Nhiều đơn vị ngại đổi mới vì sợ "phơi" các tồn đọng

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ

Đó là nhận xét của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khi chủ trì Hội nghị trực tuyến sơ kết tình hình sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp giai đoạn 2015- 2017, diễn ra ngày 28/10.

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt hầu hết các phương án tổng thể sắp xếp, đổi mới công ty nông, lâm nghiệp của 41 tỉnh, thành phố và các Tổng công ty lâm nghiệp, nông nghiệp. Trong đó có phương án sắp xếp, nâng cao hiệu quả của hơn 254 công ty.

Lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho biết, mô hình cổ phần hóa các chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận đều tăng như: Công ty cổ phần cao su Bình Dương (doanh thu trước sắp xếp 49 tỷ đồng, sau sắp xếp 133 tỷ đồng), Công ty cổ phần nông lâm nghiệp Bình Dương (doanh thu trước sắp xếp 26 tỷ đồng, sau sắp xếp 34 tỷ đồng); Công ty cổ phần chè Bàu Cạn (lợi nhuận trước sắp xếp 277 triệu đồng, sau sắp xếp 4 tỷ đồng)...

Với các công ty này, đã xử lý được tồn tại về tài chính, tranh chấp, lấn chiếm đất đai. Định hướng, chiến lược sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp đã cụ thể và sát thực với tình hình thực tế hơn.

Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương cho biết đối với các nông, lâm trường đã chuyển đổi thành công ty 100% vốn nhà nước hay công ty cổ phần do nhà nước chi phối thì vốn eo hẹp, chậm được cấp bổ sung vốn điều lệ; các nông lâm trường ở vùng sâu, vùng cao tài sản không có nhiều, khó vay vốn khi ngân hàng chỉ cho vay thế chấp, chưa cho vay tín chấp.

Do những khó khăn trên nên Bộ NN&PTNT và một số địa phương cho biết việc thực hiện sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các công ty lâm nghiệp theo Nghị quyết số 30 của Bộ Chính trị chậm lại. Tới nay mới cổ phần hoá được 10/102 công ty (chiếm 19,6%), chuyển được 12/38 công ty sang công ty TNHH 2TV (31,28%), mới phê duyệt giải thể 11 công ty (39%),…

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu năm 2018, tỉnh Nghệ An hay các địa phương còn triển khai chậm phải hoàn thành sắp xếp, đi vào tổ chức hoạt động theo mô hình mới chứ không phải là hoàn thành phê duyệt theo yêu cầu của Trung ương và Chính phủ.

Nhấn mạnh ý nghĩa của sắp xếp, đổi mới các công ty nông lâm nghiệp có tác động lớn tới tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đổi mới hoạt động DNNN và cuộc sống của hang triệu người dân, Phó Thủ tướng nêu rõ: “Năm 2018 phải là năm cao điểm hoàn thành sắp xếp, đổi mới nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty này theo Nghị quyết số 30 của Bộ Chính trị. Năm 2019, Chính phủ sẽ đề nghị Kiểm toán Nhà nước kiểm toán toàn diện hoạt động của các công ty để biết ai làm tốt, vướng mắc gì, trách nhiệm ở đâu để báo cáo Quốc hội”.

Chỉ ra các nguyên nhân chậm thực hiện sắp xếp, ngoài các lý do khách quan như thực hiện chính sách khoán đất, giao đất, tranh chấp, lấn chiếm, tồn đọng tài chính kéo dài qua nhiều thời kỳ lịch sử, nhưng Phó Thủ tướng chỉ rõ nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. “Nơi nào tập trung làm thì hiệu quả cao như Tập đoàn Cao su, Tổng công ty Lâm nghiệp và nhiều địa phương khác. Một số nơi chưa quyết liệt, chưa quan tâm đúng mức, nhất là phối hợp thực hiện. Nhiều đơn vị ngại không muốn làm vì sợ phơi ra các tồn đọng, ngại phải đi xử lý tồn đọng”, Phó Thủ tướng nói.

Để triển khai hiệu quả, Phó Thủ tướng giao Bộ NNPTNT, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các Bộ, ngành bám sát nhiệm vụ, tháo gỡ từng vướng mắc cho doanh nghiệp, địa phương theo các chuyên đề: Cổ phần hoá, đo đạc, chuyển mô hình thành công ty 2 thành viên, xác định giá trị doanh nghiệp, phê duyệt phương án sử dụng đất, lập bản đồ địa chính, việc ký các hợp đồng cho thuê đất, xử lý tình trạng lấn chiếm, liên doanh, liên kết sản xuất không đúng quy định,… Đồng thời, Bộ Tài nguyên Môi trường cập nhật hệ thống quản lý rừng, đất đai.

Bộ Tài chính hướng dẫn địa phương thực hiện kêu gọi tư nhân góp vón thành lập công ty TNHH nông, lâm nghiệp 2 thành viên trở lên bảo đảm không thất thoát vốn, hoạt động hiệu quả, bền vững.

T.Ư bàn về cơ chế đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập