Sáu lý do Bộ Công an ban hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ

Văn hóa giao thông còn nhiều yếu kém

Theo Bộ Công an, việc xây dựng, ban hành Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, với mục tiêu quan trọng là bảo đảm tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân và dựa trên những cơ sở thực tiễn sau: 

Một là, trong những năm qua, tình hình TTATGT có nhiều chuyển biến nhưng còn phức tạp, tai nạn giao thông (TNGT) vẫn ở mức cao và nghiêm trọng, nhất là số người chết, luôn tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn cho người, phương tiện khi tham gia giao thông. 

Từ năm 2009 đến nay, toàn quốc xảy ra hơn 379 nghìn vụ TNGT đường bộ, làm chết hơn 124 nghìn người và bị thương hơn 367 nghìn người (chiếm hơn 97% số vụ, số người chết, người bị thương trong tổng số vụ của các loại hình giao thông), gây thiệt hại rất lớn về tài sản. Như vậy, trung bình hàng năm có gần 9 nghìn người chết, gần 30 nghìn người bị thương.

Bên cạnh đó, tình trạng ngang nhiên vi phạm, coi thường pháp luật khi tham gia giao thông vẫn phổ biến, văn hóa giao thông còn nhiều yếu kém. Các loại tội phạm hoạt động trên tuyến giao thông đường bộ diễn biến phức tạp. 

Ùn tắc giao thông phức tạp tại các thành phố lớn do lưu lượng phương tiện tăng đột biến, gây ra thiệt hại không nhỏ về kinh tế, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe nhân dân, tác động không tốt đến môi trường du lịch, thu hút đầu tư nước ngoài. 

Thực tiễn, sau gần 15 năm thực hiện Luật Giao thông đường bộ năm 2008 cho thấy, nhiều quy định đã bộc lộ hạn chế, không đáp ứng được yêu cầu về công tác quản lý khi sự gia tăng nhanh chóng của lượng phương tiện giao thông và tình hình TTATGT đường bộ ở Việt Nam.

Hai là, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 tuy có quy định về chính sách về quy hoạch đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng, vận hành bảo trì, quản lý vận tải đường bộ nhưng chưa đầy đủ và cụ thể

Thực tế cho thấy khi đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng thực hiện các dự án đầu tư hạ tầng giao thông đường bộ gặp nhiều khó khăn về cơ sở pháp lý. 

Mục tiêu để người dân an toàn

Ba là, theo Bộ Công an, vận tải đường bộ hiện phải đảm nhận tỷ trọng lớn, không cân đối với các phương thức vận tải khác; chất lượng dịch vụ đã được nâng cao nhưng chưa đồng đều; hiệu quả kinh doanh chưa cao; thiếu cơ sở dữ liệu quản lý chặt chẽ người lái xe kinh doanh vận tải. 

Các loại hình kinh doanh vận tải chưa được phân định rõ ràng, dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, quy định về điều kiện kinh doanh trong đó có các thiết bị quan trọng như giám sát hành trình, camera hành trình chưa rõ ràng dẫn đến hiệu quả quản lý hạn chế. 

Bốn là, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 không quy định rõ cơ quan nhà nước chịu trách nhiệm chính về TTATGT đường bộ, việc phân định nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan chức năng về bảo đảm TTATGT đường bộ thiếu rõ ràng, chưa rành mạch. 

Năm là, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 điều chỉnh cả lĩnh vực kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, vận tải đường bộ và lĩnh vực TTATGT đường bộ, nên không bao quát hết các nội dung điều chỉnh. 

Sáu là, phù hợp với xu hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật của Việt Nam hiện nay theo hướng chuyên sâu. Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế cho thấy, nhiều quốc gia xây dựng luật chuyên sâu về TTATGT, luật về kết cấu hạ tầng giao thông, luật về vận tải đường bộ. 

Công ước Viên năm 1968 mà Việt Nam tham gia cũng chỉ điều chỉnh về TTATGT đường bộ. 

Như vậy, Bộ Công an khẳng định, việc xây dựng, ban hành Luật TTATGT đường bộ xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khách quan. 

Mục tiêu quan trọng là bảo đảm tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân khi tham gia giao thông, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý nhà nước; khắc phục những hạn chế của Luật Giao thông đường bộ hiện hành, phù hợp với xu thế phát triển pháp luật của Việt Nam và thông lệ quốc tế.