Sân bay Long Thành: Vì sao lắm sự nghi ngờ?

ĐBQH Dương Trung Quốc (đoàn Đồng Nai) - Ảnh: ND

Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng vừa trình Quốc hội về chủ trương xây dựng sân bay Long Thành. Quan điểm của ông như thế nào về dự án này?

Báo cáo thẩm định dự án có những phần bổ sung và cũng đặt ra một loạt vấn đề. Bàn câu chuyện liên quan đến một công trình vốn rất lớn không đơn giản. Đây không phải bài toán nội bộ mà là bài toán của cả khu vực nữa.

Người ta hay nói nhiều đến việc hình như dự án sân bay Long Thành được đưa ra vào thời điểm không thuận lợi lắm khi vốn liếng, nợ công đang được đề cập nhiều. Nhưng tôi lại nghĩ rằng dự án không thuận lợi ở chỗ chúng ta mất lòng tin, cho nên ai cũng nghi ngờ cả. Sự phản biện là cần thiết, đưa ra giả thiết phản đề là cần thiết nhưng lòng tin lại càng cần thiết hơn nữa để thấy tất cả các thẩm định ấy đều có cơ sở, đều trong sáng.

Ví dụ tôi nói ngay đến việc giải tỏa đất là có thể nói đến lợi ích ở một bộ phận này và thiệt thòi ở bộ phận khác. Tôi cho rằng làm sao nâng cao được lòng tin của mọi người. Đây là vấn đề chung của đời sống xã hội hiện nay, và có lẽ rộng ra cả thế giới, vì ở đâu người ta cũng nói đến xây dựng lòng tin chiến lược.

“Mất lòng tin” ông muốn nói đến ở đây là về hiệu quả đầu tư hay ở khía cạnh nào khác thưa ông?

Đã có quá nhiều bài học trong quá khứ làm người ta mất lòng tin. Ví dụ như câu chuyện vẫn còn thời sự là đường sắt cao tốc, làm người ta mất lòng tin đi. Nên đưa ra tất cả những lý lẽ ấy liệu có thuyết phục được mọi người không từ những con số, cho đến phương thức…

Vậy theo ông giải pháp cho việc này là gì?

Cách tốt nhất là tìm một sự phản biện rất độc lập của những người am hiểu, đương nhiên vấn đề này nó phải mang tầm vóc quốc tế. Đành rằng với quốc tế cũng có thể có chuyện này chuyện kia, nhưng chính vì thế cần lựa chọn được sự thẩm định, lấy lại được lòng tin cho dân.

Ngoài hai chữ "lòng tin" vừa đề cập, theo ông yếu tố nợ công hiện nay có là một vấn đề đối với sân bay Long Thành?

Có lẽ tôi chưa bình luận sâu về việc này. Nhưng tôi phải nói một điều rất tế nhị là tôi đang là ĐBQH của tỉnh Đồng Nai (nơi triển khai dự án sân bay Long Thành), một địa bàn có cả 2 mặt: có thể có một cơ hội rất lớn nhưng cũng có thể là một thách thức rất lớn. Ngay cả cử tri cũng rất phân tán. Một bộ phận họ phản đối quyết liệt và bộ phận khác ủng hộ rất quyết liệt. Tôi e nếu phát biểu bây giờ thì hơi sớm.

Đây là dự án rất lớn, nếu hoàn thành cả 3 giai đoạn thì mức trung chuyển hàng 100 triệu hành khách/năm. So với các nước trong khu vực, ông thấy nhu cầu đó có thực sự cần thiết không và liệu mình có cạnh tranh được với các nước khác không?

Về phương pháp tư duy, anh so sánh để phấn đấu chứ không phải thụt lùi. Tại sao đất nước Singapore nhỏ, diện tích sân bay bé như thế mà vẫn làm tốt được? Cho nên phải đi kèm rất nhiều thứ như Bộ trưởng Đinh La Thăng nêu ra, ví dụ như phải có một số chính sách ưu đãi để làm thế nào thu hút người ta vào.

Đương nhiên những câu chuyện như đánh giá năng lực cạnh tranh 2 sân bay chủ chốt làm chúng ta nản chí, nó đặt ra thách thức lớn, nhưng ngược lại cũng có quyền nói rằng chúng ta đầu tư như thế cũng có thể tạo ra được một sân bay chất lượng cao.

Sau này khi mở rộng nhà ga T2 sân bay Nội Bài, chúng ta xem có đủ năng lực không, cơ ngơi rộng rãi có làm được không? Phải làm từng bước, nhưng tôi không nghĩ rằng chúng ta so sánh không phải để rút lui mà so sánh để phấn đấu, cạnh tranh. Phải dám cạnh tranh chứ, còn cạnh tranh được không là do chúng ta.

Từ những đánh giá về tính hiệu quả của dự án, theo ông chúng ta có nên triển khai xây dựng sân bay Long Thành vào thời điểm này?

Đây là câu chuyện của 10 năm nữa chứ không phải câu chuyện của ngày hôm nay. Nên tôi không hoàn toàn nghĩ rằng chỉ vì lý do tiền, hay còn đang nghèo mà gọi ngay đây là lãng phí được. Lãng phí hay không nằm ở hiệu quả, cái đó thì không nói trước được. Cần có sự phân tích khách quan, đi cùng với việc xây dựng sân bay Long Thành thì phải thay đổi cả cơ chế chứ không chỉ riêng gì Long Thành.

Tuy nhiên nếu sân bay Long Thành nằm trong cơ chế này thì chắc tôi nghĩ không nên làm. Nhưng câu chuyện của 20 năm nữa thì ta phải tin và phấn đấu cho 20 năm nữa chứ không phải chỉ câu chuyện của ngày hôm nay.

Ông có thể giải thích rõ hơn, vì sao như vậy?

Vì hiện nay ta quản lý vốn không tốt, để thất thoát nhiều, để xảy ra tham nhũng, những xung đột về lợi ích với người dân ở địa phương. Rõ ràng những cái đó chúng ta không cải thiện một cách đồng bộ thì ta không thể làm ăn lớn được, trong đó có sân bay Long Thành.

Tôi xin được nhắc lại, lòng tin là cái khó nhất. Có những bài toán kinh tế có thể rất thuyết phục nhưng không ai tin bài toán đó đã đúng chưa. Tôi rất muốn trong hoàn cảnh này chúng ta nên có được những thẩm định thật khách quan xem thế nào.

Tôi chỉ bình luận trong khuôn khổ mình am hiểu thôi. Đây là bài toán rất khó, nếu không cẩn thận thì chúng ta lại đánh mất một cơ hội.

Xin cảm ơn ông !

Theo Infonet