Thủ tướng Nhật Bản tuyên bố từ chức, ai có thể thay thế?

Rút lui để cải cách chính trị 

"Chính trị không thể thiếu đi lòng tin của nhân dân. Tôi đã đưa ra quyết định quan trọng này khi nghĩ đến nhân dân với mong muốn mạnh mẽ thúc đẩy cải cách chính trị", Thủ tướng Fumio Kishida phát biểu trong cuộc họp báo công bố quyết định trên.

Hãng tin Reuters cho biết hành động từ chức của ông diễn ra trong bối cảnh nhiều bất bình trong dư luận xã hội sau các bê bối chính trị và vấn đề chi phí sinh hoạt tăng cao, ảnh hưởng đến năm thứ 3 trong nhiệm kỳ của ông.

Mức tín nhiệm của ông Kishida giảm sút nhanh chóng kể từ khi rộ lên đồn đoán về mối quan hệ bí mật giữa đảng LDP và tổ chức Giáo hội Thống nhất.

Tổ chức Giáo hội Thống nhất trở thành tâm điểm, gây phẫn nộ trong công chúng khi nghi phạm sát hại cựu Thủ tướng Shinzo Abe tuyên bố lý do gây ra vụ ám sát là vì hận thù tổ chức này, cho rằng ông Abe có liên hệ với Giáo hội Thống nhất.

Uy tín của ông Kishida còn bị lung lay sau khi các khoản đóng góp chính trị được gọi là quỹ đen tại các sự kiện gây quỹ của LDP bị phát hiện.

Mặt khác, người dân còn bất bình với chính phủ vì trong suốt thời gian qua, tiền lương tăng không theo kịp chi phí sinh hoạt đắt đỏ.

"Một thủ tướng đương nhiệm của đảng LDP sẽ không tranh cử vị trí lãnh đạo nếu không chắc chắn sẽ giành chiến thắng. Người tranh cử không chỉ cần phải giành chiến thắng, mà còn phải chiến thắng một cách thuyết phục nhất", Giáo sư Koichi Nakano, Đại học Sophia, nhận định.

Theo Reuters, bất kỳ ai kế nhiệm ông Kishida làm lãnh đạo LDP đều phải khôi phục lại niềm tin của công chúng đối với đảng, giải quyết vấn đề chi phí sinh hoạt tăng cao, căng thẳng địa chính trị leo thang với Trung Quốc và khả năng ông Donald Trump trở lại làm tổng thống Mỹ.

Ứng viên tiềm năng thay thế ông Kishida

Quyết định dừng bước của ông Kishida sẽ mở đường cho một cuộc đua gay cấn giành ghế lãnh đạo LDP dự kiến diễn ra vào cuối tháng 9. 

Do đảng LDP chiếm đa số trong Quốc hội Nhật Bản nên người chiến thắng trong cuộc đua lãnh đạo đảng gần như chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản.

Hiện tại, đã nổi lên một số ứng viên tiềm năng thay thế ông Kishida.

Theo Đài truyền hình NHK, đã có cựu bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Shigeru Ishiba nộp đơn ứng cử vào vị trí lãnh đạo đảng LDP.

Ông Ishiba cam kết sẽ hoàn thành nhiệm vụ nếu ông tập hợp đủ sự ủng hộ.

Những cái tên khác được cho là ứng cử viên tiềm năng bao gồm Bộ trưởng Ngoại giao Yoko Kamikawa, Bộ trưởng Kỹ thuật số Taro Kono và cựu Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi.

Các chuyên gia cho biết đảng LDP sẽ phải chọn một gương mặt mới thoát khỏi những vụ bê bối đã khiến đảng bị sa lầy thời gian gần đây để có thể chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử, dự kiến diễn ra chậm nhất là vào quý III/2025.

"Nếu LDP chọn nhà lãnh đạo kế cận mà bỏ qua những chỉ trích của công chúng đối với các vụ bê bối tài trợ chính trị, đảng có thể thua nặng", nhà phân tích chính trị Atsuo Ito nói.

Ông Ito cho rằng: "Đảng phải chọn một người trẻ không có quan hệ gì với chính quyền hiện tại, để đưa ra một LDP mới".