Người được mệnh danh "đầu bếp của ông Putin" là ai?

Mối liên hệ giữa ông Prigozhin và Tổng thống Nga Vladimir Putin

Trước hết, cả hai ông đều sinh ra ở Leningrad, hiện được gọi là St Petersburg. Trong những năm cuối cùng của Liên Xô, ông Prigozhin phải ngồi tù 10 năm dù không rõ lý do.

Sau đó, Prigozhin dần dần gây dựng sự nghiệp từ một cửa hàng nhỏ bán xúc xích, tiếp đến là những nhà hàng sang trọng thu hút sự quan tâm của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên, nhà lãnh đạo Nga đã mời Tổng thống Pháp lúc bấy giờ là Jacques Chirac đến dùng bữa tại một trong số những nhà hàng đó.

“Ông Vladimir Putin đã thấy cách tôi xây dựng công việc kinh doanh từ một ki-ốt, ông ấy thấy rằng tôi không ngại phục vụ những vị khách quý vì họ cũng là khách của tôi,” ông Prigozhin chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn năm 2011.

Công việc kinh doanh của ông đã mở rộng đáng kể sang lĩnh vực phục vụ ăn uống và cung cấp bữa trưa cho học sinh. Năm 2010, ông Prigozhin đã mở một nhà máy dựa trên nguồn vốn hỗ trợ từ ngân hàng nhà nước.

Riêng tại Moscow, công ty Concord của Prigozhin đã giành được hợp đồng hàng triệu USD cung cấp bữa ăn cho các trường công lập. Công ty của ông còn có thời gian phục vụ hoạt động ăn uống cho nhiều sự kiện của Điện Kremlin, cung cấp các dịch vụ ăn uống và tiện ích cho quân đội Nga. Chính vai trò này đã mang tới cho ông biệt danh “đầu bếp của Putin”.

Mối liên hệ của Prigozhin với nhà thầu quân sự

Bên cạnh biệt danh trên, trong nhiều năm, các phương tiện truyền thông và giới chức phương Tây còn đề cập tới mối liên hệ giữa ông Prigozhin với một nhà thầu quân sự tư nhân của Nga có tên là Tập đoàn Wagner.

Nếu như trước đây ông Prigozhin luôn phủ nhận mối liên quan này thì đến tháng 9 vừa qua, công ty của Prigozhin đã chính thức thừa nhận ông là người sáng lập Wagner.

Thông báo này dẫn lời ông Prigozhin nhận định Wagner đã giúp "bảo vệ người dân Syria, các dân tộc khác của các quốc gia Ả Rập, những người châu Phi và Mỹ Latinh có hoàn cảnh khó khăn".

Ông Prigozhin cũng chia sẻ về việc công ty này tham gia xây dựng “ranh giới Wagner” – một hệ thống chiến hào và phòng thủ chống tăng ở vùng Luhansk và thành lập các trung tâm huấn luyện cho dân quân phòng thủ ở vùng Belgorod và Kursk giáp với Ukraine.

Wagner cũng mở một trung tâm thương mại ở St Petersburg và theo nhận định của ông Prigozhin nơi đây sẽ trở thành một nền tảng để tăng cường “năng lực phòng thủ” của Nga, và nếu thành công mô hình này sẽ được mở rộng sang các địa điểm khác.

Liệu tầm ảnh hưởng của ông Prigozhin có bị phóng đại?

Theo hãng tin AP, một số phương tiện truyền thông nhận định ảnh hưởng của Prigozhin đối với ông Putin đang gia tăng và vị “đầu bếp” đang theo đuổi một vị trí chính trị nổi bật. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cảnh báo không nên đánh giá quá cao vị thế chính trị của Prigozhin.

Ông Mark Galeotti làm việc tại trường Đại học London, một chuyên gia về các vấn đề an ninh của Nga, cho biết: “Ông Prigozhin không phải là một trong những nhân vật thân cận hay bạn tâm giao của Tổng thống Nga. Ông Prigozhin đơn thuần cung cấp dịch vụ theo yêu cầu từ Điện Kremlin và thể hiện rất tốt trong quá trình thực hiện. Nhưng cũng chỉ như vậy, vai trò của ông Prigozhin giống một nhân viên hơn là một phần của gia đình”.

Các nhà phân tích cũng cho rằng tuy ảnh hưởng của ông Prigozhin đang tăng lên nhưng vẫn còn khá hạn chế.

Bà Tatyana Stanovaya, người sáng lập tổ chức tư vấn độc lập R.Politik, trong một bài đăng Telegram gần đây đã đánh giá ông Prigozhin tạo ra “ảnh hưởng theo cách riêng của ông” dù bản thân ông Prigozhin luôn phủ nhận thông tin trên.

Bà Stanovaya cho rằng, "vị đầu bếp này” thường xuyên gặp gỡ với nhà lãnh đạo Nga, đặc biệt là trong thời gian gần đây. Ông Prigozhin có quan hệ chặt chẽ với một số cơ quan an ninh và "với một số quyền hạn của mình, ông Prigozhin thậm chí có thể đảm nhận vai trò là lực lượng đặc biệt riêng của ông Putin".

Dẫu vậy, nữ chuyên gia vẫn lưu ý, thực sự phương Tây có phần phóng đại ảnh hưởng của ông Prigozhin và trên thực tế, ảnh hưởng này chỉ nằm trong một phân khúc “hẹp và đặc biệt”.

Choáng ngợp với kế hoạch xây một trong những sân bay lớn nhất thế giới