Những đại án kinh tế, tham nhũng rúng động năm 2022

Đại án Việt Á khiến 3 Ủy viên Trung ương vướng lao lý

Ngày 17/12/2021, Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á và Phạm Duy Tiến, Giám đốc CDC Hải Dương bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Sang năm 2022, liên quan vụ án Việt Á, Cơ quan điều tra Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Công an các tỉnh thành đã khởi tố trên 100 bị can, trong đó có 3 ủy viên Trung ương Đảng, gồm các ông: Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Y tế; Chu Ngọc Anh, cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội và Phạm Xuân Thăng, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương. Hàng loạt lãnh đạo cấp sở, nhân viên y tế của ít nhất 24 tỉnh, thành phố cũng nằm trong số những người bị khởi tố.

Công ty Việt Á do Phan Quốc Việt thành lập, giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc. Tháng 4/2020, công ty này được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành kit xét nghiệm Covid-19.

Việt và các thuộc cấp đã lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu xét nghiệm Covid-19 của người dân, lợi dụng việc sản phẩm kit xét nghiệm Covid-19 nằm trong danh mục được áp dụng chỉ định thầu rút gọn... để chủ động cung ứng trước các sản phẩm y tế cho các bệnh viện, CDC các tỉnh thành.

Phan Quốc Việt thông đồng với lãnh đạo các đơn vị trên hợp thức hóa hồ sơ chỉ định thầu để hoàn thiện các giấy tờ, hợp đồng, thanh quyết toán cho Công ty Việt Á theo giá công ty đưa ra, cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Bộ Công an cho biết, Công ty Việt Á thu lời khoảng 4.000 tỷ đồng và chi ra hơn 800 tỷ đồng để "bôi trơn" cho lãnh đạo các bệnh viện, CDC các tỉnh, thành.

Chuyến bay giải cứu

Ngày 27/1/2022, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 cán bộ Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) về tội "Nhận hối lộ", trong đó có Cục trưởng Nguyễn Thị Hương Lan, Phó Cục trưởng Đỗ Hoàng Tùng.

Ngày 14/4, Bộ Công an tiếp tục khởi tố ông Tô Anh Dũng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao cùng 2 cán bộ khác tại Bộ Y tế và Bộ Công an về tội "Nhận hối lộ".

Từ ngày 6/5 đến 25/7, Bộ Công an khởi tố thêm 8 người, trong đó có 3 lãnh đạo doanh nghiệp và 5 cán bộ, nguyên cán bộ Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ, Bộ GTVT và Bộ Y tế.

Trong nửa cuối năm 2022, vụ án chuyến bay giải cứu được tiếp tục được điều tra mở rộng và khiến 19 người khác vướng vòng lao lý, trong đó có Nguyễn Quang Linh, Trợ lý Phó Thủ tướng; Nguyễn Thanh Hải, Vụ trưởng Vụ Quan hệ quốc tế, Văn phòng Chính phủ; các cán bộ, nguyên cán bộ tại các lãnh sự quán Việt Nam ở Osaka (Nhật Bản), Angola, Nga.

Theo Bộ Công an, mỗi chuyến bay giải cứu sau khi trừ các chi phí có thể đem lại số tiền lợi nhuận cho các bị can đến vài tỷ đồng.

Cú lừa hơn 8.000 tỷ đồng của Tân Hoàng Minh

Ngày 5/4/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với 7 người trong vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh và các tổ chức, đơn vị có liên quan.

Những người bị khởi tố có ông Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh và Đỗ Hoàng Việt, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh (con trai bị can Đỗ Anh Dũng).

Theo Bộ Công an, Tập đoàn Tân Hoàng Minh có nhiều hành vi vi phạm pháp luật trong việc phát hành trái phiếu, huy động tiền của nhà đầu tư, các công ty thành viên thuộc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh.

Kết quả điều tra xác định, trong thời gian từ tháng 7/2021 đến tháng 3/2022, ông Đỗ Anh Dũng và các cá nhân tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh đã có hành vi gian dối, sử dụng 3 công ty thành viên gồm Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty CP Đầu tư và Dịch vụ Khách sạn Soleil, Công ty CP Cung điện Mùa Đông và các công ty liên quan, phát hành 9 đợt trái phiếu trái quy định pháp luật, tổng trị giá 10.300 tỷ đồng, để huy động tiền của nhà đầu tư nhưng không sử dụng vào các hoạt động kinh doanh theo hồ sơ phát hành trái phiếu.

Từ thủ đoạn trên, ông Đỗ Anh Dũng cùng đồng phạm đã lừa đảo, chiếm đoạt hơn 8.000 tỷ của hơn 6.000 nhà đầu tư.

Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết thao túng giá cổ phiếu

Ngày 29/3/2022, Cơ quan điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Trịnh Văn Quyết (khi đó là Chủ tịch Tập đoàn FLC) cùng các cá nhân thuộc tập đoàn FLC, Công ty Cổ phần Chứng khoán BOS và các công ty liên quan về hành vi "Thao túng thị trường chứng khoán", "Che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán".

Theo kết quả điều tra ban đầu, từ ngày 1/9/2016 - 10/1/2022, Quyết chỉ đạo em gái Trịnh Thị Minh Huế (là nhân viên Ban Kế toán, Công ty CP Tập đoàn FLC), liên hệ với các cá nhân có quan hệ họ hàng với gia đình, người thân thành lập khoảng 20 công ty; đồng thời mượn, sử dụng CMND của 26 người thân mở tổng cộng 450 tài khoản chứng khoán.

Bị can Huế và các tài khoản lập ra thông đồng với nhau, liên tục mua bán chứng khoán khớp chéo; mua bán với khối lượng lớn, chi phối thị trường vào thời điểm mở cửa, đóng cửa; đặt lệnh mua/bán sau đó hủy lệnh… nhằm tạo ra cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán đối với 6 mã chứng khoán. Từ đó, các đối tượng thu lợi bất chính và gây thiệt hại cho nhà đầu tư.

Ngày 25/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an tiếp tục khởi tố ông Trịnh Văn Quyết và các cá nhân có liên quan về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Theo Bộ Công an, từ năm 2014-2016, ông Quyết và đồng phạm làm thủ tục tăng vốn điều lệ khống từ 1,5 tỷ đồng lên 4.300 tỷ đồng, tương ứng với 430 triệu cổ phần của Công ty CP Xây dựng Faros và khi được niêm yết 430 triệu cổ phiếu ROS trên sàn chứng khoán đã bán, chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư.

Bước đầu, cơ quan điều tra xác định, tính đến ngày 24/02/2021, Quyết đã chỉ đạo Huế bán toàn bộ cổ phiếu ROS mang tên ông ta và cổ phiếu ROS mang tên 5 cá nhân khác (do Quyết nhờ đứng tên), thu được tổng cộng 6.412 tỷ đồng và rút tiền mặt để chiếm đoạt.

Đại án AIC khiến cựu Bí thư, Chủ tịch tỉnh Đồng Nai bị khởi tố

Ngày 29/4/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty AIC) về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng". Bị can được xác định bỏ trốn và đang bị truy nã.

Đến ngày 19/10, ông Đinh Quốc Thái (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai) và ông Trần Đình Thành (cựu Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai) bị Bộ Công an khởi tố, bắt tạm giam về hành vi "Nhận hối lộ".

Theo kết luận điều tra, năm 2003, Nhàn đã có quan hệ quen biết vớiTrần Đình Thành khi đó đang là Phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai, nên khi tỉnh này phê duyệt Dự án Đầu tư xây dựng Bệnh viện Đồng Nai, Nhàn gặp và nhờ Thành quan tâm, tạo điều kiện cho công ty tham gia các dự án của tỉnh.

Sau đó, Nhàn đã nhiều lần gặp gỡ ông Thành, ông Đinh Quốc Thái (khi đang là Phó Chủ tịch tỉnh), bà Bồ Ngọc Thu (Giám đốc Sở Kế hoạch và đầu tư) để đưa số tiền hối lộ 43,8 tỷ đồng.

Đầu năm 2013, khi Bệnh viện Đồng Nai được UBND tỉnh chấp thuận cho thuê đơn vị tư vấn để điều chỉnh danh mục thiết bị y tế chuyên môn phù hợp với tình hình thực tế, Nhàn chỉ đạo nhiều thuộc cấp thông đồng, móc ngoặc với chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn, các công ty "quân xanh" để đảm bảo cho AIC được trúng thầu.

Kết quả, Công ty AIC trúng 16 gói thầu trang thiết bị y tế và xây lắp (2 gói thầu xây lắp và 14/17 gói thầu thiết bị) tại Dự án với tổng số tiền gần 666 tỷ đồng, qua đó hưởng lợi trái pháp luật hơn 148 tỷ đồng, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước.

Đại án Vạn Thịnh Phát

Ngày 7/10/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 3 bị can (Trương Huệ Vân, Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn quản lý Bất động sản Windsor; Nguyễn Phương Hồng là Trợ lý Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; và Hồ Bửu Phương cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP Chứng khoán Tân Việt, cựu Phó Tổng Giám đốc phụ trách tài chính Công ty CP Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) đồng phạm về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", để điều tra về những sai phạm tại Công ty CP Tập đoàn Đầu tư An Đông và các tổ chức, đơn vị có liên quan.

Theo Bộ Công an, các đối tượng trên đã có hành vi gian dối trong việc phát hành, mua bán trái phiếu trái quy định pháp luật để chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng của người dân trong thời gian năm 2018 - 2019.

Trong quá trình điều tra vụ án, có 762 công ty nằm trong diện bị "đóng băng" tài sản do thuộc sở hữu của các bị can, cá nhân, công ty có liên quan. Đến nay, có 14 bị can, cá nhân được xác định có liên quan đến vụ án.

Về cá nhân bà Trương Mỹ Lan, người phụ nữ này đã sáng lập Tập đoàn Vạn Thịnh Phát năm 1991. Đây là một trong những doanh nghiệp bất động sản sở hữu nhiều khu đất vàng tại TP.HCM. Trong đó, dự án biểu tượng của Vạn Thịnh Phát là tòa nhà Times Square với 2 mặt tiền Nguyễn Huệ - Đồng Khởi (TP.HCM).

Chùm ảnh: Siết chặt an ninh phiên xử đại án buôn lậu gần 200 triệu lít xăng