Nhìn lại cú "trượt dài" của Nhựa Rạng Đông

Công ty Cổ phần Rạng Đông Holding (HoSE: RDP) vừa có văn bản giải trình về việc chậm trễ trong công bố báo cáo tài chính quý IV/2024 và báo cáo quản trị doanh nghiệp năm 2024.

Theo báo cáo, từ nửa cuối năm 2024 đến nay, tình hình tài chính của Rạng Đông Holding gặp nhiều trở ngại, dẫn đến việc bị phân loại vào nhóm nợ xấu cao hơn trong hệ thống tín dụng quốc gia.

Hiện tại, toàn bộ các công ty con, công ty liên kết và công ty mẹ đều đã dừng hoạt động. Phần lớn nhân sự đã nghỉ việc, khiến doanh nghiệp không thể thu thập đủ dữ liệu để lập báo cáo tài chính cũng như báo cáo quản trị theo đúng thời hạn.

Bên cạnh đó, đơn vị kiểm toán từng ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính năm 2024 đã thông báo thanh lý hợp đồng, dẫn đến việc kiểm toán không thể tiếp tục thực hiện. Kế toán trưởng, người mới tiếp nhận công việc từ tháng 12 năm ngoái, cũng gặp nhiều trở ngại trong quá trình tổng hợp và theo dõi dữ liệu tài chính.

"Với những khó khăn nêu trên, việc công bố các báo cáo theo quy định là điều không thể thực hiện đối với công ty chúng tôi", RDP thừa nhận trong văn bản gửi HoSE, đồng thời cam kết sẽ tuân thủ các chế tài theo quy định pháp luật.

Gần đây, Rạng Đông Holding cũng đã công bố thông tin về việc toàn bộ 5 thành viên Hội đồng Quản trị (HĐQT) đồng loạt nộp đơn xin từ nhiệm.

Cụ thể, Chủ tịch HĐQT Hồ Đức Lam cùng các thành viên Bùi Đắc Thiện, Hồ Đức Dũng (con trai ông Lam), Nguyễn Trần Vinh và Hồ Văn Tuyên đều gửi đơn xin rút khỏi vị trí hiện tại.

Trong đơn từ nhiệm, ông Lam cho biết, không thể tiếp tục đảm nhiệm chức vụ vì lý do cá nhân. Các thành viên còn lại cũng đưa ra lý do tương tự hoặc cho biết không thể thu xếp thời gian để tiếp tục công việc.

Trước đó, vào tháng 1, Tòa án Nhân dân TP.HCM đã thông báo thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đối với Rạng Đông Holding. Đơn này do Công ty Cổ phần Rạng Đông Films – công ty con mà RDP sở hữu 97,7% vốn – đứng ra gửi.

Đến ngày 24/1, tòa án đã chính thức thông báo quyết định mở thủ tục phá sản, với văn bản xác nhận do ông Bùi Đắc Thiện đại diện công ty ký.

Vì sao thương hiệu Nhựa Rạng Đông sụp đổ?

Rạng Đông Holding, thành lập sau năm 1975, từng giữ vị thế là một trong những doanh nghiệp nhựa lớn nhất Việt Nam.

Tuy nhiên, công ty bắt đầu rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng sau khi Tòa án Nhân dân Cấp cao tại TP.HCM ra phán quyết buộc Rạng Đông phải thanh toán cho Sojitz Pla-net Corporation khoản tiền gốc 156,9 tỷ đồng, kèm theo chi phí pháp lý, phí hành chính và lãi chậm trả.

Nguồn cơn vụ việc xuất phát từ năm 2017 khi Rạng Đông ký hợp đồng chuyển nhượng 20% cổ phần tại CTCP Nhựa Rạng Đông Long An (RLP) cho Sojitz với giá trị 174,4 tỷ đồng. Đối tác Nhật Bản đã thanh toán trước 90% hợp đồng (tương đương 156,9 tỷ đồng). Tuy nhiên, đến năm 2020, Sojitz đơn phương chấm dứt giao dịch, làm nảy sinh tranh chấp liên quan đến việc hoàn trả số tiền này và các chi phí phát sinh. Vụ kiện sau đó được đưa lên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Singapore (SIAC).

Năm 2022, SIAC ra phán quyết buộc Rạng Đông phải thanh toán số tiền trên. Sojitz sau đó yêu cầu Tòa án TP.HCM công nhận và thi hành phán quyết này. Ban đầu, vào đầu năm 2023, Tòa án TP.HCM từ chối công nhận, nhưng sau khi Sojitz kháng cáo, đến tháng 8/2023, tòa đã ra quyết định chấp thuận.

Tác động từ vụ kiện khiến báo cáo tài chính hợp nhất soát xét năm 2023 của Rạng Đông ghi nhận khoản lỗ 147 tỷ đồng, trái ngược hoàn toàn với mức lãi 26 tỷ đồng theo báo cáo tự lập trước đó. Lỗ lũy kế của công ty theo đó tăng lên 206 tỷ đồng.

Ngoài ra, tình trạng mất cân đối tài chính càng nghiêm trọng hơn khi nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn.

Trước tình hình này, ban lãnh đạo Rạng Đông Holding đã vạch ra kế hoạch tài chính cho năm tới, bao gồm việc thanh lý các khoản đầu tư tài chính, thu hồi công nợ, đẩy mạnh doanh thu, làm việc với ngân hàng để gia tăng hạn mức tín dụng, đồng thời thương lượng với đối tác nhằm tái cơ cấu lịch thanh toán các khoản nợ.

Ngoài ra, công ty cũng nhận được cam kết hỗ trợ tài chính từ cổ đông lớn, kỳ vọng có thể giúp cải thiện khả năng thanh toán trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, theo báo cáo tài chính bán niên chưa kiểm toán, tình trạng tài chính của doanh nghiệp vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện. Nợ ngắn hạn tiếp tục cao hơn tài sản ngắn hạn, với tổng dư nợ vay đạt 1.232 tỷ đồng, gấp 4,4 lần vốn chủ sở hữu.

Nhựa Rạng Đông kinh doanh ra sao trước khi dừng hoạt động?

Trong giai đoạn từ 2013 đến 2022, ngoại trừ năm 2017, Rạng Đông Holding liên tục duy trì hoạt động kinh doanh có lãi. 

Đặc biệt, năm 2019 đánh dấu thời kỳ hoàng kim khi công ty đạt lợi nhuận cao nhất lên tới 70 tỷ đồng. Đây cũng là thời điểm Rạng Đông chuyển đổi mô hình hoạt động sang holding, mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực mới như bất động sản và khu công nghiệp nhằm đa dạng hóa nguồn thu và tận dụng cơ hội phát triển.

Tuy nhiên, sau giai đoạn tăng trưởng, doanh nghiệp bắt đầu đối mặt với nhiều khó khăn về tài chính. 

Bước sang năm 2023, Nhựa Rạng Đông ghi nhận khoản lỗ ròng gần 150 tỷ đồng, khiến lỗ lũy kế tính đến cuối năm lên mức 205,7 tỷ đồng. Nợ phải trả cũng tăng lên 1.800 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn đã vượt tài sản ngắn hạn gần 122 tỷ đồng, gây áp lực lớn lên dòng tiền và khả năng thanh toán của công ty.

Trước thực trạng tài chính ngày càng xấu đi, đơn vị kiểm toán đã bày tỏ lo ngại về khả năng hoạt động liên tục của Rạng Đông Holding. Không chỉ gặp khó khăn về dòng tiền, công ty còn chịu áp lực pháp lý từ các vụ kiện tụng. 

Đáng chú ý, trong năm 2023, Rạng Đông phải bồi thường cho Sojitz, một đối tác chiến lược trước đây, sau khi thua kiện. Khoản bồi thường này còn kèm theo lãi suất 10%/năm và các chi phí pháp lý khác, khiến gánh nặng tài chính của công ty càng thêm nặng nề.

Bước sang năm 2024, tình hình không có dấu hiệu cải thiện. Trong 6 tháng đầu năm, công ty tiếp tục báo lỗ 64,5 tỷ đồng, nâng lỗ lũy kế tính đến cuối tháng 6/2024 lên hơn 266 tỷ đồng. Đồng thời, tổng nợ phải trả của công ty vẫn ở mức cao, đạt 1.716 tỷ đồng, trong đó nợ vay tài chính ngắn hạn và dài hạn lên tới hơn 1.200 tỷ đồng.

Việc nợ phải trả duy trì ở mức cao trong khi doanh thu suy giảm khiến Rạng Đông Holding rơi vào tình thế khó khăn. Các khoản vay đến hạn, áp lực thanh toán nợ gia tăng nhưng công ty chưa tìm được giải pháp tài chính hiệu quả.

Kết quả, thương hiệu Nhựa Rạng Đông một thời rơi vào khủng hoảng và phải chấm dứt hoạt động, phần lớn nhân viên nghỉ việc.