Tạo quỹ đất, đẩy mạnh xã hội hoá đầu tư cảng cạn

Bố trí quỹ đất phù hợp

Hàng loạt giải pháp đang được Cục Hàng hải VN đề xuất tại Dự thảo “Quy hoạch phát triển hệ thống cảng cạn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050" bảo đảm các cảng cạn được đầu tư, khai thác theo đúng công năng, quy mô, lộ trình quy hoạch được duyệt, bảo đảm đồng bộ giữa cảng cạn và hạ tầng liên quan.

Trong đó, lãnh đạo Cục Hàng hải VN đặc biệt nhấn mạnh việc phối hợp chặt chẽ giữa các bộ ngành địa phương quy hoạch, bố trí quỹ đất phù hợp để phát triển hệ thống cảng cạn.

"Các địa phương chủ động, linh hoạt trong thực hiện các chính sách đất đai để hỗ trợ cho xây dựng cảng cạn, thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định với các dự án đầu tư xây dựng cảng cạn”, quy hoạch nêu rõ.

Bên cạnh đó, cần gắn kết, lồng ghép giữa quy hoạch cảng cạn và quy hoạch trung tâm logistics trong quy hoạch các địa phương để tránh lãng phí nguồn lực đầu tư, vừa đảm bảo hiệu quả khai thác tối ưu, phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam.

Trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Phạm Quốc Long, Chủ tịch Hiệp hội Đại lý, môi giới và dịch vụ hàng hải Việt Nam (Visaba) cho hay: Thời gian qua, việc tiếp cận quỹ đất để làm cảng cạn của doanh nghiệp còn những khó khăn.

Do cảng cạn chỉ mang hình thức kinh doanh như kho bãi nên hiệu suất không thể cao bằng bất động sản. Đặc biệt ở những khu vực có mật độ dân cư lớn, hàng hóa nhiều, giá đất rất cao.

“Thành phố có quyết định quy hoạch, nhưng việc đền bù, giải phóng mặt bằng thì người dân chào với giá của bất động sản. Nếu như vậy, doanh nghiệp sẽ rất khó để thu hồi vốn”, ông Long nói và cho rằng cần quy hoạch sao cho giá đất cảng cạn được tính theo giá kho bãi chứ không tính theo giá bất động sản.

Cùng đó, Chủ tịch Visaba cũng nhấn mạnh: Trong việc đầu tư cảng cạn, nên để các doanh nghiệp chủ động vì nếu hiệu quả, doanh nghiệp sẽ tự bỏ vốn đầu tư.

Đẩy mạnh xã hội hoá đầu tư cảng

Bên cạnh việc tạo quỹ đất phát triển cảng cạn, Dự thảo cũng đề xuất nhiều giải pháp khác để việc thực hiện quy hoạch.

Cụ thể, cần hoàn thiện các cơ chế, chính sách phát triển cảng cạn nhằm khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng và quản lý khai thác.

Ban hành các quy định về thống kê cảng cạn, bao gồm các chỉ tiêu thống kê, chế độ thống kê liên quan đến đầu tư xây dựng và quản lý khai thác cảng cạn đảm bảo tính khoa học, thống nhất, phục vụ kịp thời cho công tác quản lý nhà nước chuyên ngành, đáp ứng nhu cầu sử dụng thông tin của các tổ chức, cá nhân theo quy định và yêu cầu hội nhập quốc tế.

Xây dựng, ban hành chính sách về giá, phí cụ thể tại cảng cạn để nâng cao hiệu quả đầu tư, khai thác cảng cạn, cũng như hoàn thiện các quy định về hải quan để tạo thuận lợi cho vận tải hàng hóa đa phương thức đến, rời cảng cạn.

Đồng thời, rà soát, điều chỉnh các quy định liên quan về đê điều nhằm tận dụng tối đa việc sử dụng tài nguyên đường bờ, bãi sông để phát triển kết cấu hạ tầng cảng cạn gắn với đường thủy nội địa kết nối đến các cảng biển, giảm tải cho hệ thống giao thông vận tải đường bộ.

Dự thảo cũng nhấn mạnh sự cần thiết mở rộng và đa dạng hóa các hình thức đầu tư theo hướng đẩy mạnh xã hội hóa; khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng và khai thác cảng cạn bằng các hình thức theo quy định; vận dụng linh hoạt các chính sách hỗ trợ, ưu đãi hiện hành phù hợp với điều kiện cụ thể về kinh tế - xã hội của từng địa phương về tín dụng, thuế, giá, phí, lệ phí, chuyển giao công nghệ, nhượng quyền khai thác.

Đáng chú ý, đề xuất xem xét áp dụng đầu tư phát triển cảng cạn theo theo hình thức đối tác công tư (PPP) với các cảng cạn có quy mô lớn theo hướng Nhà nước tạo điều kiện về quỹ đất, đầu tư kết nối đường sắt với cảng cạn, hoàn chỉnh môi trường pháp lý và ban hành cơ chế, chính sách phát triển cảng cạn và tư nhân đầu tư hạ tầng, thiết bị và tổ chức quản lý, khai thác cảng cạn.

Với nguồn nhân lực, Cục Hàng hải VN đề xuất cần đào tạo, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; nghiên cứu thực hiện cơ chế đặt hàng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực ở các lĩnh vực liên quan đến quản lý và khai thác cảng cạn.

Nhiều cảng biển được quy hoạch thêm bến khách du lịch