Sở NN&PTNT Thanh Hóa làm gì khi nông dân méo mặt vì "lúa ma"?

Những bó "lúa ma" được bà con nông dân ở xã Quảng Long nhổ từ ruộng lúa

Theo Sở NN&PTNT Thanh Hóa, vụ Xuân năm 2018, xã Quảng Long (huyện Quảng Xương) gieo cấy gần 300 ha lúa và chủ yếu sử dụng các giống lúa thuần chất lượng cao như LT2, Bắc thơm số 7, Thái Xuyên 111…(trong đó, các giống lúa LT2, Bắc thơm số 7 Sở NN&PTNT Thanh Hóa không khuyến cáo trong cơ cấu giống của tỉnh vụ xuân năm 2018). 

Hiện nay, hầu hết các trà lúa của xã Quảng Long đang ở giai đoạn làm đòng, trổ bông, cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt và dự kiến cuối tháng 5/2018 bắt đầu thu hoạch. Tuy nhiên, trên cánh đồng lúa thuộc các thôn Bái Đông và Thổ Ngõa xuất hiện những cây lúa khác dạng, mọc cao hơn so với lúa thường hay còn gọi là “lúa ma”, lúa cỏ với diện tích 23ha, trong đó: 15 ha có tỷ lệ cây “lúa ma” từ 5-10%và 8 ha có tỷ lệ cây “lúa ma” dưới 5%. 

Nhiều thửa ruộng, người dân thôn Bái Đông và Thổ Ngõa (xã Quảng Long) nhổ gần hết cả ruộng lúa vì "lúa ma"

Còn theo báo cáo của UBND Quảng Xương, tình trạng “lúa ma” xuất hiện lần đầu tiên trên một vài ruộng lúa từ vụ Xuân năm 2013. Loại lúa này gần giống với cây lúa bình thường nhưng khác biệt là mọc cao hơn, hạt có râu dài, chín đến đâu rụng đến đó. Hạt “lúa ma” có sức sống cao và có thể trôi nổi theo dòng nước để phát tán. Trong quá trình chỉ đạo, điều hành sản xuất, UBND huyện Quảng Xương đã chỉ đạo UBND xã Quảng Long cùng với cán bộ chuyên môn hướng dẫn bà con thực hiện các biện pháp kỹ thuật như làm đất kỹ, phun thuốc trừ cỏ, cấy thẳng hàng băng…nhưng do tập quán gieo sạ của bà con nên không thể khử lẫn triệt để, “lúa ma” phát tán rộng ra nhiều ruộng lúa của 2 thôn Bái Đông và Thổ Ngõa. 

Anh Nguyễn Văn Chinh (41 tuổi, ở thôn Bái Đông) đang cầm hai bó "lúa ma" vừa nhổ được để đem về cho trâu, bò ăn

Sở NN&PTNT Thanh Hóa cũng cho biết đã hướng dẫn UBND huyện Quảng Xương chỉ đạo nhân dân xã Quảng Long triển các giải pháp như: Bà con nhân dân tích cực khử lẫn để loại bỏ tối đa 23 ha có “lúa ma”. Đối với các vụ sản xuất tiếp theo, khuyến cáo các hộ nông dân chuyển đổi sang các loại cây trồng khác có giá trị như ngô đường, ngô nếp, rau…ít nhất 2 năm trở lên để hạn chế và diệt trừ “lúa ma” tồn tại trong đất. Còn nếu các hộ dân quyết tâm trồng lúa thì cần thực hiện tổng hợp các biện pháp kỹ thuật như: làm đất sớm, nhử cho “lúa ma” mọc lên rồi tiêu diệt bằng cách cày, bừa hoặc phun các loại thuốc trừ cỏ không chọn lọc; làm đất kỹ và san bằng mặt ruộng lần cuối trước khi cấy, phun thuốc trừ cỏ chọn lọc rồi tiến hành cấy. Khi cấy phải cấy theo băng, thẳng hàng để sau này khi “lúa ma” mọc thì loại bỏ. Hạt “lúa ma” rụng nên thu gom đem ra khỏi ruộng để tiêu hủy. 

Hiện nay Sở NN&PTNT Thanh Hóa đang chỉ đạo tìm ra nguyên nhân "lúa ma" mọc nhiều ở xã Quảng Long

Để xác định được nguyên nhân tại sao có “lúa ma”, Sở NN&PTNT Thanh Hóa đề nghị UBND huyện Quảng Xương cử cán bộ chuyên môn phối hợp với UBND xã ghi hình ảnh, tổng hợp chính xác diện tích lúa có “lúa ma” mọc, lấy mẫu hạt, thân lúa theo các thời kỳ bắt đầu trỗ. Đồng thời, yêu cầu sau thu hoạch lấy mẫu đất để phân tích và xác định số lượng hạt “lúa ma” trong đất, phân tích xác định độ phân ly của loại giống làm cơ sở xác định nguyên nhân “lúa ma” xuất hiện trên đồng ruộng.       

Trước đó, Báo Giao thông đã thông tin, thời gian vừa qua, trên địa bàn xã Quảng Long, huyện Quảng Xương (Thanh Hóa), hàng trăm hộ dân trồng lúa lao đao vì nạn “lúa ma” mọc đầy các ruộng lúa. Tuy sắp đến kỳ thu hoạch nhưng người dân phải cắn môi nhổ mang cho trâu, bò ăn.

Truyền hình giao thông:

Nông dân Thanh Hóa méo mặt vì “lúa ma”