Ngoại trưởng Mỹ hứa khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine

Tổng thống Ukraine đón tiếp Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson

Trấn an Ukraine 

Ngày 10/7, theo giờ Việt Nam, hãng tin Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson phát biểu trong chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Thủ đô Kiev rằng: “Tôi đã nói rất rõ trong các cuộc hội đàm với lãnh đạo Nga, hơn một lần rằng, Moscow cần phải thực hiện bước đi đầu tiên để giảm căng thẳng tình hình tại miền Đông Ukraine, cụ thể là qua việc tôn trọng lệnh ngừng bắn”. Ông cũng khẳng định, mục tiêu hàng đầu của Washington là khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, tức phần lãnh thổ Crimea bị Nga sáp nhập. 

Lời khẳng định này phần nào trấn an Chính phủ Ukraine khi nước này vốn phụ thuộc vào sự ủng hộ của Mỹ kể từ khi những người thân phương Tây ở Kiev lật đổ chính quyền thân Nga của cựu Tổng thống Viktor Yanukovych. 

Chính phủ Ukraine hào hứng hoan nghênh những tuyên bố và hứa hẹn từ phía Ngoại trưởng Tillerson. Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko hân hoan nói: “Tôi cực kỳ hài lòng về mức độ hợp tác với phía Mỹ”. Sau đó, khi trao đổi với các phóng viên, ông Poroshenko cho biết, nhận thấy “tín hiệu mạnh mẽ” về sự ủng hộ của Washington với nước này.

Sở dĩ Ukraine lo lắng vì từ khi tranh cử Tổng thống đến khi nhậm chức, ông Trump đã có nhiều bình luận dường như muốn công nhận Crimea là một phần lãnh thổ của Nga và thể hiện ý định muốn chấm dứt các lệnh trừng phạt của Mỹ với Moscow. Chính quyền Kiev lo ngại ông Trump có thể “hy sinh” Ukraine và nối lại quan hệ với Moscow. Cựu Đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul từng dự đoán Ukraine sẽ là bên chịu thua lớn nhất khi ông Trump giành chiến thắng. 

Mỹ khó có thể thiết lập lại quan hệ với Nga

Thực tế, dù ông Trump có muốn cũng khó có thể thiết lập lại quan hệ với Nga. Tuy tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Hamburg (CHLBĐức) vừa qua, Nga được coi là đã thành công lần đầu tiên khi ông Putin gặp mặt trực tiếp với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Moscow cũng đã khẳng định rằng, cuộc gặp mặt này đã đặt nền tảng để phát triển quan hệ Nga-Mỹ. Nhưng, cuộc tiếp xúc này không thể hiện những dấu hiệu cho thấy ông Trump muốn hoặc có thể dỡ các lệnh trừng phạt của Mỹ với nền kinh tế Nga.

Ông Fabrice Pothier, trợ lý cấp cao đến từ công ty cố vấn Rasmussen Global nhận định: Theo tôi, nhìn chung, mọi vấn đề giữa Ukraine và Mỹ đang diễn ra tốt đẹp. Đó là so với 6 tháng trước khi có nhiều luồng dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy ông Trump muốn Mỹ nối lại quan hệ với Nga”.

Một khía cạnh khác, trước cuộc gặp với ông Putin, Tổng thống Trump đã có cuộc gặp với Tổng thống Poroshenko từ hồi tháng 6. Theo phía Ukraine, lãnh đạo nước này đã có thể thuyết phục Mỹ về cam kết với Ukraine một cách hiệu quả trong cuộc đối thoại 35 phút với ông Trump. Ngoài ra, Ukraine cũng đạt được 2 thỏa thuận quốc phòng với Mỹ, dự kiến được ký trong vài tháng tới.

Cùng lúc, Mỹ đã áp đặt các lệnh trừng phạt mới chống Nga. Không chỉ vậy, các cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ sẽ hạn chế khả năng của ông Trump để nhượng bộ Nga, dù ông chủ Nhà Trắng có muốn thế đi chăng nữa. Trước Hội nghị thượng đỉnh G20, ông Trump cũng kêu gọi Nga không gây bất ổn tại Ukraine.

Ukraine khó an lòng

Một nhà ngoại giao phương Tây cấp cao cho biết, đường hướng trong chính sách ngoại giao của ông Trump với Ukraine đến nay vẫn còn mơ hồ. “Khi nghĩ về chính sách của Mỹ, người dân Ukraine cũng trong tình trạng không khác người dân nhiều nước trên thế giới… Họ khó có thể thoát khỏi tình trạng lo lắng, phân vân không biết chuyện gì sẽ diễn ra tiếp theo”, nhà ngoại giao giấu tên nhận định 

Do đó, theo nhà ngoại giao này, dù ông Tillerson đã khẳng định rõ trong cuộc hội đàm với Tổng thống Poroshenko nhưng có lẽ, người dân Ukraine vẫn muốn ông Tillerson tái đảm bảo rằng, “tín hiệu tích cực” mà ông từng nhận định giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin trong cuộc gặp vừa qua, sẽ không tác động xấu tới Kiev. 

FBI bắt giữ quân nhân Mỹ vì nghi ngờ có quan hệ với IS