Quảng Ngãi: Nhà thầu cao tốc gặp khó vì mỏ đất nằm trên giấy

Việc mỏ đất có trữ lượng gần 1 triệu m3 này chưa được khai thác khiến các nhà thầu như "ngồi trên đống lửa".

Vừa thi công vừa ngóng vật liệu

Tháng 4/2023, UBND tỉnh Quảng Ngãi cho phép nhà thầu Công ty Đầu tư xây dựng Dacinco lập hồ sơ thăm dò mỏ đất Truông Ổi vào khai thác phục vụ thi công cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn.

Theo đó, nhà thầu Dacinco đã hoàn thiện các bước căn bản về hồ sơ thủ tục pháp lý và trình cấp có thẩm quyền tỉnh Quảng Ngãi để phê duyệt trữ lượng và phê duyệt tiền cấp quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu san lấp đối với mỏ đất Truông Ổi.

Cụ thể, tổng diện tích mỏ đất này gần 23ha, tiền cấp quyền phải nộp gần 1,7 tỷ đồng. Ngay sau đó, nhà thầu đã nộp tiền và phối hợp với các cơ quan liên quan của tỉnh này để triển khai trên thực địa các nhiệm vụ như thỏa thuận với người dân về giá bồi thường, hỗ trợ cây cối, hoa màu trên đất trong khu vực quy hoạch mỏ.

Dù vậy, kể từ tháng 9/2023 đến nay, mỏ đất vẫn "án binh bất động" khi tỉnh Quảng Ngãi vẫn chưa thể ra giấy phép khai thác khoáng sản.

Trong khi đó, trên công trường cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đoạn đầu tuyến do nhà thầu Dacinco đảm trách thi công vẫn trong tình trạng vừa làm vừa ngóng. Để đảm bảo tiến độ, nhà thầu phải mua đất ở các mỏ thương mại cách vị trí thi công khoảng 10km.

Vẫn chưa thống nhất được mức giá bồi thường

Tại buổi làm việc của UBND tỉnh Quảng Ngãi với các sở, ngành địa phương và chủ mỏ vừa qua, đại diện UBND xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa cho biết, đến nay nhà thầu Dacinco chưa phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất và người dân để tổ chức kiểm đếm cây cối, hoa màu theo cam kết; chưa chi trả tiền bồi thường cho người dân nên chưa thể thực hiện các thủ tục tiếp theo để đưa mỏ đất vào hoạt động.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền cho rằng, chủ đầu tư và nhà thầu cần chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và các sở, ban, ngành của tỉnh trong việc tiếp cận và hoàn thiện các thủ tục pháp lý, kiểm đếm cây cối, hoa màu trên đất như đã thỏa thuận với các hộ dân.

Sở TN&MT được yêu cầu tập trung hướng dẫn và hỗ trợ chủ đầu tư, nhà thầu trong quá trình lập phương án và tổ chức thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng.

Theo báo cáo của Ban QLDA 2, cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đoạn qua địa bàn tỉnh Quảng Ngãi có nhu cầu đất đắp cần gần 9 triệu m3. Đến nay, tỉnh đã chấp thuận bản đăng ký khối lượng khai thác 7/8 mỏ với trữ lượng khoảng 5 triệu m3. Hiện 3/8 mỏ với trữ lượng 2,73 triệu m3 đã đưa vào khai thác.

Trong đó, mỏ Truông Ổi có vai trò quan trọng của gói thầu XL1 khi đáp ứng khoảng 20% nhu cầu vật liệu đất đắp. Hiện gói thầu này đang khai thác đất ở các mỏ Mễ Sơn, Núi Thị… với trữ lượng trên dưới 2 triệu m3, trong khi nhu cầu toàn gói gần 5 triệu m3.

Trao đổi với Báo Giao thông, Phó tổng giám đốc Công ty Đầu tư xây dựng Dacinco Trần Trung Tuyến cho biết, nhà thầu đã cơ bản hoàn thiện hồ sơ pháp lý, đã nộp tiền cấp quyền để được ra mỏ nên rất quyết tâm trong việc hợp tác với cấp thẩm quyền tỉnh Quảng Ngãi.

"Việc mỏ đất Truông Ổi chưa khai thác được có rất nhiều nguyên nhân. Nhưng nguyên nhân lớn nhất là do mức giá bồi thường, hỗ trợ cây cối hoa màu trên đất người dân đòi hỏi quá cao. Trong khi doanh nghiệp không có cơ sở để áp khung giá theo đề nghị của chủ đất được", ông Tuyến nói.

Đề nghị UBND tỉnh tháo gỡ

Được biết, mỏ đất Truông Ổi có diện tích gần 23ha nằm trên địa bàn xã Nghĩa Kỳ. Để đảm bảo việc bồi thường cây cối hoa màu trên đất cho chủ đất, đại diện Công ty Dacinco đã đến gặp gỡ từng chủ đất để thỏa thuận mức giá.

Theo đó, qua làm việc với nhóm hộ dân riêng lẻ có diện tích đất gần 8ha, các chủ đất đưa ra mức giá bồi thường là 500 triệu đồng/ha, cao hơn khoảng 60 triệu đồng so với giá dự toán. Trong khi đó, đối với phần diện tích còn lại khoảng 16ha, các chủ đất "hét" giá bồi thường từ 1,1 - 1,3 tỷ đồng/ha, cao gấp 2,5 lần so với giá dự toán.

Theo ông Tuyến, nhà thầu triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng mỏ vật liệu trên cơ sở quyết định của tỉnh Quảng Ngãi. Nhưng hiện tỉnh chưa có cơ chế rõ ràng để đơn vị triển khai.

"Việc kiểm đếm cây cối, hoa màu thì quá đơn giản, chúng tôi đã phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Tư Nghĩa để kiểm đếm một phần. Song về vấn đề bồi thường thì trung tâm trao đổi là không có cơ sở để áp giá bồi thường. Việc áp dụng đơn giá theo Quyết định 48 chỉ là để nhà thầu tham khảo trong quá trình thỏa thuận với người dân chứ không có quy định nào hướng dẫn thực hiện", ông Tuyến cho hay.

Theo ông Tuyến, với mỏ Truông Ổi chỉ là thu hồi tạm thời, nhà thầu khai thác đất đến năm 2025 sẽ hoàn trả đất cho dân chứ không phải thu hồi vĩnh viễn nên không thể áp dụng Quyết định 48 của UBND tỉnh Quảng Ngãi để bồi thường. Nếu áp dụng, giá trị bồi thường về cây sẽ trên dưới 800 triệu đồng/ha, vượt giá dự toán thì chủ đầu tư cũng khó phê duyệt giá.

"Chúng tôi sẽ có văn bản gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi đề nghị hướng dẫn cụ thể", ông Tuyến nói.