Thu tác quyền qua số tivi: "Không có cơ sở, đếm cua trong lỗ"

Thu tác quyền qua số TV: Không có cơ sở

Sau một thời gian tạm dừng, Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) triển khai lại việc thu tiền sử dụng quyền tác giả, thông qua kênh truyền hình truyền dẫn TV tại phòng lưu trú khách sạn và các lĩnh vực sử dụng âm nhạc khác. 

Thông tin trên được chính nhạc sĩ Phó Đức Phương - Giám đốc trung tâm chia sẻ. Tuy nhiên, dư luận một lần nữa dậy sóng với quyết định thu tiền này. Theo lý thuyết, khách sạn chỉ là nơi đặt công cụ phát sóng (TV). Còn việc phát sóng tác phẩm nào, có bản quyền tác phẩm đó chưa là của các đài truyền hình. Bản thân các khách sạn đã làm hết trách nhiệm khi trả tiền dịch vụ cho nhà đài, do vậy VCPMC "siết" là bất hợp lý. 

TS. Lê Hồng Sơn, nguyên Cục trưởng Cục kiểm tra Văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) nhận định: "Thu tiền qua việc sử dụng TV trong khách sạn là cách làm không đúng. Không đúng ở chỗ kể cả du khách vào khách sạn dùng TV, nhưng chưa chắc người ta đã mở tác phẩm của anh, mà họ có chương trình khác, bài hát khác. Không có căn cứ gì để thu tiền tác quyền tác giả như vậy. Đi đến từng khách sạn, vào từng nhà nghỉ, đếm từng cái TV để thu tiền là lẩm cẩm, đếm cua trong lỗ".

Ông Lê Hồng Sơn từng hợp tác với Trung tâm VCPMC nhiều lần trong vấn đề xử lý tác quyền. Theo ông Sơn, việc thu tiền tác quyền âm nhạc cho các tác giả là điều cần thiết, song phải có cách làm hợp lý. Tốt nhất là thu từ các nguồn phát gốc.

"Tôi đã từng trao đổi với bác Phương (nhạc sĩ Phó Đức Phương - PV) rằng, có nắm phải nắm anh có tóc. Đó là những nơi tổ chức sự kiện sử dụng tác phẩm âm nhạc hoặc là nhà đài, nói chung cho cả đài truyền hình - đài phát thanh, với chương trình phát sóng cụ thể. Chứ không thể đi thu qua những chỗ như khách sạn, nhà nghỉ".

Dù có nhiều ý kiến trái chiều, nhạc sĩ Phó Đức Phương, Giám đốc VCPMC vẫn khẳng định việc thu phí tác quyền là đúng luật

Việc thu tiền như trên mặt pháp lý, theo luật sư Trần Anh Dũng của đoàn luật sư Hà Nội, là chưa đủ cơ sở. "Trung tâm thay mặt tác giả thu tác quyền từ khách sạn là đúng luật. Nhưng con số 25.000 đồng/TV là tính toán trên cơ sở nào? Đây là vấn đề dân sự, thông báo cho phép thu của Cục Bản quyền dựa vào căn cứ pháp lý nào?".

Luật sự Dũng phân tích thêm, giao dịch dân sự như sử dụng tác quyền phải có sự thống nhất giữa hai bên về cách tính, chứ không thể đưa ra một con số tùy tiện. VCPMC chưa giải trình hợp lý về cách thức tính mức thu trên, chỉ nói 25.000 như một kiểu áp giá độc quyền. Không hề thấy một đơn vị tư vấn chuyên về kỹ thuật truyền hình, một phần mềm tính thời lượng phát sóng có tác phẩm âm nhạc hay thuật toán thống kê mức độ sử dụng. Ngay từ đầu đã đưa ra mức thu không có cơ sở thì tranh luận sẽ không bao giờ đi tới hồi kết.

Về phía Cục Bản quyền tác giả, trên báo Đại đoàn kết, Cục trưởng Bùi Nguyên Hùng cũng đồng tình về việc mức giá 25.000 là cụ thể. "Việc đưa ra mức giá đó phải có sự đồng thuận giữa hai bên tác giả và cơ quan ủy quyền trên giấy tờ pháp lý, không đơn giản chỉ là thu phí sản phẩm thông thường. Việc thu như thế nào cần phải được thể hiện rõ giữa các bên tác giả và cơ quan được ủy quyền mới đảm bảo tính công bằng và minh bạch. Việc làm này cần phải rất cẩn trọng và có kế hoạch, sao cho minh bạch, đúng quy định của pháp luật".

Tháng 5/2017, VCPMC từng bị Cục Bản quyền tuýt còi việc thu tiền tác quyền âm nhạc qua TV trong khách sạn do nhiều ý kiến phản đối gay gắt.

Mở tivi bị thu...bản quyền bài hát: Cục Bản quyền tác giả nói gì?