu văn hóa. Dù tài khoản facebook giả nhưng nhiều người vẫn tin đó là thật. Thậm chí, còn có trang tin lấy lại phát ngôn của “Uyên Linh” và viết bài không kiểm chứng khiến nữ ca sĩ bị nhiều người “ném đá” không thương tiếc. Hiện tại, tài khoản facebook này vẫn hoạt động rất tích cực. Hoa hậu Mai Phương Thúy cũng gặp rắc rối không kém khi một tài khoản facebook giả mạo dùng hình ảnh của cô để quảng cáo, bán hàng.

Đàm Vĩnh Hưng là ca sĩ bị “sở hữu” nhiều tài khoản ảo trên facebook. Có tài khoản facebook mạo danh đã đăng tải thông tin bịa đặt, bôi nhọ một doanh nghiệp khiến họ bức xúc và liên hệ lại với nam ca sĩ để hỏi cho ra nhẽ, khiến nam ca sĩ hết sức bức xúc chia sẻ: “Những kẻ giả mạo này thật ác và có nhiều mưu tính trong đầu”.

Nên tự bảo vệ mình

Cuối năm 2015, một tài khoản facebook đã mạo danh là quản lý của hoa hậu Đặng Thu Thảo để lừa đảo các hãng phim, doanh nghiệp. Người này kêu gọi trên facebook: “Thu Thảo đã mở quỹ tấm lòng nhân ái. Các anh chị ở hải ngoại ủng hộ để hoa hậu giúp đỡ mọi người nhiều hơn. Hãy cùng chúng tôi đem đến sứ mệnh yêu thương”. Chiêu bài này của kẻ mạo danh đã lấy được lòng tin của rất nhiều người và lừa được nhiều tiền của các doanh nghiệp. Ngay lập tức, Hoa hậu Đặng Thu Thảo đã phối hợp với cơ quan chức năng bắt quả tang kẻ mạo danh này. Đây là một động thái cứng rắn để bảo vệ uy tín của mình, bởi hành vi giả mạo facebook của người khác để xuyên tạc, xúc phạm danh dự, uy tín của công dân là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.

Theo luật sư Hồng Thái, Giám đốc Công ty Luật quốc tế Hồng Thái, Điều 12 Luật Công nghệ thông tin 2006 quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong công nghệ thông tin, trong đó có việc cung cấp, trao đổi, truyền đưa, lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm mục đích “xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của công dân”. Cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về công nghệ thông tin thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Như vậy, đối tượng có hành vi lập facebook giả tùy theo mức độ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc phải bồi thường nếu gây thiệt hại. Thế nhưng, không phải nghệ sĩ nào khi bị bịa đặt, bôi nhọ hay bị lợi dụng tên tuổi trên mạng xã hội cũng mạnh tay xử lý để bảo vệ mình. Phần lớn, các nghệ sĩ chỉ nhờ truyền thông hoặc đăng tải thông báo trên trang cá nhân cho mọi người cùng biết.

Theo ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, các nghệ sĩ hầu hết đều không nghĩ mọi việc quá nghiêm trọng nên chỉ tự điều tra hoặc giải thích trên trang mạng chính thức của mình. Chỉ khi nào bị thiệt hại nặng nề về kinh tế, uy tín, danh dự thì mới nhờ tới công an. Anh cho biết thêm: “Nhờ tới cơ quan chức năng thì phải khai báo, trình bày, viết đơn tường trình… mà người ta cũng không thể điều tra nhanh chóng cho mình được vì xã hội nhiều thứ cần giải quyết hơn”.

Trong khi đó, nghệ sĩ Quang Tèo bức xúc: “Những tài khoản kia ở nước ngoài, muốn xử lý cũng không biết giải quyết thế nào”. Về vấn đề này, luật sư Hồng Thái nhận định tài khoản nước ngoài cũng phải áp dụng theo thông lệ quốc tế. Nhưng phải tìm ra địa chỉ đăng ký mới xác định được nguồn luật áp dụng. Tuy nhiên, chủ nhân các tài khoản nên tự bảo vệ mình trước chứ đừng chờ đợi cơ quan chức năng. Luật sư Thái cho biết, “nhiều nước đã cảnh  báo, thậm chí hạn chế đăng các thông tin cá nhân lên mạng, sàng lọc việc kết bạn và thận trọng mỗi khi đăng tải ảnh gia đình và người thân là những biện pháp tự bảo vệ mình trước việc khó kiểm soát các trang mạng hiện nay”.

Facebook bị kiện 1 tỷ USD vì nghi hỗ trợ khủng bố