Quá trình VEC giao Yên Khánh thu phí đường cao tốc diễn ra thế nào?

Bộ GTVT vừa ban hành kết luận nội dung tố cáo đối với ông Mai Tuấn Anh, Chủ tịch HĐTV và các tổ chức, cá nhân của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) về việc giao Công ty Yên Khánh làm dịch vụ thu phí tại dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình trong 5 năm hơn 100 tỷ đồng không qua hình thức đấu thầu nào.

Chi phí hơn 110 tỷ đồng dùng để trả lương cho người lao động

Trong quá trình thu thập hồ sơ, tài liệu, chứng cứ liên quan đến nội dung tố cáo, Thanh tra Bộ GTVT cho biết, tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình được hoàn thành và đưa vào khai thác toàn tuyến ngày 30/6/2012, VEC được Bộ GTVT giao quản lý, khai thác và thu phí tuyến đường. Khi dự án đi vào khai thác, VEC đã giao cho Công ty CP Vận hành và bảo trì đường cao tốc Việt Nam (VEC O&M) thực hiện trong giai đoạn đầu.

Ngày 4/7/2012, Công ty Yên Khánh có văn bản gửi Bộ GTVT về việc đề xuất tổ chức thuê dịch vụ quản lý đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình. Đến ngày 12/7/2012, Bộ GTVT có văn bản 5429 gửi VEC, trong đó đề nghị: “Căn cứ các quy định hiện hành, nhằm giảm chi phí gián tiếp, Tổng công ty trực tiếp đàm phán với nhà đầu tư để xử lý theo đúng thẩm quyền”.

Theo đó, ngày 31/7/2012, Tổng Giám đốc VEC ban hành văn bản gửi HĐTV xin chủ trương nhượng quyền thu phí dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình. Tiếp đến, ngày 7/8/2012, HĐTV VEC có nghị quyết thống nhất chủ trương để Tổng giám đốc VEC chỉ đạo phòng tham mưu tính toán để quyết định phương án cụ thể.

Trên cơ sở đề xuất phương án của Công ty Yên Khánh, ngày 19/10/2012, VEC có văn bản báo cáo Bộ GTVT xin chủ trương ký hợp đồng dịch vụ thu phí cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, gồm các nội dung: Công ty Yên Khánh đề xuất sẽ tiếp nhận và thực hiện công tác tổ chức, quản lý thu phí tại các trạm thu phí Đại Xuyên, Vực Vòng, Liêm Tuyền, Cao Bồ; nhân sự thực hiện 231 người; Công ty Yên Khánh sẽ tiếp nhận toàn bộ số lao động theo định biên mà VEC O&M đã ký hợp đồng và chi trả lương, các chế độ cho người lao động theo quy định,…

Căn cứ báo cáo của VEC, ngày 26/10/2012, Bộ GTVT ban hành văn bản 9067, trong đó nêu rõ: “VEC căn cứ vào quy định hiện hành và đề xuất của Công ty Yên Khánh, trực tiếp đàm phán và ký hợp đồng dịch vụ thu phí với nhà đầu tư theo thẩm quyền”.

Sau khi đàm phán với Công ty Yên Khánh, ngày 17/1/2013, VEC đã ký hợp đồng số 02 với Công ty Yên Khánh về việc cung cấp dịch vụ thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (giai đoạn khai thác tạm thời). Công ty Yên Khánh thực hiện hợp đồng và các phụ lục hợp đồng từ năm 2013 đến năm 2017 với VEC. Đến ngày 22/11/2017, HĐTV VEC đã ban hành nghị quyết về việc chấp thuận chủ trương chấm dứt hợp đồng thu phí giữa VEC với Công ty Yên Khánh.

Cụ thể, từ ngày 1/1/2018, VEC đã chấm dứt hợp đồng với Công ty Yên Khánh và giao VEC O&M thực hiện công tác thu phí. Báo cáo của VEC từ năm 2013 đến năm 2017 cho thấy, chi phí 5 năm Công ty Yên Khánh thực hiện là 110,75 tỷ đồng (chi phí tiền lương của người lao động và các khoản lương phục vụ tổ chức thu phí).

Nội dung tố cáo chưa đủ cơ sở kết luận

Theo Thanh tra Bộ GTVT, căn cứ các báo cáo giải trình của ông Mai Tuấn Anh, Chủ tịch HĐTV VEC, báo cáo giải trình của Tổng giám đốc VEC; hồ sơ, tài liệu thu thập được cho thấy, quá trình lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dịch vụ thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, VEC không thực hiện công tác đấu thầu hoặc chỉ định thầu. Trên cơ sở ý kiến của Vụ Tài chính tại Văn bản 19/12/2018 xác định, đối với công tác thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, đây là một ngành nghề kinh doanh của VEC đã được quy định trong điều lệ tổ chức và hoạt động của VEC và Luật Doanh nghiệp, VEC có trách nhiệm tổ chức thu phí các tuyến đường cao tốc theo đúng quy định của pháp luật.

“Việc VEC ký hợp đồng, phụ lục hợp đồng với Công ty Yên Khánh thu phí trong thời hạn 5 năm, chi phí 110,75 tỷ đồng là chi trả tiền lương và các khoản theo lương phục vụ tổ chức thu cho người lao động”, Thanh tra Bộ GTVT xác định.

Cũng theo Thanh tra Bộ GTVT, tại thời điểm VEC và Công ty Yên Khánh ký hợp đồng ngày 17/1/2013 về việc cung cấp dịch vụ thu phí cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, Luật Đấu thầu số 61/2005 đang có hiệu lực. Tuy nhiên, không có quy định VEC phải thực hiện mời thầu việc cung cấp dịch vụ thu phí, thực tế Công ty Yên Khánh không phải là nhà thầu thực hiện gói thầu thuộc dự án của VEC (dịch vụ thu phí không có trong kế hoạch đấu thầu được Bộ GTVT phê duyệt); việc VEC thuê Công ty Yên Khánh làm dịch vụ thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình không phải là lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ đối với dự án đầu tư phát triển của doanh nghiệp, do vậy không thuộc đối tượng của Luật Đấu thầu số 61/2005.

Đồng thời, tại thời điểm VEC thực hiện thu phí chưa có định mức chi phí tổ chức thu, việc VEC tự tổ chức thu, giao VEC O&M hay ký hợp đồng thuê Công ty Yên Khánh cung cấp dịch vụ thu phí đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình là thẩm quyền quyết định thuộc HĐTV, Ban Tổng giám đốc của VEC quyết định.

“Từ các căn cứ quy định về chức năng, nhiệm vụ; quy định của Luật Đấu thầu; thẩm quyền của VEC theo quy định của pháp luật và căn cứ ý kiến của Vụ Tài chính, chưa có căn cứ xác định VEC vi phạm các quy định của pháp luật về đấu thầu, vì vậy nội dung tố cáo là chưa đủ cơ sở kết luận”, Bộ GTVT nêu rõ.

Tân Sơn Nhất chật kín người, kỷ lục bay 900 chuyến ngày 28 Tết