Sai sót trong BLHS: Lộ nhiều bất cập trong quy trình làm luật

Có hơn 80% ĐBQH có mặt nhấn nút biểu quyết tham gia BLHS 2015, trong khi Luật có hơn 90 điều sai sót

Sự việc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội triệu tập cuộc họp bất thường nhằm lấy ý kiến biểu quyết việc hoãn thi hành Bộ luật Hình sự 2015 (BLHS), dự kiến sẽ có hiệu lực ngày 1/7 tới đây đang thu hút được sự chú ý của dư luận.

Trao đổi với Báo Giao thông về sự việc này, nguyên Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá Lê Văn Cuông cho rằng, đây là một sự cố hy hữu, chưa từng có trong lịch sử lập pháp.

"Tôi rất buồn vì với một bộ luật quan trọng như BLHS, đã được đưa ra lấy ý kiến nhân dân, được Quốc hội thảo luận kỹ lưỡng và hơn 80% đại biểu bấm nút thông qua, vậy mà khi chỉ còn vài ngày nữa có hiệu lực, Bộ luật này lại được phát hiện nhiều sai sót, trong đó có nhiều sai sót nghiêm trọng, nếu thi hành sẽ gây xáo trộn xã hội và gây hậu quả nghiêm trọng. Bởi vậy nên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội phải quyết định xử lý tình huống ngay" - ông Cuông nói và nhấn mạnh rằng, với việc làm này, dù có làm giảm uy tín của Quốc hội hay của các ĐBQH thì vẫn cần thiết phải tiến hành.

Các ĐBQH khoá XIII nhấn nút thông qua BLHS 2015 tại kỳ họp thứ 10

Lấy dẫn chứng về một sai sót điển hình trong BLHS 2015, ông Cuông cho hay: "Tôi được biết một sai sót khá nghiêm trọng trong BLHS 2015 liên quan đến nội dung quy định về tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông tại Điều 292 BLHS. Theo đó, người nào cung cấp một trong các dịch vụ: kinh doanh vàng trên tài khoản; sàn giao dịch thương mại điện tử; kinh doanh đa cấp; trung gian thanh toán; trò chơi điện tử trên mạng; và các loại dịch vụ khác theo quy định của pháp luật trên mạng máy tính, mạng viễn thông không có giấy phép hoặc không đúng nội dung được cấp phép thì có khả năng bị truy tố hình sự.

Nếu quy định như vậy thì sẽ rất nguy hiểm cho doanh nghiệp, làm ảnh hưởng nhiều đến doanh nghiệp và chỉ làm lợi cho doanh nghiệp nước ngoài".

Qua sự việc này, ông Cuông đánh giá việc xây dựng Luật của Quốc hội vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, bất cập, cách làm còn thủ công. Sự cố này sẽ là bài học cho QH khóa XIV và các khoá tiếp theo phải thận trọng, không được chủ quan trong xây dựng luật vì luật pháp điều chỉnh cả xã hội, sai sót nhỏ cũng ảnh hưởng lớn đến tình hình của đất nước. "Về việc xử lý trách nhiệm, trong sự cố này, cả các ĐBQH, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng như cơ quan soạn thảo luật, cơ quan thẩm tra luật đều phải chịu trách nhiệm và xin lỗi trước dân, bởi đó là hậu quả của việc làm tắc trách, thể hiện quy trình xây dựng luật không chất lượng, chạy theo thành tích" - ông Cuông nêu quan điểm.

Vừa tham gia bỏ phiếu tại Đoàn ĐBQH TP Hà Nội về việc hoãn thi hành BLHS 2015, ĐBQH Bùi Thị An nói bà rất tiếc về sự cố này, và với tư cách là ĐBQH, bà cũng nhận sai sót khi bấm nút thông qua BLHS.

Đồng quan điểm, ĐBQH Lê Nam - Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá nói ông với tư cách là ĐBQH cũng nhận ngay phần trách nhiệm của mình, và sửa sai bằng cách bỏ phiếu tán thành dừng việc thi hành BLHS, chờ đến QH khoá XIV sẽ sửa đổi, bổ sung những điều còn sai sót.

Tuy nhiên, ĐBQH Lê Nam cũng nêu quan điểm rằng, BLHS là một luật chuyên ngành rất khó nên có lẽ số rất đông đại biểu không thể hiểu thế nào là cấu thành tội phạm, hình phạt, truy tố, hồi tố ... Do vậy chất lượng của luật tốt hay không phụ thuộc vào cơ quan soạn thảo và các cơ quan thẩm tra của Quốc hội, nhưng các cơ quan ấy đã làm đi làm lại tốn rất nhiều giấy mực .... "Trong điều kiện chất lượng đại biểu và qui trình cách thức làm luật hiện nay của ta dường như không có gì mới, không có hội đồng phản biện độc lập, những chuyên gia trong nước và quốc tế là người khởi thảo, thì có lẽ Quốc hội khó mà tránh khỏi những sai sót kiểu này, và rồi sợi dây rút kinh nghiệm sẽ vẫn dài vô tận" - ông Nam nói.

Họp bất thường, bàn cách hoãn thi hành Bộ luật Hình sự mới