Phát hiện nhiều cơ sở đóng tàu ở “bến chui”

Tàu đóng không phép tại bãi đất ven tuyến lòng hồ thủy điện Sơn La, địa bàn tỉnh Điện Biên

Trong số hàng nghìn bến thủy không phép đang tồn tại trên toàn quốc, nhiều bến đang được dùng để đóng mới, sửa chữa phương tiện thủy nội địa. Trong khi đó, liên ngành đường thủy vẫn chưa có giải pháp hiệu quả ngăn chặn tình trạng đóng chui phương tiện và bến thủy không phép.

Nhiều kẽ hở trong quản lý

Khảo sát của PV Báo Giao thông dọc sông Hồng từ Hà Nội đến Sơn Tây có hàng chục cơ sở đóng mới, sửa chữa phương tiện thủy. Điều lạ là có những cơ sở hoạt động hàng chục năm nay, nhưng không hề có giấy phép mở bến thủy.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Quang Trung, Trưởng đại diện Cảng vụ đường thủy nội địa (ĐTNĐ) Khu vực II tại Sơn Tây cho biết, chỉ riêng tại phường Phú Thịnh, TX Sơn Tây có 2 cơ sở đóng tàu trọng tải đến hàng nghìn tấn, nhưng bến không có phép hoạt động. Do không có giấy phép nên cảng vụ không được vào kiểm tra, không được thông báo về việc hạ thủy phương tiện, cũng không rõ liệu có sự giám sát của đơn vị đăng kiểm hay không.

“Cơ quan cảng vụ muốn vận động chủ cơ sở thực hiện các thủ tục về bến thủy theo quy định, nhưng khi đến tìm hiểu, chủ cơ sở lánh mặt”, ông Trung nói.

Tương tự, ông Phạm Sỹ Công, Trưởng đại diện cảng vụ ĐTNĐ Khu vực II tại Cống Câu (Hải Dương) cho biết, ven tuyến sông Thái Bình thuộc phạm vi đơn vị quản lý có 7 cơ sở đóng tàu, có khi nằm trong cảng, bến thủy bốc xếp hàng hóa và cũng có cả các cơ sở không phép. “Giờ đóng tàu dùng công nghệ bóng hơi để hạ thủy tàu nên chủ cơ sở đóng tàu chỉ cần bãi đất trống giáp sông là đóng được tàu, chẳng quan tâm đến chuyện xin phép mở bến. Lực lượng cảng vụ không biết phương tiện được đóng mới có sự giám sát của đăng kiểm hay không”, ông Công nói.

Trong khi đó, theo ông Lê Huy Mạo, Giám đốc chi cục Đăng kiểm Hải Hưng, khi đơn vị đăng kiểm nhận được đề nghị kiểm tra của chủ cơ sở đóng tàu sẽ đến kiểm tra, giám sát kỹ thuật. Khi kiểm tra chỉ căn cứ theo các tiêu chuẩn về kỹ thuật, nhân lực, còn không có yêu cầu về giấy tờ khác, trong đó có cả giấy phép mở bến. Trường hợp cơ sở đóng tàu không đề nghị kiểm tra phương tiện đang đóng hoặc đóng tại bến bãi không phép, cơ quan đăng kiểm cũng không thể biết được.

Cùng đó, ông cũng cho biết, thi thoảng vẫn xảy ra trường hợp phương tiện loại nhỏ, khoảng dưới 200 tấn được đóng mới nhưng không có sự giám sát của đăng kiểm.

Liên ngành cần phối hợp chặt

Ông Phạm Sỹ Công cho rằng, để xử lý tình trạng phương tiện thủy không đăng ký, đăng kiểm và cảng, bến thủy không phép, cần có sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả hơn của các cơ quan liên ngành. Trong đó, các trường hợp cơ sở đóng tàu tại bến không phép hoạt động, đơn vị đăng kiểm từ chối kiểm định và thông báo cho cơ quan quản lý đường thủy biết và ngược lại.

Tuy nhiên theo ông Nguyễn Văn Hồi, Phó phòng Tàu sông, Cục Đăng kiểm VN, trong quá trình giám sát đóng phương tiện, đơn vị đăng kiểm chỉ giám sát về mặt an toàn kỹ thuật phương tiện theo đúng quy chuẩn, không có chức năng kiểm tra về giấy phép hoạt động cảng, bến thủy.

Ông Hồi cũng cho biết, năm 2009 toàn quốc có 722 cơ sở đóng mới, sửa chữa phương tiện còn đến nay chưa có số liệu khảo sát sự biến động. Để quản lý chặt hơn hoạt động này, Bộ GTVT đã ban hành “quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cơ sở đóng mới, sửa chữa, hoán cải, phục hồi phương tiện thủy”, có hiệu lực thi hành từ 1/5/2016. Theo đó, quy chuẩn này chia thành 4 loại cơ sở, với lộ trình đến 1/5/2020, các cơ sở phải thỏa mãn tất cả các yêu cầu về năng lực cơ sở vật chất, trình độ nhân lực. Trường hợp cơ sở thành lập sau ngày 1/5/2016 phải đáp ứng đủ các điều kiện theo quy chuẩn mới được hoạt động trong lĩnh vực đóng mới, sửa chữa phương tiện.

Bộ trưởng sẽ tặng bằng khen nhà máy đóng tàu làm ăn có lãi