Tài chính cạn kiệt do Covid-19, doanh nghiệp hàng không xin vay ưu đãi

Dòng tiền cạn kiệt

Tìm hiểu của PV Báo Giao thông, do ảnh hưởng của dịch Covid 19, doanh thu của ngành hàng không từ cuối tháng 5 đến nay đã giảm tới 80-90%. Gói tín dụng ưu đãi trợ lực cho ngành hàng không đang được các cơ quan chức năng xúc tiến triển khai nhằm giúp thị trường hàng không phục hồi.

Số lượng chuyến bay và hành khách 6 tháng đầu năm giảm 60-70% so với thời điểm trước khi xuất hiện dịch Covid-19, khiến doanh thu của ngành hàng không giảm mạnh. Hiện nợ ngắn hạn và nợ đến hạn phải trả của 3 hãng bay lớn nhất Việt Nam đã lên tới 36.000 tỷ đồng (riêng Vietnam Airlines là 20.000 tỷ đồng). Nhu cầu tín dụng để trang trải những khoản nợ của các hãng hàng không đang rất lớn. Trong đó, Vietnam Airlines cần hỗ trợ vốn vay ưu đãi 10.000-12.000 tỷ đồng để cân đối dòng tiền.

Vietjet đề nghị hỗ trợ khoản vay tín dụng hơn 10.000 tỷ đồng theo hình thức tái cấp vốn từ các ngân hàng thương mại như đã áp dụng với Vietnam Airlines và khoản tín dụng ưu đãi lãi suất thời gian từ 3 - 4 năm.

Các hãng hàng không khác như Bamboo Airways, Pacific Airlines, Vietravel Airlines cũng mong muốn được vay ưu đãi để phục hồi sản xuất, kinh doanh. Tổng nhu cầu tín dụng ưu đãi theo đề xuất của các doanh nghiệp hàng không là hơn 30.000 tỷ đồng.

Ông Trần Thanh Hiền, kế toán trưởng Tổng công ty hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) đề xuất cơ chế hỗ trợ dưới hình thức tái cấp vốn hay vay vốn thì đảm bảo phù hợp với thực tế các hãng hàng không hiện nay không có tài sản đảm bảo. “Mức độ thua lỗ là rất lớn, các hãng hàng không xây dựng kịch bản phục hồi, tuy nhiên tính chắc chắn là không cao”, ông Hiền nói.

Đề nghị vay gói tái cấp vốn 4.000 - 6.000 tỷ đồng, lãi suất 0%

Tổng thư ký VABA Bùi Doãn Nề cho biết, từ khi bùng phát dịch lần thứ 4 ở Việt Nam tới nay, các hãng hàng không lâm vào tình trạng nguy hiểm, doanh thu giảm 80-90%, dòng tiền thiếu hụt nghiêm trọng. Các nguồn lực về tài sản, tài chính tích lũy của các hãng bị cạn kiện.

Báo cáo của các hãng hàng không Việt Nam đều cho thấy, nhu cầu cần được hỗ trợ tháo gỡ khó khăn về vốn là cấp bách và quan trọng nhất.

VABA đề nghị Bộ GTVT xem xét, chấp thuận và có văn bản kiến nghị Chính phủ và Quốc hội và các Bộ, ngành liên quan cho các hãng hàng không khác vay gói tái cấp vốn 4.000 - 6.000 tỷ đồng, lãi suất 0% như đã thực hiện với Vietnam Airlines (gói 4.000 tỷ vay tối đa 3 năm). Số vay cụ thể căn cứ vào nhu cầu của từng hãng, vào quy mô, thị phần, đóng góp cho ngân sách trong thời gian qua và khả năng đáp ứng của ngân sách.

Hiệp hội cũng đề nghị cho các hãng hàng không được vay gói 25.000 - 30.000 tỷ đồng ưu đãi lãi suất (nhà nước cấp bù lãi suất 4-5%) nhằm giúp các hãng chi thường xuyên, mua sắm vật tư thiết bị, thực hiện các chương trình dự án, bảo trì, duy trì hoạt động và phát triển trong và sau dịch.

Cùng đó, VABA đề nghị điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay về mức tối thiểu trong biểu thuế Bảo vệ môi trường được quy định tại Luật Thuế bảo vệ môi trường hiện hành tức là về mức 1.000 đồng/ lít.

Về mức phí, khung giá hỗ trợ theo Thông tư của Bộ GTVT quy định mức giá, khung giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không tại cảng hàng không, sân bay Việt Nam, VABA đề nghị Bộ GTVT cho phép áp dụng mức hỗ trợ theo hướng: Từ ngày 1/1/2022 đến hết ngày 31/12/2022, áp dụng khung giá với mức tối thiểu bằng 50% mức tối thiểu, mức tối đa bằng 50% mức tối đa quy định tại Thông tư số 53/2019 của Bộ GTVT. Đồng thời, đề nghị cho phép giảm 50% phí dịch vụ tại nhà ga trong năm 2022 đối với khách bay nội địa để góp phần kích cầu du lịch Lý do cần ưu tiên hỗ trợ hãng hàng không là vì ngành hàng không có tính lan tỏa rộng, là động lực phát triển của nền kinh tế đất nước.

Hàng không vẫn là điểm sáng phòng, chống dịch Covid-19

Với đặc thù chi phí đầu tư, vận hành rất lớn (năm 2019, trung bình mỗi ngày Vietnam Airlines chi hết 268 tỷ đồng, Vietjet chi hết 128 tỷ đồng). Trong khi dịch Covid-19 khiến nguồn thu sụt giảm mạnh đã đẩy nhiều hãng hàng không vào tình thế khó khăn, kiệt quệ về tài chính. Nguồn thu giảm mạnh nhưng chi thường xuyên của các hãng vẫn rất lớn, như chi trả tiền thuê, mua tàu bay; trả nợ, lãi ngân hàng; chi bảo hiểm; bảo dưỡng; chi trả lương.

Dù gặp khó khăn vì đại dịch Covid 19 nhưng hàng không là điểm sáng phòng, chống dịch, đóng góp tích cực trong việc kích cầu du lịch, giải cứu công dân, an sinh xã hội, chuyên chở y, bác sỹ và lực lượng phòng chống dịch, chở miễn phí vaccine, thiết bị y tế,...

Theo đánh giá của VABA, hàng không có triển vọng bùng nổ phát triển sau dịch rất cao, đặc biệt là hàng không tư nhân. Ở Thái Lan, dân số tương đương 75% Việt Nam, nhưng có đến 15 hãng hàng không. Tỷ lệ người dân Việt Nam sử dụng máy bay để di chuyển vẫn còn thấp, dự địa phát triển của thị trường hàng không Việt Nam còn rất lớn, triển vọng đóng góp, hỗ trợ trở lại cho ngân sách, cho nền kinh tế của các hãng hàng không còn nhiều.

Thông tin thêm, VABA cho hay: "Theo tính toán của các chuyên gia quốc tế, hàng không tăng trưởng 2,5% sẽ góp phần kích thích tăng trưởng 1% GDP. Hàng không phát triển sẽ duy trì sức lan toả kinh tế tới các ngành khác; kết nối các chuỗi cung cấp, chuỗi hàng hóa, chuỗi giá trị; và góp phần tích cực trong việc phục hồi, phát triển kinh tế nước ta sau dịch".

Đóng góp ngân sách hàng năm của ngành hàng không ngày càng quan trọng. Chỉ tính riêng Vietnam Airlines, Vietjet, TCT Cảng hàng không VN; TCT Quản lý bay VN đã đóng góp trên 22.000 tỷ đồng thuế và phí/năm (năm 2019), tương đương đứng trong top 10 tỉnh, thành phố nộp ngân sách lớn nhất nướ"c.

Trong đó, riêng Vietjet nộp ngân sách tăng hàng năm, từ 4.200 tỷ đồng năm 2016 lên 9.000 tỷ đồng năm 2019. Năm 2020, dù thiệt hại nặng vì dịch nhưng Vietjet vẫn nộp ngân sách 2.800 tỷ đồng.

Cục Hàng không đồng thuận tạm dừng chuyến bay quốc tế từ Châu Phi