Ông Obama thăm Cuba để xóa nốt những nghi ngại nội bộ

Biểu ngữ "Chào mừng bạn đến với Cuba" có in hình Tổng thống Mỹ Barack Obamavà Chủ tịch Raul Castro nhân chuyến thăm lịch sử

Sau 88 năm, đây sẽ là chuyến thăm thứ hai của một Tổng thống Mỹ tới Cuba, sau chuyến đi của Tổng thống Calvin Coolidge năm 1928.

Vẫn thúc đẩy kể cả khi hết nhiệm kỳ

Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Ben Rhodes cho biết: “Tổng thống Obama sẽ hội đàm với Chủ tịch Raul Castro vào ngày 21/3 tại La Habana. Đây sẽ là cơ hội để chúng ta đánh giá những tiến triển đã đạt được trong quá trình bình thường hóa quan hệ”. Dự kiến, trong cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về các lĩnh vực mà cả hai chính phủ có thể xúc tiến hợp tác.

Dự kiến, ông Obama có bài diễn văn tại nhà hát lớn Gran Teatro Alicia Alonso về tương lai quan hệ hai nước, đề cập đến nhân quyền tuy nhiên ông Rhodes khẳng định, Mỹ không có ý định thay đổi chế độ tại Cuba. Theo ông Rhodes, Tổng thống Obama muốn thúc đẩy hợp tác trên lĩnh vực thương mại thông qua chuyến đi này để tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước không thể đảo ngược, ngay cả sau khi ông hết nhiệm kỳ và lệnh bãi bỏ hoàn toàn cấm vận không được Quốc hội Mỹ thông qua.

Đã có nhiều tín hiệu tích cực trong quan hệ song phương ngay trước thềm chuyến thăm. Tuần trước, Mỹ gỡ bỏ một số hạn chế về đi lại, cho phép Cuba tiếp cận dễ dàng hơn các thực thể tài chính của Mỹ và dỡ bỏ những hạn chế đối với việc sử dụng đồng USD trong các giao dịch tại Cuba. Các biện pháp nới lỏng về thương mại và đi lại cũng cho phép người dân Cuba mở tài khoản ngân hàng ở Mỹ và những người Cuba sống ở Mỹ có quyền được hưởng lương cũng như tiền bồi thường.

Về phần mình, “Cuba đang lên kế hoạch loại bỏ thuế đánh vào đồng USD, sau khi Mỹ đã nới lỏng các hạn chế tiền tệ. Tuy nhiên, Cuba sẽ chỉ hành động một khi các biện pháp nới lỏng của Mỹ giúp các giao dịch giữa Mỹ và Cuba thực sự dễ dàng hơn”, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez nói.

Ngoài ra, tuần trước, dịch vụ bưu chính giữa Mỹ và Cuba cũng được nối lại sau gần nửa thế kỷ gián đoạn. Mỹ đã xóa tên Cuba khỏi danh sách những quốc gia không có đủ các biện pháp đảm bảo an ninh tại bến cảng, gỡ bỏ một rào cản lớn đối với hoạt động di chuyển tự do của tàu thuyền tại eo biển Florida. Tất cả tàu thuyền sẽ không còn phải đợi các thành viên của lực lượng tuần duyên Mỹ lên tàu kiểm tra.

Di sản cho người kế nhiệm

Bản thân ông Obama cũng đã có sự chuẩn bị tích cực cho chuyến thăm Cuba của mình bằng cuộc gặp với các lãnh đạo cộng đồng người Mỹ gốc Cuba, bao gồm giới xã hội dân sự, tôn giáo, các công ty tư nhân tại Nhà Trắng ngay trước khi lên đường.         

Giám đốc Viện Xã hội học Mỹ Latinh chi nhánh Chile (FLACSO-Chile) Angel Flisfisch cho rằng: “Chuyến thăm của Tổng thống Obama mang tính tích cực và trong trung hạn sẽ tạo ra một chính sách can dự năng động hơn với Cuba nói riêng và khu vực Mỹ Latinh nói chung. Sự kiện này sẽ tái khẳng định một chính sách hoàn toàn khác biệt của Mỹ, có thể sẽ là một di sản cho bà Hillary Clinton nếu bà được đảng Dân chủ lựa chọn và trở thành người kế nhiệm Tổng thống Obama sau cuộc bầu cử tháng 11 tới. Và nếu các nghị sĩ đảng Dân chủ tại hai viện Quốc hội Mỹ thành công, khả năng lệnh cấm vận, trừng phạt mà Washington áp đặt chống La Habana sẽ sớm được dỡ bỏ”.

Ông Flisfisch cũng tin tưởng những thay đổi trong đường hướng đối ngoại của chính quyền Tổng thống Obama đối với Cuba và khu vực Mỹ Latinh sẽ được chính quyền kế tiếp theo đuổi. Ông đánh giá việc Cuba và Mỹ khôi phục hoàn toàn quan hệ ngoại giao là vô cùng quan trọng vì nó loại bỏ một nguyên nhân gây căng thẳng cho Tây bán cầu.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn với kênh truyền hình CNN, ông Obama nói rằng: “Vào thời điểm hiện tại, chính quyền vẫn chưa giành đủ sự ủng hộ của các nghị sĩ Mỹ để dỡ bỏ lệnh cấm vận áp đặt hơn nửa thế kỷ qua đối với La Habana. Tuy nhiên, xu thế ủng hộ dỡ bỏ lệnh trừng phạt Cuba đang ngày càng nhận được nhiều ý kiến tích cực trong cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa”.

Thực hư Mỹ “chuyển nhầm” tên lửa Hellfire cho Cuba