Nhiều trung tâm đăng kiểm lỗ nặng

Chuẩn bị đưa phương tiện vào kiểm định tại Trung tâm Đăng kiểm 29-11D Hà Nội - Ảnh: Huy Lộc

Thu không đủ bù chi

Gần 2 năm trước, Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 99-04D (huyện Lương Tài, Bắc Ninh) được đầu tư theo hình thức xã hội hóa chính thức đi vào hoạt động. Đây là đơn vị đăng kiểm thứ 4 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Để trung tâm vận hành được, doanh nghiệp đã bỏ hơn 20 tỷ đồng đầu tư 2 dây chuyền kiểm định, công suất kiểm định 100 xe/ngày. Cơ sở vật chất hiện đại, dịch vụ cạnh tranh nhưng đến nay trung bình mỗi ngày chỉ có 20 xe đến kiểm định.

“Xe đến đăng kiểm ít nên trung tâm chỉ vận hành một dây chuyền kiểm định. Doanh thu của trung tâm chỉ cơ bản đủ trả lương cho nhân công”, ông Hồ Phi Thường, Phó giám đốc phụ trách Trung tâm đăng kiểm 99-04D chia sẻ.

Nguyên nhân ít xe, theo ông Thường do lượng xe trên địa bàn chưa nhiều, vị trí đặt trung tâm là đường huyện, không thuận lợi cho phương tiện từ nơi khác đến. “Trong phạm vi vài chục cây số nhưng có tới 5 trung tâm đăng kiểm ở Hải Dương, Bắc Ninh cùng hoạt động nên số lượng xe phải san sẻ bớt”, lãnh đạo Trung tâm đăng kiểm 99 - 04D cho biết thêm.

Theo tìm hiểu của PV Báo Giao thông, cách trung tâm đăng kiểm này không xa, trên QL18 từ Phố Mới (Quế Võ) đến TX Chí Linh (Hải Dương) có trung tâm đăng kiểm đi vào hoạt động từ năm 2015. Trong 1-2 năm đầu, có thời điểm các trung tâm này chỉ đạt trung bình dưới 10 xe/ngày đến kiểm định.

Cũng đầu tư ở khu vực xa đô thị, Trung tâm đăng kiểm 18-03D (huyện Hải Hậu, Nam Định) sau 3 năm đi vào hoạt động cũng trong tình cảnh vắng xe đến kiểm định. Nguyên nhân do lượng phương tiện trên địa bàn ít, vị trí đặt trung tâm không có các tuyến đường lớn nối với địa phương khác để thu hút xe từ các nơi khác.

Nên đọc

Để dân hưởng lợi từ xã hội hóa đăng kiểm

Ông Trần Việt Hoài, Giám đốc trung tâm này cho biết, trung bình mỗi tháng chỉ có khoảng hơn 20 xe vào kiểm định. “Doanh thu của trung tâm chủ yếu là giá dịch vụ kiểm định phương tiện, mức giá áp dụng toàn quốc nên nhìn vào số lượng xe sẽ biết trung tâm nào hiệu quả hay không. Phương án đầu tư, lỗ lãi thế nào còn tùy mức độ đầu tư, nhân lực và thời gian đầu tư”, ông Hoài nói và không tiết lộ về việc cân đối thu chi của đơn vị, nhưng cho biết số lượng xe đến kiểm định như trên là rất thấp.

Tại tỉnh Phú Thọ, Trung tâm đăng kiểm 19-02D (TX Phú Thọ) đã hoạt động được hơn một năm, nhưng đến nay cũng trung bình đạt khoảng 20 xe/ngày nên mới đưa vào vận hành 1/2 dây chuyền kiểm định. “Thông thường các trung tâm đăng kiểm phải đạt sản lượng từ khoảng 50 xe/ngày mới hiệu quả”, đại diện trung tâm cho biết.

Kiểm định phương tiện tại Trung tâm đăng kiểm 14-01D Quảng Ninh

Vẫn nơi thừa, chỗ thiếu

Theo ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới Cục Đăng kiểm VN, thông thường một trung tâm đăng kiểm phải đạt ít nhất 35 xe/ngày mới cơ bản đủ chi phí vận hành. Trên thực tế, có những trung tâm đăng kiểm sau 2-3 năm hoạt động chỉ có trên dưới 20 xe/ngày nên doanh thu thấp, thậm chí đã có doanh nghiệp bị lỗ.

“Có trung tâm ở Sóc Trăng trong thời gian dài thu không đủ bù chi nên đề nghị được chuyển về gần thành phố để cải thiện tình hình”, ông Hệ nêu ví dụ và cho biết thêm, cách đây vài năm, 2 trung tâm ở TP HCM đã giải thể vì hoạt động không hiệu quả.

Cục Đăng kiểm VN cho biết, toàn quốc hiện có 130 đơn vị đăng kiểm, với 158 địa điểm kiểm định. Trong đó, 76 trung tâm và chi nhánh được doanh nghiệp đầu tư theo hình thức xã hội hóa đang hoạt động; 12 trung tâm khác đang trong quá trình xây dựng.

Đề cập lý do khiến trong 2-3 năm qua nhiều trung tâm đăng kiểm ra đời, theo lãnh đạo một số doanh nghiệp đầu tư, hoạt động kiểm định tuy không có lãi nhanh nhưng giá dịch vụ ổn định, khách hàng tự tìm đến, không bị nợ đọng.

Tuy vậy, thực tế cho thấy không ít đơn vị gặp khó khăn do số lượng trung tâm đăng kiểm mọc lên nhanh hoặc số lượng phương tiện trên địa bàn tăng chậm. “Phần lớn ôtô tập trung ở các thành phố, đô thị nên xu hướng chung đầu tư các trung tâm đăng kiểm ở đô thị, thành phố, còn các vùng xa sẽ ít được đầu tư. Bởi đầu tư nơi xa đô thị có ít xe, cũng không được ưu đãi gì”, ông Trần Minh Lượng, Phó giám đốc Trung tâm đăng kiểm 19-02D nêu vấn đề.

Đại diện Cục Đăng kiểm VN cho biết, xu hướng đầu tư của các trung tâm là về gần thành phố, trung tâm đô thị, thay vì ở địa bàn chưa có trung tâm. Chẳng hạn gần đây, doanh nghiệp đầu tư trung tâm ở huyện Cao Lộc, Lạng Sơn đề nghị được thay đổi địa điểm xây dựng về gần TP Lạng Sơn, trong khi chính doanh nghiệp này cũng đã có một trung tâm ở thành phố.

Thực tế trên cho thấy, việc xã hội hóa đầu tư chưa giúp các doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện ở vùng xa đô thị hưởng lợi, họ vẫn phải đi xa để đến trung tâm đăng kiểm. “Đầu tư ở các vùng huyện xa gặp nhiều khó khăn nhưng không có cơ chế, chính sách ưu đãi. Sắp tới bỏ quy hoạch trung tâm đăng kiểm sẽ rất tốt, giúp khuyến khích đầu tư, cạnh tranh, nhưng cũng nên tính đến việc ưu đãi đầu tư ở vùng xa trung tâm để người dân được hưởng lợi”, ông Trần Minh Lượng đề xuất.

Có thể đề xuất nâng chế tài xử lý xe "trốn" đăng kiểm