PCA sẽ ra phán quyết vụ kiện Biển Đông vào ngày 12/7

Một cuộc hội đàm song phương giữa Trung Quốc và Philippines được tổ chức ở Đại lễ đường Nhân dân Trung Hoa. (Ảnh: The Diplomat)

Thông cáo báo chí của Tòa Trọng tài Thường trực tại The Hague (PCA) cho hay, phán quyết về vụ kiện Biển Đông do Philippines khởi xướng, trong đó tố cáo những yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc sẽ được tòa này đưa ra vào ngày Thứ Ba (12/7/2016).

Vụ kiện giữa Cộng hòa Philippines với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (tên chính thức của vụ án) do phía Philippines khởi xướng vào tháng 1/2013, sau hàng loạt những tranh chấp năm 2012 giữa hai bên tại bãi cạn Scarborough ở Biển Đông.  

Đơn của Philippines đề nghị phân xử 3 việc: làm rõ tính pháp lý của đường 9 đoạn, còn gọi là đường lưỡi bò của Trung Quốc ôm lấy một vùng rộng lớn ở Biển Đông; quy chế của những thực thể Trung Quốc chiếm đóng như các bãi cạn và các quyền hàng hải của chúng, và các hoạt động của Trung Quốc trong những nơi Philippines coi là vùng đặc quyền kinh tế của họ.

Các thủ tục tố tụng đã được Tòa Trọng tài Thường trực khởi xướng theo Phụ lục VII của Công ước Liên Hợp Quốc về luật Biển (UNCLOS) và Hiệp ước Chính trị pháp luật hàng hải quốc tế. Cả Trung Quốc và Bắc Kinh đều tham gia UNCLOS và Hiệp ước nói trên, nhưng Bắc Kinh ngang ngược tuyên bố sẽ không chấp nhận phán quyết của tòa Trọng tài, vì cho rằng Tòa không có thẩm quyền giải quyết vụ việc.

Tháng 10/2015, Tòa Trọng tài Thường trực thông báo, họ ủng hộ Philippines trong phiên xét xử sơ thẩm. Tòa cho rằng vụ kiện đã được thực hiện đúng theo UNCLOS và Trung Quốc từ chối tham gia vụ kiện cũng không làm thay đổi được thẩm quyền của Tòa.

Về phần mình, Bắc Kinh không chỉ ngang ngược từ chối tham gia tố tụng, chính phủ Trung Quốc năm 2014 còn ngang ngược công bố yêu sách phi lý về cái gọi là “đường lưỡi bò” trên Biển Đông. Ngày 29/6, từ Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi lớn tiếng tuyên bố: “Về vấn đề lãnh thổ và tranh chấp hàng hải, Trung Quốc không chấp nhận bất cứ sự can thiệp nào từ bên thứ ba và không chấp nhận bất cứ phán quyết nào ràng buộc với Trung Quốc”.

Trung Quốc lại "khua môi múa mép" về Biển Đông?