“Siêu dự án” thành... bãi đất trống: Thanh tra chỉ ra hàng loạt sai phạm

Lập quy hoạch một đằng, triển khai một nẻo

Thanh tra Hà Nội vừa ban hành kết quả kiểm tra, rà soát việc thực hiện Dự án Nhà vườn sinh thái nông nghiệp công nghệ cao Đồng Quang, huyện Quốc Oai (dự án nhà vườn Đồng Quang). Đây là "siêu dự án" mà Báo Giao thông số ra ngày 7/10 có bài phản ánh: “Siêu dự án” sau hơn 10 năm thành… bãi đất trống".

Tại báo cáo này, Thanh tra Hà Nội chỉ rõ: Trong quá trình triển khai dự án nhà vườn Đồng Quang (từ năm 2007 đến nay), đã tồn tại nhiều sai phạm nghiêm trọng kéo dài, từ khâu lập, thẩm định, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án tới thu hồi, giao đất dịch vụ… liên quan đến các cá nhân, các phòng, ban thuộc UBND huyện Quốc Oai.

Theo đó, ngày 10/7/2007, UBND tỉnh Hà Tây cũ chấp thuận đề xuất của UBND huyện Quốc Oai về chủ trương thực hiện dự án nhà vườn Đồng Quang với quy mô khoảng 80ha. Tuy nhiên, UBND huyện Quốc Oai lại lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 cho dự án với quy mô là 116,6 ha. Sở Xây dựng khi thẩm định đã không yêu cầu UBND huyện làm rõ căn cứ để tăng quy mô lập quy hoạch 36,6ha, nhưng vẫn trình UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch này.

Ngày 10/7/2007, UBND tỉnh Hà Tây có văn bản giao UBND huyện Quốc Oai lập dự án đầu tư trình duyệt theo quy định. Tuy vậy, UBND huyện Quốc Oai không lập dự án đầu tư để xác định chủ đầu tư, nguồn vốn đầu tư mà chủ động có các Quyết định giao 4 công ty làm chủ đầu tư dự án là vượt thẩm quyền quy định. 4 nhà đầu tư này cũng chưa được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định về năng lực tài chính, năng lực kỹ thuật.

Những sai phạm này, theo Thanh tra TP Hà Nội thuộc về trách nhiệm của Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai, giai đoạn 2008.

Sai phạm nối tiếp sai phạm

Một trong những nội dung được Thanh tra Hà Nội chỉ rõ là những sai phạm liên quan đến việc thu hồi đất và giao đất. Trong khi chưa có dự án đầu tư, chưa được các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, nhưng trên cơ sở đề nghị của huyện Quốc Oai, Sở TN&MT Hà Tây đã có Tờ trình gửi UBND tỉnh Hà Tây đề nghị ban hành quyết định thu hồi 1.161.564,8 m2 đất giao Ban quản lý Dự án quy hoạch huyện Quốc Oai thực hiện bồi thường, hỗ trợ GPMB và lập dự án nhà vườn Đồng Quang. Trách nhiệm này thuộc Sở TN&MT, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Hà Tây giai đoạn tháng 1/2008. Sau đó, UBND huyện Quốc Oai có Biên bản tạm giao đất cho 4 nhà đầu tư là không đúng thẩm quyền.

Bên cạnh đó, Sở TN&MT tham mưu, trình UBND tỉnh ban hành Quyết định thu hồi 159.511,7 m2 đất thuộc địa bàn xã Đồng Quang và thu hồi 29.926,7 m2 đất thuộc địa bàn xã Nghĩa Hương để thực hiện dự án là không đúng quy định vì các khu đất trên không có trong quy hoạch – kế hoạch sử dụng đất thời kỳ 2006 - 2010.

Về việc UBND xã Nghĩa Hương thu tiền sử dụng 15.625m2 đất của 132 hộ gia đình, cá nhân với tổng số tiền hơn 12,3 tỷ đồng trong khi chưa có quyết định giao đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là không đúng quy định.

Trong khi chưa đủ điều điều kiện giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân, ngày 11/5/2016, UBND huyện Quốc Oai đã ban hành quyết định giao UBND xã Nghĩa Hương tạm giao đất cho nhân dân trên thực địa là trái quy định. Trách nhiệm này thuộc Trưởng phòng Tài chính kế hoạch, Phó chủ tịch UBND huyện Quốc Oai giai đoạn năm 2016.

Về việc giao đất dịch vụ làm nhà ở, UBND huyện Quốc Oai cho phép 4 nhà đầu tư ứng trước hơn 6,6 tỷ đồng để thực hiện công tác bồi thường hỗ trợ, GPMB đối với dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất dịch vụ, để giao cho các hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp tại xã Đồng Quang, là không có cơ sở pháp lý.

Kiến nghị xử lý nghiêm tập thể, cá nhân

Tại báo cáo số 3899, Thanh tra Hà Nội kiến nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo xử lý nhiều nội dung, trong đó tập trung kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến sai phạm trong thực hiện dự án.

Tại thời điểm GPMB năm 2008, UBND huyện Quốc Oai chưa phê duyệt phương án giao đất cho các hộ, đến năm 2016, UBND huyện Quốc Oai (giai đoạn ông Nguyễn Mạnh Quyền làm Bí thư kiêm chủ tịch UBND huyện) phê duyệt phương án giao đất dịch vụ cho 1.008 hộ gia đình, cá nhân xã Nghĩa Hương nhưng không có ý kiến chấp thuận của UBND Thành phố, trong khi thời điểm này không còn chính sách hỗ trợ bằng hình thức giao đất dịch vụ khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp, là thiếu căn cứ, không đúng quy định.

Ngoài ra, việc UBND huyện Quốc Oai phê duyệt phương án giao đất dịch vụ làm nhà ở cho 1.008 hộ gia đình, cá nhân trên không xem xét các hộ trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi trên 30% diện tích đất nông nghiệp cũng là không đúng quy định.

Việc tiếp tục giao đất dịch vụ cho các hộ dân năm 2016, là thực hiện chỉ đạo của Thường vụ huyện uỷ Quốc Oai dẫn đến việc giao đất chưa đúng chỉ đạo của UBND Thành phố.

Thanh tra Hà Nội đề xuất UBND TP Hà Nội chỉ đạo UBND huyện Quốc Oai phải có trách nhiệm thu hồi các văn bản trái quy định pháp luật liên quan đến việc tạm giao đất cho 4 nhà đầu tư.

Giao UBND huyện Quốc Oai rà soát lại toàn bộ việc GPMB, đảm bảo đúng đối tượng và diện tích đất nằm trong chỉ giới thu hồi của các dự án. Tiếp tục thực hiện dứt điểm GPMB đối với phần diện tích đất nằm trong chỉ giới thu hồi đất của dự án nhà vườn Đồng Quang. UBND huyện Quốc Oai báo cáo đề xuất phương án xử lý các tồn tại trong quá trình giao đất và thu tiền sử dụng đất, trường hợp vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để xử lý theo quy định của pháp luật.

“Siêu dự án” sau hơn 10 năm thành… bãi đất trống