Thấy gì từ việc đón người dân từ TP.HCM về quê?

Phương Trang huy động nhiều chuyến xe giúp đỡ người khó khăn trở về quê tránh dịch, giảm tải áp lực cho TP.HCM

Về lý thuyết, chủ trương giãn dân hay dân “tạm hồi hương” có ý nghĩa tích cực, giảm bớt quá tải cho TP.HCM. Người bị kẹt lại cũng được giải thoát khỏi gánh nặng tiền phòng trọ, giá thực phẩm mỗi ngày một tăng trong khi bản thân họ đang thất nghiệp, và nhất là nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện cũng cần thận trọng, bởi vấn đề không đơn giản.

Thứ nhất, cần xác định người cần “tạm hồi hương” là ai?

Thực trạng nhiễm bệnh tại TP.HCM đang bao trùm từ trung tâm TP đến các vùng ven, khu cụm công nghiệp. Nếu phân tích về tâm lý, đối tượng muốn trở về quê phần lớn là người lao động có thu nhập thấp, công nhân làm việc tại các khu công nghiệp và những người buôn bán nhỏ. Hầu hết họ không còn việc làm và không có thu nhập.

Tuy nhiên, nhóm này lại là nhóm đang có tỷ lệ mắc bệnh cao, khả năng lây nhiễm lớn và khó quản lý, nếu di chuyển ồ ạt thì càng trở nên phức tạp hơn.

Ngược lại, nhóm có thu nhập ổn định, thường là người nhập cư lâu năm, cuộc sống ổn định, nhà cửa an yên… nên việc phải di chuyển về các tỉnh hiện không phải là mong muốn của họ. Bởi lẽ cùng thời điểm, các tỉnh xung quanh TP.HCM giờ đều có rất nhiều ca nhiễm bệnh.

Thứ hai, việc di chuyển và quản lý dịch bệnh không hề đơn giản. Nếu như TP.HCM quá tải, đó là một thực trạng. Nhưng năng lực chống chịu của đô thị lớn vẫn cao hơn do nguồn lực tốt hơn các địa phương khác.

Cần nhớ rằng số trang thiết bị ở cấp quận và huyện TP.HCM vẫn tốt và đầy đủ hơn so với nhiều tỉnh. Quan trọng hơn, TP.HCM đang có giải pháp đồng bộ, khác với các tỉnh nguồn lực còn hạn chế và năng lực không tương thích.

Hiện, TP.HCM và các tỉnh đang gồng gánh việc kiểm soát đi lại để tránh lây lan. Nay với lượng di chuyển lớn, ồ ạt, sẽ là một áp lực lớn chồng lên công tác kiểm soát. Tình hình có thể sẽ càng phức tạp hơn.

Thứ ba, giải cứu người lao động thì về địa phương họ cũng sẽ không có việc làm. Chính phủ đã có gói hỗ trợ cho người lao động mất việc, nên nếu để họ ở yên tại chỗ, việc đánh giá và phân bổ nguồn hỗ trợ sẽ dễ dàng hơn.

Thứ tư, thực tế thì ở đâu người dân hay người lao động cũng đều được chăm sóc như nhau, chắc gì về quê họ sẽ được chăm sóc tốt hơn? Nếu giãn dân và di chuyển về quê số lượng lớn, khả năng chăm sóc và quản lý dịch bệnh không tốt, có khi lại tác dụng ngược.

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế hay tinh thần của Chỉ thị 16, đặt trong bối cảnh hiện nay, người dân đang ở đâu hãy cứ ở yên một chỗ.

Còn nếu vẫn tiếp tục phương án giải cứu, rất nên thận trọng và làm từng lượt, vì không khéo sẽ lợi bất cập hại, không may các địa phương đón người dân về lại lặp lại tình cảnh dịch bệnh như ở TP HCM, lúc ấy sẽ như thế nào?

TS. Nguyễn Phương Lam -
Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp VN chi nhánh Cần Thơ