Thu thuế “hợp tác cải thiện hệ thống giao thông”

Ùn tắc giao thông là vấn đề nan giải tại các đô thị lớn. Ảnh minh họa

Tăng thu phí xe cá nhân như phí hạn chế phương tiện và phí vào nội đô giờ cao điểm sẽ gây thêm bất mãn cho người dân, vốn đã không hài lòng với hệ thống giao thông kém cỏi hiện nay. 

Khi cơ sở hạ tầng giao thông cộng cộng chưa cung cấp đầy đủ và số lượng đăng ký xe cá nhân ngày càng gia tăng, tình trạng ùn tắc xảy ra thường xuyên tại các thành phố lớn là điều không tránh khỏi.

Tự do đi lại là quyền lợi chính đáng, là nhu cầu cơ bản và cấp thiết của mọi người dân trong một xã hội đang phát triển. Do đó, những biện pháp hạn chế (cấm) sử dụng xe cá nhân sẽ không được sự đồng tình của người dân, cho dù có mục đích tốt là để giải quyết nạn ùn tắc nghiêm trọng hiện nay. Việc tăng thu phí xe cá nhân như phí hạn chế phương tiện và phí vào nội đô giờ cao điểm sẽ gây thêm bất mãn cho người dân, vốn đã không hài lòng với hệ thống giao thông kém cỏi hiện nay và còn làm cho cuộc sống của đại đa số người dân lao động ngày càng khó khăn thêm.

Hiện chỉ có 13% người dân được hỏi sẽ trả lời lựa chọn xe buýt nếu bị thu thuế hạn chế xe cá nhân; một số nhỏ vào khoảng 7% có lợi tức cao bằng lòng trả ngay; còn lại đại đa số chấp nhận trả lời một cách miễn cưỡng.

Nếu như hệ thống xe buýt hiện nay được cải thiện cùng với những chương trình khích lệ hợp lý giúp giảm bớt thời gian di chuyển và hợp với điều kiện kinh tế, chắc chắn số người chọn xe buýt để đi vào thành phố sẽ tăng nhanh, có thể đạt đến 40-50%.

Trước khi nghĩ đến việc cấm, hay loại bỏ xe cá nhân, theo tôi cần nghiên cứu và thực hiện thu thuế “hợp tác cải thiện hệ thống giao thông” đối với tất cả loại xe, chỉ trừ xe đạp. Chẳng hạn có thể thu 100 nghìn đồng cho xe máy, 200-300 nghìn đồng đối với ô tô/năm. Cùng với việc làm này có thể cấp 1 thẻ tín dụng cho tất cả các phương tiện trên có giá trị tương đương. Tuy nhiên, thẻ trên chỉ được dùng cho việc trả tiền gửi xe, mướn xe đạp và tiền mua vé đi xe buýt. Thẻ này có thể chuyển nhượng và có thời hạn quy định.

Các thành phố có thể dùng số tiền thu thuế trên để tăng cường đầu tư nâng cấp số lượng và chất lượng hệ thống xe buýt hiện nay, phục vụ thêm giờ, tăng điểm đỗ tại trung tâm thành phố. Thay đổi loại, lượng xe buýt tùy theo giờ giấc. Cố gắng giữ nguyên giá vé xe buýt như hiện nay. Cùng đó, cần xây dựng nhiều trung tâm giữ xe gần trạm khởi hành của xe buýt ở ngoại thành vào thành phố và các bãi giữ xe hầm ở trung tâm thành phố; Tổ chức các tuyến đường ưu tiên dành riêng cho xe buýt vào các giờ cao điểm; Dẹp bỏ các bãi đậu xe, hàng quán chiếm lề đường bất hợp pháp; Tăng tiền phạt vi phạm Luật Giao thông để nâng cao trình độ nhận thức của người dân. Nghiên cứu tăng phí đăng ký xe cá nhân hàng năm cho đến khi số lượng đăng ký bắt đầu giảm.

Các thành phố cũng nên đề nghị các công ty có số lượng nhân viên lớn điều chỉnh giờ đi làm và giờ tan sở lệch giờ với giờ hành chính của các cơ quan nhà nước. Các trường học cũng cần tổ chức lệch giờ nhập học và tan trường cho học sinh lớp thấp và lớp cao. Ngoài ra, phải ngừng cấp giấy phép xây dựng chung cư trong trung tâm thành phố; Thành phố đứng ra tổ chức việc cho thuê xe đạp trong nội thành, nhiều địa điểm cho thuê và trả xe thật tiện lợi.

Ngô Khôn Trí
6541 De Montmagny, Montreal, QueBec, H4E-2V7, Canada

Cấm xe máy bằng chính sách “củ cà rốt” và “cây gậy”