Nhờ cấm ô tô, một thành phố Tây Ban Nha 14 năm không có tai nạn

Giảm ô nhiễm, tai nạn 

Đó chính là Pontevedra - một thành phố ven biển tại Tây Ban Nha.

Pontevedra hiện dẫn đầu khu vực châu Âu nói riêng và thế giới nói chung  trong cuộc cách mạng tái thiết kế đô thị để ưu tiên người đi bộ và giảm thiểu sự phụ thuộc vào ô tô.

Đi bộ theo các con đường ở Pontevedra, người ta không nghe thấy tiếng động cơ ồn ào, hay tiếng còi báo, thay vào đó là tiếng người nói cười, hay tiếng chim ríu rít.

Thị trưởng Miguel Fernández Lores đã bắt đầu hạn chế ô tô lưu thông vào nội đô của Pontevedra từ năm 1999 khi ông Lores trở thành thị trưởng thành phố Galicia từ năm 1999. 

Triết lý của ông rất đơn giản: Sở hữu một chiếc xe hơi không cho bạn quyền chiếm không gian công cộng. Từ đó, thành phố này đã trải qua một quá trình phát triển đáng kể.

"Trước khi tôi là thị trưởng, mỗi ngày khoảng 14.000 ô tô lưu thông qua con phố này. Số lượng xe hàng ngày thậm chí còn nhiều hơn cư dân sống tại đây", thị trưởng Lores nhớ lại.

Quay trở lại quá khứ, thời điểm Pontevedra còn chưa cấm ô tô, lượng xe lưu thông mỗi ngày quá lớn dẫn tới ô nhiễm không khí nghiêm trọng, thậm chí còn cao hơn ở Paris. 

Nhưng đến nay, mọi thứ đã thay đổi. Ô nhiễm không khí giảm 70% kể từ năm 2013. Thành phố cũng ghi nhận không có tai nạn chết người vì giao thông từ năm 2009.

Hiện trong trung tâm thành phố, 70% hoạt động di chuyển là đi bộ. Bên ngoài ngoại ô thành phố có các bãi gửi xe ngầm cỡ lớn, thay thế cho bãi đỗ trên đường. 

Muốn vào trung tâm thành phố, người dân phải gửi xe phía ngoài. Thậm chí ngay tại vùng ngoại ô, người tham gia giao thông cũng không lái xe vượt quá tốc độ 30km/h. Từ bãi đỗ xe đi bộ vào trung tâm thành phố chỉ mất khoảng 10 phút.

Từ phản đối đến hài lòng 

Ban đầu, lệnh cấm xe của thị trưởng Lores ban đầu vấp phải nhiều sự phản đối kịch liệt từ hàng trăm doanh nghiệp.

Pontevedra cũng đối diện với nhiều ý kiến trái chiều, nhưng đến nay, phần lớn người dân hài lòng với cuộc sống không ô tô.

3/4 người dân dùng ô tô trước kia, đến nay chuyển sang đi xe đạp hoặc đi bộ. Trung tâm thành phố đón nhận thêm 12.000 cư dân mới.

Cho tới nay ông Lores, thị trưởng 69 tuổi, đã giữ vững tư tưởng của mình qua bảy nhiệm kỳ, trở thành một trong những người giữ chức thị trưởng lâu nhất Tây Ban Nha. 

Thành công của Pontevedra không chỉ về việc giành lại đường phố cho người đi bộ mà còn là về sự hòa hợp giữa việc giữ lại không gian cho ô tô và tạo ra một môi trường sống thân thiện với con người.

Điều này đã thúc đẩy sự phát triển dân số, làm tăng giá trị bất động sản và làm thay đổi cả cách mọi người di chuyển trong thành phố. Hơn 90% cư dân Pontevedra hiện nay sử dụng phương tiện đi bộ, xe đạp, hoặc xe tay ga, chứng minh rằng sự chuyển đổi này không chỉ mang lại lợi ích môi trường mà còn tạo ra một cộng đồng thịnh vượng và đáng sống.

Trong tương lai, Pontevedra tiếp tục kế hoạch cải thiện đô thị, với việc xem xét lại các con đường đã được sửa chữa để đảm bảo tính hiệu quả và sự hài hòa giữa các phương tiện giao thông và không gian công cộng. 

Thị trưởng Lores hy vọng rằng thành công của Pontevedra sẽ là nguồn cảm hứng cho nhiều thành phố khác trên thế giới về cách họ có thể tái thiết kế đô thị để hỗ trợ người đi bộ và tạo nên những thành phố đáng sống.