Phạt nặng, dẹp bảo kê mới hết xe quá tải

Tài xế chốt cửa bỏ đi, không hợp tác; nhiều tuyến đường vốn là điểm nóng xe quá tải trước đây giờ vắng đến lạ thường; nhiều đội “chim lợn” táo tợn bám theo các tổ CSGT để mật báo mọi di biến động cho xe quá tải trốn tránh sự kiểm tra; những cú điện thoại cầu cứu của các tài xế khi bị dừng xe…

Đó là thực tế trong những ngày qua, khi lực lượng CSGT toàn quốc triển khai thực hiện cao điểm xử lý các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông, trong đó có hành vi chở quá tải.

Theo đó, xe vi phạm sẽ phải hạ tải, cắt thùng xe. Tài xế chống đối kiểm tra, cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng, sẽ bị xử lý về hành vi chống người thi hành công vụ, hoặc gây rối trật tự công cộng.

Chưa đầy 1 tuần, đã có hàng nghìn xe chở quá tải, vi phạm kích thước thành thùng bị xử lý. Nhiều nơi, CSGT tiến hành cắt thành thùng xe ngay trên đường.

Thực tế này một lần nữa cho thấy xe chở quá tải nhức nhối đến mức nào. Và nó cũng cho thấy, một khi lực lượng chức năng vào cuộc quyết liệt thì xe quá tải không dám lộng hành.

Song thực tế đó cũng khiến nhiều người không khỏi nghi ngại, nếu như hết cao điểm (từ 20/6 đến hết 20/9), liệu mọi chuyện có lại diễn ra như trước?

Bởi không phải đến bây giờ mới có cao điểm xử lý xe quá tải, mà gần như năm nào cũng có. Tuy nhiên, sau các đợt cao điểm, xe quá tải vẫn có dấu hiệu gia tăng, diễn biến phức tạp.

Nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng xe quá tải đã được chỉ ra từ lâu. Trước hết là có sự bảo kê, bao che của lực lượng chức năng.

Thời gian qua, đã có không ít cán bộ bị cách chức, xử án tù vì làm ngơ cho xe quá tải (thường là những đoàn xe có gắn logo nhận diện riêng, hay được gọi là “xe vua”).

Với người dân đi xe máy lấn làn, hay xe ô tô thiếu tem đăng kiểm, vốn để phát hiện không dễ, nhưng lực lượng thực thi công vụ đều phát hiện và xử lý kịp thời. Vậy nhưng với những chiếc xe có thùng cao hơn 2 mét, chạy công khai giữa ban ngày thì dường như không ai trông thấy (?)

Điển hình nhất là gần đây, khi thực hiện loạt bài điều tra xe chở đất tại một dự án bất động sản ở Thủ Đức, TP.HCM, nhóm PV Báo Giao thông ghi nhận đoàn xe “vua” rầm rập chạy nhưng không hề thấy bóng dáng lực lượng chức năng ở đâu. Hoạt động chở đất có dấu hiệu quá tải diễn ra ngay giữa TP Thủ Đức mà còn như vậy, thì thử hỏi trên các tuyến đường ngoại ô sẽ còn nhức nhối đến nhường nào?

Nguyên nhân kế tiếp, được nhiều chuyên gia cho rằng các chế tài hiện chưa đủ sức răn đe.

Hiện nay việc xử phạt tài xế và chủ xe quá tải căn cứ theo Nghị định 123/2021. Tương ứng với ba mức chở quá tải 10-20%, 20-50% và trên 50% thì có các mức phạt 4-6 triệu, 13-15 triệu, 40-50 triệu đồng. Chủ phương tiện bị phạt 18-75 triệu đồng đối với cá nhân và 36-150 triệu đồng đối với tổ chức. Nếu xe chở quá tải mức cao nhất thì tài xế và chủ xe là cá nhân bị phạt đến 125 triệu đồng.

Dù mức phạt tiền đã tăng lên so với Nghị định 100/2019, song thời gian tước giấy phép lái xe quá tải còn ngắn, tối đa 3 tháng. Vì thế, có ý kiến cho rằng cần tăng thời gian này đến 24 tháng. Bởi một khi bị mất quyền hành nghề đến 2 năm, chắc chắn các tài xế và chủ doanh nghiệp cũng sẽ e ngại.

Vì vậy, ngoài việc tăng cường kiểm soát xe quá tải ngay từ nguồn hàng, trang bị đầy đủ thiết bị cân tải trọng, thiết bị ghi hình, đo chiều cao cho lực lượng chức năng, cần tăng thêm mức phạt làm sao đủ sức răn đe, tài xế và doanh nghiệp chỉ cần nghĩ đến mức phạt là không dám có ý định chở quá tải nữa.

Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để làm rõ ai, đơn vị nào đứng sau bảo kê, tiếp tay cho xe quá tải.

Bởi chừng nào còn được bảo kê, chừng đó vấn nạn xe quá tải sẽ không thể được giải quyết triệt để. Mức phạt có tăng đến bao nhiêu đi nữa cũng chẳng có ý nghĩa gì nếu như nạn bảo kê, chống lưng còn tồn tại. Để rồi sau mỗi đợt cao điểm, mọi chuyện lại… đâu vào đó.

Vụ chồng bỏ xe ở cầu Thăng Long rồi mất tích bí ẩn: Các camera ghi lại gì?