Phó thủ tướng: Dứt khoát hết tháng 11 không còn tàu cá "ba không"

Ngày 17/10, tại tỉnh Cà Mau, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU chủ trì buổi làm việc về công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Tháng 11/2024 không để còn tàu cá "ba không"

Phát biểu tại cuộc họp, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương thống nhất nhận thức, việc thực hiện các biện pháp nhằm gỡ "thẻ vàng" IUU không chỉ để tham gia thị trường châu Âu, mà còn phát triển ngành thủy sản bền vững, bảo đảm lợi ích, sinh kế lâu dài.

"Bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho ngư dân, đồng thời thực hiện chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước", Phó thủ tướng yêu cầu.

Phó thủ tướng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) làm rõ những tồn tại, yếu kém, nguyên nhân, nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trước mắt đánh bắt trái phép ở vùng biển nước ngoài, không khai báo.

"Trong tháng 11/2024, các địa phương phải hoàn thành việc đăng ký, quản lý 100% số tàu cá tại địa bàn, dứt khoát không để còn tàu cá 'ba không'", Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Phó thủ tướng cũng giao Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ NN&PTNT phối hợp, khẩn trương kết nối, chia sẻ các địa phương, lực lượng chức năng (bộ đội biên phòng, kiểm ngư, cảnh sát biển, hải quân) sử dụng cơ sở dữ liệu về tàu cá đăng ký, tích hợp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cũng như hoạt động của toàn bộ tàu cá trên biển.

"Bộ NN&PTNT rà soát quy trình thủ tục hành chính kiểm định thiết bị, tàu cá, với tinh thần "khả thi, thiết thực, khoa học, bảo đảm an toàn"; nghiên cứu đề xuất cơ chế, chính sách hỗ trợ chủ tàu mua, lắp đặt thiết bị VMS.

Đồng thời, có chế tài xử lý các hành vi cố tình ngắt tín hiệu hoặc gửi, vận chuyển thiết bị VMS trên tàu cá khác như là hành vi xâm phạm tài sản công; cung cấp dịch vụ sửa chữa thiết bị VMS trên biển", Phó thủ tướng lưu ý.

Phó thủ tướng cũng giao Cục Kiểm ngư xây dựng chiến dịch cao điểm phối hợp với các lực lượng chấp pháp để kiểm soát toàn bộ tàu cá "3 không", tàu cá đã xóa số đăng ký.

Cùng với đó, Bộ Công an chỉ đạo lực lượng công an ở cơ sở phối hợp với ngành nông nghiệp, chính quyền xã, phường để rà soát lại những tàu cá chưa có đăng ký, đăng kiểm, cập nhật cơ sở dữ liệu.

Nhiều kiến nghị, giải pháp quản lý chặt tàu cá

Theo ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, từ đầu năm 2024 đến nay, đã xảy ra 61 tàu/418 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, tăng 12 tàu/16 ngư dân so với cùng kỳ năm 2023 (49 tàu/402 ngư dân). Lực lượng chức năng trong nước phát hiện, bắt giữ, xử lý 19 tàu vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ngày càng tinh vi, như: Sử dụng tàu cá có chiều dài dưới 15m không lắp thiết bị VMS; cố tình ngắt VMS khi hoạt động gần khu vực vùng biển giáp ranh; hoặc cố tình gửi, vận chuyển thiết bị VMS trên tàu cá khác…

Hiện tại, cả nước còn 9.322 tàu "ba không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép). Tình trạng mua bán, chuyển nhượng, sang tên đổi chủ tàu cá không thực hiện thủ tục xóa đăng ký, đăng ký lại tàu cá trong tỉnh và giữa các tỉnh vẫn diễn ra thường xuyên.

Tình trạng tàu cá vi phạm hoạt động sai vùng xảy ra thường xuyên, với số lượng lớn; đặc biệt tại các tỉnh phía Bắc, như: Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh… và các tỉnh có số lượng lớn nghề lưới kéo, như: Bến Tre, Tiền Giang, Bình Thuận, Kiên Giang, Cà Mau, Bà Rịa - Vũng Tàu…

Tại cuộc họp, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm và kiến nghị những việc cần làm ngay: Xác định rõ trách nhiệm trong quản lý hoạt động của các tàu cá ở cảng cá và trên biển; hỗ trợ chủ tàu mua thiết bị VMS; quản lý chất lượng thiết bị VMS; xử lý các tàu khai thác sai vùng, sai tuyến…

Ông Lê Văn Sử, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho rằng, thời gian qua, tỉnh Cà Mau cũng gặp khó trong vấn đề quản lý tàu cá "ba không", dù tỉnh cũng ứng dụng nhiều công nghệ quản lý tàu cá.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau kiến nghị, Trung ương bổ sung một số ngành nghề đặc thù như câu mực, câu cá ngừ phải lắp VMS dù kích thước chưa đủ 15m theo quy định. Đồng thời, hỗ trợ các địa phương những ứng dụng công nghệ trong quản lý tàu cá.

Trong khi đó, ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đề nghị quản lý chặt chẽ với tàu cá có chiều dài dưới 15m, không phải lắp thiết bị VMS; có bộ phận chuyên hỗ trợ, cung cấp thông tin về các tàu cá bị bắt giữ ở vùng biển nước ngoài để chính quyền địa phương có căn cứ xử lý ở trong nước.

Trung tướng Phạm Trường Sơn, Phó tổng Tham mưu trưởng cho rằng, quan trọng nhất là phải quản lý hết sức chặt chẽ tàu cá ngay tại cảng. Triển khai phải chặt chẽ từ công tác tuyên truyền đến kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá, xử lý vi phạm, theo nguyên tắc "một việc một người chịu trách nhiệm".