Video: Toàn cảnh khu vực khai quật 2 chiếc thuyền cổ ở thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
Sáng 24/3, sau hơn 20 ngày thực hiện khai quật khẩn cấp thuyền cổ dưới lòng ao tại nhà ông Nguyễn Văn Chiến (phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh), hình dáng một trong 2 chiếc thuyền cổ đã xuất lộ rõ nét.
Toàn bộ phần bùn đất trong lòng thuyền đã được các chuyên gia làm sạch. Từ trên cao có thể thấy toàn cảnh hình dáng đồ sộ của 2 chiếc thuyền. Thuyền được chia thành 6 khoang.
Phần thành gỗ phía trong lòng thuyền lộ rõ các dấu vết thời gian, các phần cấu kiện cũng lộ rõ.
Khi khai quật, cán bộ khảo cổ bóc dỡ từng lớp đẩt cát cẩn thận, tỉ mỉ để tránh làm hư hại đến phần gỗ và thân thuyền. Đất ở từng khoang thuyền được để riêng, sau đó đưa lên một khu vực để rửa, sàng lọc bằng nước để lộ ra các hiện vật.
TS. Phạm Văn Triệu, Phó trưởng phòng Khảo cổ học lịch sử, thuộc Viện Khảo cổ học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) có mời một số nhà khoa học đến khu vực khai quật hai chiếc thuyền cổ, mọi người đều nói "thuyền này rất độc đáo", bởi hai chiếc thuyền cổ này quy mô lớn.
"Lúc đầu, chúng tôi tưởng tượng thuyền buôn nhỏ, nông và kết cấu như mọi người hay nói là độc mộc, nhưng hiện nay với kết cấu này, tính được mỗi một chiều là 16m và chiều ngang hiện còn từ 1,95 đến khoảng 2m", tiến sĩ Triệu chia sẻ.
Cùng với đó, hai chiếc thuyền cổ có kết cấu liên kết với nhau rất kiên cố. Nhưng hiện tại chưa trả lời được hai chiếc thuyền này có ý nghĩa lịch sử, văn hóa thế nào vì còn chờ kết quả lấy mẫu phân tích Carbon-14 và các nghiên cứu liên quan khác.
"Con thuyền này chúng ta chưa xác định được niên đại, nhưng nó có thể là bằng chứng xác thực nhất để chứng minh cho tính chất giao thương của sông Dâu", tiến sĩ Triệu khẳng định.
Phát hiện thú vị là trong các khoang của hai chiếc thuyền là có nhiều loại hạt cây.
“Các nhà khoa học có thể đánh giá mỗi khoang chở các loại hàng, hạt của loại quả nào và cây đó được trồng ở vùng nào. Điều này có ý nghĩa lớn trong việc đánh giá các hoạt động giao thương của những người xưa trên vùng đất cổ Luy Lâu này”, tiến sĩ Phạm Văn Triệu nói.
Theo nhà sử học Dương Trung Quốc, vị trí xuất lộ thuyền cổ nằm trên dòng sông Dâu, là một nhánh của sông Thiên Đức (sông Đuống) chảy sát bờ phía Tây của thành Luy Lâu, địa điểm gắn với khu vực giàu di sản văn hóa, lịch sử. (Ảnh chụp ngày 18/3).
“Một cuộc hội thảo sẽ sớm được tổ chức để bước đầu đánh giá và có phương án xử lý tốt nhất. Tận mắt chứng kiến mới thấy hiếm có thuyền cổ nào còn nguyên vẹn như vậy, tuy nhiên giá trị đến đâu thì phải chờ các chuyên gia đưa ra kết luận. Trong việc phát hiện này, người dân đã rất nghiêm chỉnh, thực hiện đúng luật, các cơ quan của tỉnh Bắc Ninh cũng kịp thời vào cuộc. Hai con thuyền được phát hiện ở độ sâu 4m, so sánh trên bản đồ thì thấy khá rõ các dấu tích của con sông cổ, tại khu vực giàu di sản của vùng Luy Lâu xưa”, ông Quốc bình luận.
Trước đó, ông Vương Quốc Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh cũng đã tới hiện trường khai quật để nghe báo cáo bước đầu từ giới chuyên gia. Đồng thời, chỉ đạo ngành văn hóa Bắc Ninh xây dựng kế hoạch tổ chức hội thảo, mời các chuyên gia cùng tham gia nghiên cứu, phản biện, có đánh giá chuẩn xác về giá trị của di tích thuyền cổ. Chính quyền địa phương có phương án đảm bảo an ninh, an toàn tại khu vực khai quật; tuyên truyền bảo vệ di sản văn hóa.
Cuối tháng 11/2024, trong quá trình cải tạo ao nuôi cá, anh Nguyễn Văn Chiến (trú tại Khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành) đã phát hiện 2 chiếc thuyền bằng gỗ ở dưới lòng ao.
Sau khi nhận được thông tin và xin ý kiến các cơ quan chức năng, đầu tháng 3/2025, Sở Văn hóa thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp Viện Khảo cổ học (Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam) thực hiện khai quật khẩn cấp dấu tích hai thuyền cổ này.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận