Người dân vùng lũ quét kinh hoàng xứ Nghệ nhận đất tái định cư ngay đầu xuân mới

Vui mừng khi có nơi ở mới

Những ngày đầu xuân 2025, PV Báo Giao thông có mặt tại khu tái định cư cho những người dân chịu ảnh hưởng nặng nề bởi trận lũ quét kinh hoàng năm 2022 nằm ở bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An.

Theo ghi nhận, công trình đã cơ bản hoàn thành, sẵn sàng bàn giao cho người dân nhận đất, xây dựng nhà ở nơi ở mới.

Ông Nguyễn Văn Long - Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư dự án huyện Kỳ Sơn cho biết, dự án đã cơ bản hoàn thành, ban cũng đã báo cáo UBND huyện để thực hiện bàn giao đất tái định cư cho người dân sớm xây dựng nhà cửa, ổn định cuộc sống.

Nghe tin khu tái định cư đã hoàn thành, cô La Thị Vân (SN 1985, giáo viên trường mầm non Bảo Thắng, huyện Kỳ Sơn), mừng mừng tủi tủi: Vừa rồi xã có mời các hộ gia đình chúng tôi lên họp về việc chuyển lên khu tái định cư mới, tôi mừng lắm. Sau hai năm phải sống nhờ tạm trong trường học bỏ hoang thì nay cũng đã chuẩn bị có đất để dựng cái nhà cho mẹ con.

Thế nhưng mẹ con không khỏi hoang mang, lo lắng khi nghe cán bộ cho biết, những hộ có bìa đỏ rồi thì được cấp đất, còn những hộ có bìa xanh như của chúng tôi thì phải nộp 1,2 - 1,3 triệu đồng/m2 đất.

"Gia đình tôi thuộc hộ bìa xanh. Lúc lũ quét, nhà mới làm xong, nợ còn chưa trả hết. Sau lũ, mọi tài sản đều bị cuốn trôi và hư hỏng. Bao nhiêu tiền mà cấp uỷ, chính quyền địa phương và các nhà tài trợ hỗ trợ, tôi cũng dành để trả nợ ngân hàng hết rồi.

Tôi làm giáo viên nơi vùng biên, tiền lương cũng chỉ đủ nuôi 2 con ăn học (lớp 4 và lớp 11), giờ mà phải mua đất nữa thì mẹ con chúng tôi không biết lấy tiền ở đâu ra", chị Vân lo lắng.

Gia đình cô giáo La Thị Vân là hộ có hoàn cảnh khó khăn, lại chịu ảnh hưởng nặng nề bởi trận lũ kinh hoàng năm 2022 mà Báo Giao thông từng đề cập nhiều lần.

Chồng mất sớm, cô Vân một mình nuôi 2 con. Tiền lương, thưởng người giáo viên vùng cao được bao nhiêu, cô tằn tiện, dành dụm để xây dựng được ngôi nhà mới ở bản Hoà Sơn, xã Tà Cạ.

Thế nhưng, sáng 2/10/2022, cơn lũ ập đến, cô Vân chỉ kịp kéo con gái nhỏ lúc đó mới 7 tuổi chạy ra khỏi nhà, lên vùng cao hơn. Bốn bức tường bị nước lũ và đất đá phá tung, vùi lấp và cuốn trôi tất cả tài sản, đồ đạc bên trong.

Căn nhà bê tông kiên cố còn chưa hết mùi sơn, trong chớp mắt trống hoác mọi phía, trở thành căn nhà hoang ngập ngụa rác và đá sau trận lũ sót lại.

Lũ qua, được bộ đội và công an hỗ trợ, chị lấy được chiếc xe máy, còn lại mọi tài sản đều theo sông trôi về biển.

Kể từ đó đến nay, 3 mẹ con chị Vân được Trường Mầm non thị trấn Mường Xén cho mượn một phòng học tại điểm trường không hoạt động nữa làm chỗ chui ra chui vào.

Bàn giao đất cho dân đầu xuân 2025

Được biết, ngay sau trận lũ quét kinh hoàng năm 2022, UBND huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) đã triển khai xây dựng 2 khu tái định cư cho những hộ chịu thiệt hại nặng nề, mất nhà cửa hoặc nơi ở cũ không đảm bảo an toàn.

Khu thứ nhất tại bản Cầu Tám, xã Tà Cạ, với diện tích khoảng 8,6ha. Tổng nguồn vốn để triển khai là 65 tỷ đồng (gồm 35 tỷ đồng nguồn vốn dự phòng ngân sách tỉnh, 20 tỷ đồng thuộc vốn Ban vận động Quỹ vì người nghèo và cứu trợ tỉnh Nghệ An, 10 tỷ do Quỹ Thiện Tâm, Tập đoàn Vingroup hỗ trợ). Sau khi hoàn thành sẽ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của hơn 150 hộ dân.

Khu thứ 2 ở bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ với diện tích khoảng 3,9 ha, đáp ứng cho 54 hộ dân tái định cư, mỗi lô đất có diện tích từ 210-230m2.

Tổng mức đầu tư dự án này là 31,5 tỷ đồng, trong đó nguồn dự phòng ngân sách Trung ương 30 tỷ đồng, ngân sách huyện Kỳ Sơn là 1,5 tỷ đồng. Công trình được khởi công từ ngày 15/11/2023.

Chiều ngày 31/1 (tức mùng 3 tết Ất Tỵ 2025), trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Thò Bá Rê - Phó chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An cho biết: Hiện tại khu tái định cư thứ 2 (ở bản Hoà Sơn) đã hoàn thành và có thể bàn giao cho người dân để xây dựng nhà cửa.

"Huyện đang giao xã rà soát danh sách theo đăng ký ban đầu để trình hội đồng tái định cư huyện thẩm duyệt. Chắc chắn những ngày đầu xuân năm mới 2025, huyện sẽ bàn giao đất cho các hộ dân", ông Rê cho biết.

Còn về lo lắng của các hộ dân chưa có bìa đỏ, ông Rê cho biết: Theo quy định của pháp luật, những hộ đã có bìa đỏ thì nghiễm nhiên được nhận đất ở khu tái định cư.

Những hộ chưa có bìa đỏ thì phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính rồi mới được nhận đất tái định cư.

"Quy định của pháp luật là như vậy, nhưng ở đây là trường hợp thiên tai, lũ lụt cấp bách; người dân chịu thiệt hại nặng nề đều là bà con đồng bào các dân tộc thiểu số, đời sống còn rất khó khăn.

Vì vậy, huyện đã giao phòng TN&MT làm tham mưu để huyện báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của tỉnh để được giao đất cho người dân. Ở đây, có những trường hợp, chính quyền địa phương còn phải hỗ trợ thêm tiền, để người dân sớm có đất, có nhà từ đó ổn định cuộc sống", ông Rê nói.

Về khu tái định cư thứ nhất (ở bản Cầu Tám) ông Rê cho biết thêm: Cuối năm 2024, Hội đồng Nhân dân tỉnh Nghệ An đã ban hành nghị quyết chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác để thực hiện. Hiện huyện đang thực hiện các bước triển khai đầu tư xây dựng theo quy định.

Mở “đường máu” cứu dân vùng lũ quét Kỳ Sơn: Mệnh lệnh từ trái tim

Ngay cả khi đối mặt với lằn ranh sinh tử ở vùng lũ quét, những người kỹ sư, công nhân của ngành GTVT vẫn mở “đường máu” vào sâu vùng lũ quét.